Saturday, May 31, 2014

අනාත මාරුතේ කුණාටු සාගරේ

ජිමී බොටෙලා ගැන මං දැනගත්තෙ චන්දනගේ ෆේස්බුක් පිටුවෙ ෂෙයාර් වෙලා තිබුණ ලින්ක් එකක් හින්ද. ඒක හරිම අවුස්සන සුළු සංවාදයක්. අපි වඩා හොඳ හෝ යහපත් කියලා නිසගයෙන් හිතන දේවල් පිටිපස්සෙ තියෙන අතාර්කිකත්වය ගැන. වැඩිය කතාව සංකීර්ණ නොකර මං ජිමී බොටෙලා ගැන කෙටියෙන් කියන්නං.
එයා උද්භිද ජීව තාක්‍ෂණය පිළිබඳ මහාචාර්යවරයෙක්. ක්වීන්ස්ලන්ඞ් ඔස්ටේ‍්‍රලියානු විශ්ව විද්‍යාලෙ. එයා ප‍්‍රශ්න කරනවා අපි ඇයි ස්වභාවික දේ හොඳයි කියන්නෙ සහ කෘතිම දේ නරකයි කියන්නෙ කියල. ඒක නිකං බැලූ බැල්මට අහන්නත් දෙයක්ද වගේ. ඒ අදහස් අකුළලා කියනවට වඩා එ විදිහටම ලියාගෙන යන එක ආතල්ජනකයි.

මේ අදහස, ඒ කියන්නෙ ස්වභාවික දේ හොඳයි, කෘතිම දේ නරකයි කියන පිලිගැනීම සම්පූර්ණ රොමැන්තික අදහසක් කියල බොටෙලා කියනවා. ඒක බොරුවක්. කිසි පදනමක් නැති. මිනිස්සු හිතනවා ස්්වභාවික හැමදෙයක්ම හොඳයි කියල. පාවිච්චි කරන ෂැම්පු වර්ගය ස්වභාවික වෙන්න  ඕනි. පස්ස පිහින වැසිකිලි කරදාසිය පවා ස්වභාවික නම් වැඩි ඉල්ලූමක් තියෙනවා ඒකට. ඒත් ඇත්ත කාරණය වෙන්නෙ ස්වභාවික දේ හොඳවත් නරක වත් නෙමෙයි. ඒක උදාසීනයි. භූමිකම්පාවත් ස්වභාවිකයි. ඒක හොඳක් කරන්නෙ නෑනෙ. මැලේරියාවත් ස්වභාවිකයි. මොකක්ද ඒකෙ තියෙන හොඳේ?

දෙයක් ස්වභාවික වුණා කියලා ඒකෙ ඇති හොඳක් නෑ. ඒත් අද ටීවී එක හරහා මේ රොමාන්තික අදහස මාර්කට් කරනවා. යෝගට් එකක ඉඳන් මේස් කුට්ටමක් වෙනකල්  ඕන දෙයක් නැචුරල් නම් වැඩියෙන් විකුණගන්න පුළුවන්. ඒක ඇඞ්වර්ටයිසින්. ඇත්ත නෙමෙයි.

මේ ළ`ගදි මං දැක්කා ඇමරිකාවෙත් යුරෝපයෙත් ඇති වෙලා තියෙන අලූත් ප‍්‍රවණතාවයක්. ඒ ගොල්ලො කියනවා එළදෙනුන්ගෙන් ගන්න කිරි ඒ විදිහටම බොන්න  ඕනි කියලා. නටවන්නෙවත් පාස්චරීකරණය කරන්නෙවත් නැතුව. ඒත් ඇමරිකානු රජයෙන්ම නිල වශයෙන් දැනුම්දෙනවා මේක කරන්න එපා කියලා. මේක හින්ද ලිස්ටීරියාව හැදිච්ච ගොඩක් අය ඉන්නවා. කිරි ස්වභාවිකවම පාවිච්චි කරන්න ගිහිල්ලා.

එතකොට ප‍්‍රශ්න අසන්නා අහනවා ඔබ හිතන්නෙ ඇයි  මිනිස්සු මේ ස්වභාවික දේවල් පැත්තට ඇදෙන්නෙ කියල.

බොටෙලා උත්තර දෙනවා. ඒක සුන්දර හින්ද. ඒක හොඳයි වගේ හින්ද. ඒක නැචුරල් හින්ද. කෘතිම දේවල් නරකයි. ස්වභාවික දේවල් විතරයි හොඳ. ඒත් අපි ගත්තොත් කෘතිම දෙයක් විදිහට විදුලිය, එච්චරම නරක නෑ. ඒත් ඒක එහෙම්පිටින්ම කෘතිමයි. එන්නත් වගේ කෘතිම දේවල් නරක නෑ.  ඒත් අපි ඔලූව ඇතුලෙ සාමාන්‍යකරණය කරගෙන ඉන්නෙ ස්වභාවික දේ හොඳයි. කෘතිම දේ නරකයි.

සොබා දම් මව කවදාවත් නරක දෙයක් කරන්නෙ නෑ. ඒකයි ස්වභාවික හැමදේම හොඳ. ඒත් අපිට අමතක වෙනවා මේ සොබා දම් මාතාව අපේ විතරක් නෙමෙයි මැලේරියාව පතුරන මදුරුවා ගෙත් අප‍්‍රිකානු වනාන්තරයක ඔබව මරා දාන දරුණු සිංහයාගෙත් මව නේද කියල.

මයික්‍රොවේව් අවන් එක හැදුවම මිනිස්සු ඒක ගත්තෙ නෑ. මොකද තත්පර දහයකින් දෙයක් රත් කරන්න පුළුවන් දෙයක් හොඳ නං වෙන්න බෑ. මේ මිත්‍යාව එක්ක ගියා මයික්‍රොවේව් වලින් කෑම විකිරණශීලී කරනවා කියල. ඉතින මිනිස්සු ගත්තෙ නෑ. ඒත් දැන් හැම ගේකම මයික්‍රොවේව් එකක්. කලින් හිතලා හදාගත්ත අවදානමක් හින්ද නව්‍යකරනයක් පිළිගන්න මිනිස්සු පස්ස ගහනවා.

අසන්නා- එතකොට ජාන තාක්‍ෂණයෙන් දියුණු කළ ආහාර භෝග පාවිච්චියෙ අවදානමක් තියෙනවා කියල තියෙන පිළිගැනීම ගැන ඔයා මොකද කියන්නෙ?

බොටෙලා- එහෙම අවදානමක් ගැන තියෙන ගොඩනගාගත්ත මතය කිසිම විද්‍යාත්්මක බවක් තියෙන එකක් නෙමෙයි. අපි මේ ජානමය භෝග දැන් හු`ග කාලෙක ඉඳන් වගා කරනවා. කිසිම වාර්තා වීමක් නෑ එහෙම අහිතකර තත්වයක් ගැන. ඒ වගේම සාමාන්‍ය ආහාර කොයි තරම් විෂ වීම් වාර්තා වෙලා තියෙනවද? බාලි වල රෙස්ටුරන්ට් එකකින් කාලත් මේ ළ`ගදි ජෝඩුවක මැරුණ. ඒවා කිසි එකක් ජාන තාක්‍ෂණයෙන් දියුණු කළ කෑම නෙමෙයි.

ඒත් ජාන තාක්‍ෂණය වේවා ජාන තාක්‍ෂණික නොවන වේවා එදිනෙදා ජීවිතේ හැමදේකම අවදානමක් තියෙනවා. ඔයා පාර පැන්නත් ඔයාට අවදානමක් ගන්න වෙනවා. නැත්තං වෙන්නෙ එකම තැනක මුල්ලකට වෙලා ඉන්න. ඔයා තැන් තැන්වල යන්න  ඕන. ඉතින් ඔයා දවස ගානෙ පාර මාරු වෙන්න  ඕන. ඔයා කරන්නෙ අවදානම ගැනත් ඒකෙ ප‍්‍රතිඵල ගැනත් ඒක අවම කර ගන්න විදි ගැනත් කල්පනා කරනවා. ඊට පස්සෙ තීරණය කරනවා. ඔයා පාර පනිද්දි වම බලනවා, දකුණ බලනවා, වාහන නෑ, ඉතින් අවුලක් නැතුව පාර මාරු වෙනවා. ඔයා පාර දෙපැත්ත බලද්දි වාහන ගොඩක් පේනවා නං ඔයා තීරණය කරනවා, මං වෙන තැනකින් පාර මාරු වෙනවා කියල. ඒකයි අවදානම අවම කර ගන්න විදිහ.

කෑම ගැන ගත්තොත් ඇත්තටම විධි විධාන හොඳටම තද හින්ද ජාන තාක්‍ෂණික ආහාර හැම පැත්තකින්ම පරීක්‍ෂාවට ලක්වෙනවා. සාමාන්‍ය ආහාර එහෙම නෑ. ඒක හින්ද ජානමය ආහාර වල අවදානම ඇත්තටම සාමාන්‍ය ආහාර වල අවදානමට වඩා අඩුයි. ඒ ගොල්ලො කියන ‘සාමාන්‍ය’ ආහාර. ඇත්තටම දැන් කොහෙවත් සාමාන්‍ය කියල දෙයක් නෑ.

අපි කන කිසි දෙයක් තවදුරටත් ස්වභාවික නෑ. අවුරුදු දහස් ගානක ඉඳලා අපි මේ භෝග අපේ පහසුව වෙනුවෙන් කෘතිමව හැඩගස්වාගෙන තියෙනවා. ඔයාට පුළුවන් ඇට නැති කෙහෙල් කන්න. මොකද කෙහෙල් ඇට මිනිස්සුන්ට එච්චර හොඳ නෑ. ඒ වගේම ඔයාට ගන්න පුළුවන් වඩා පෝෂනීය ආහාර.

සාමාන්‍ය ස්වභාවික භෝග ගත්තොත් ඒවා පුංචියි. හෙක්ටයාරයකින් ලැබෙන ඵලදාව අඩුයි. පෝෂණයත් අඩුයි. ඒත් අපි හිතන්නෙ පරණ දේවල් හොඳයි කියල. පරණ දේවල් කියන්නෙ පරණ හින්ද. ඒකෙන් ඒවා හොඳයි කියල අදහස් වෙන්නෙ නෑ.

මං කියන්නෙ ජීවිතේ හැමදේකටම විද්‍යාව පටල ගන්න කියල නෙමෙයි. එහෙම වුනොත් ජීවිතේ කිසි දෙයක් කර ගන්න බැරි වෙයි. ඒත් සමහර දේවල් තියෙනවා විද්‍යාතමකව නැත්තං තාර්කිකත්වයක් ඇතුව හිතන්න අවශ්‍ය. මාර්කට් එකේ තියෙනවා ස්වභාවික භෝග, ඒවා ස්වභාවික හින්දම හොඳයි කියනවා නම්, හොයලා බලන්න. ඇත්තටම ඒවා එහෙමද කියල. එහෙනම් ඒවා ගන්න. ඒත් ගොඩක් වෙලාවට ඒ දේවල් එහෙම නෑ.
මම ජිමී. මම ජීවිතේ ගැන හිතනවා.

ජිමී බොටෙලා සංවාදය අවසන් කරනවා. ඒ අදහස් වල ඇත්ත නැත්තටත් වඩා එතනින් මතු කරන වැදගත්්ම කාරණයක් විදිහට මං දකින්නෙ අපි අපේ ප‍්‍රකෘතිම අදහස් කියලා හිතන දේවල් ප‍්‍රශ්න කිරීමකින් තොරවම බාර ගැනීම. ජාතික හැ`ගීම වෙන්න පුළුවන්, හොඳ නරක ගැන තේරුම් වෙන්න පුළුවන්, ලස්සන අවලස්සන ගැන තේරුම් වෙන්න පුළුවන්, අපි ස්වභාවිකයි කියල බාර ගන්න දේවල් නැවත ප‍්‍රශ්න නොකිරීමෙන් වෙන්න පුළුවන් අගතිය. බොටෙලාට විෂය වෙන්නෙ ආහාර භෝග වුණාට ඒ ස්වභාවික දේ ගැන බාර ගැනීම හැමතිස්සෙම රොමාන්තික කැලෑවක අතරමං කරනවා.

පේරාදෙණියෙ  මං පළවෙනි අවුරුද්දෙ ඉන්න කොට අර කණගාටුදායක විදිහට හැ`ගුම්බර, උපාසකම්මලා අතර ප‍්‍රසිද්ද සිංහල ආචාර්යතුමා ආර්ට්ස් තියටර් එකේ නන්දා මාලනීගේ කඩමන්ඩියේ දොළ අයිනේ් උඹව පෙනේ සිංදුව විස්තර කරනවා. මේ දොල අයිනෙ, කඩමණ්ඩිය දිගේ ඇවිදන් එන යුවතිය..... කිය කිය ඒ රොමැන්ටික් හන්දිය තලූ මරනවා.

මේ නොස්තැල්ජික් කන්කෙඳිරිය ඉවසන්න බැරි තැන මං ඇහුවා ‘ඇයි කොන්ක‍්‍රීට් ලයිට් කණු ඉස්සිච්ච, කෝච්චි පාරට එහා පැත්තෙ පුක පිච්චෙන තරම් රස්නෙ කලූ ගල් ආදරණීය නැත්තෙ?’ කියල. එතන කවුරුවත් ඒක ගණන් ගත්තෙ නෑ. දොල අයිනෙ, ගමේ කඩ මන්ඩියෙ මල් කැකුළු විතරයි ආදරනීය කියල ස්වභාවිකයකට හැමෝම නොකියාම එක`ග වෙලා හිටියා.

මේ ස්වභාවික දේට යන පෙළඹවීමම තමයි අපේ අතීතෙට, උරුමයට, අපේ කියන සංස්කෘතියට යන්න පොළඹවන්නෙත්. ඒක අතාර්කික කවදාවත් නොතිබුණු අතීතයක්. හීන දකින ජාතිකත්වයක්. ඒත් ප‍්‍රශ්න කිරීමක් නැතුවම අපි මුල දැනගනිමු, මුල රැුක ගනිමු කියල දත් මදිනවා.

මේ රොමාන්තික සාරයන් සොයා පසු බැසීම, මෙතනදි බරපපතලම කාරනේ වෙන්නෙ අලූත් දේ නරක විදිහට ගැනීම සහ ප‍්‍රතික්‍ෂේප කිරීම, සමාජයක් විදිහට සංවර්ධනයට බාධා කරනවා. ලෝකයක්, විද්‍යාවක් යන ගමනට හරස්ව මිත්‍යාවක් එක්ක ගුහාගත කරනවා.

සිගරට් වලින් පිළිකා ඇති කරනවා නම් ඒකට සිගරට් බොන එක නවත්තනවා කියන්නෙ දියුණු පුරුද්දක්, සංස්කෘතියක් අත්අරිනවා කියන එක. ඒ වෙනුවට පිළිකා ඇති නොකරන සිගරට් නිෂ්පාදනය කරන්න තාක්‍ෂණය දියුණු වෙන්න  ඕන. නැත්තං ඒක හරියට ඒඞ්ස් හැදෙනවා කියලා සෙක්ස් නොකර ඉන්නවා වගේ වැඩක්.

මේ විදිහට අතීතය දක්වා පසුබැහීම ගැන මෑතක හොඳම විශ්ලේෂණයක් මට අහන්න හම්බුනේ ඒ වගේ දෙයක් කොහෙත්ම බලාපොරොත්තු නොවුනු පිට්ටනියක. ඒ වඩා හොඳින් බඩුවක් විකුණන්නෙ කොහොමද කියල රිසර්ච් එකක් ඉදිරිපත් කරද්දි. ඒකට ඇවිත් හිටියා ආචාර්ය මීනා කෞෂික්. එයා හු`ගක් ලස්සන වගේම පරිණත චරිතයක්. ආචාර්ය උපාධිය විදිහට ඉන්දියාවෙ මරණය හා සම්බන්ධ සංස්කෘතික වතාවත් ගැන සමාජ විද්‍යාත්මක අධ්‍යනයක් කරලා ඊට පස්සෙ වඩා හොඳින් දේවල් විකුණනනේ කෙසේද කියන එක ගැන උනන්දු වීම අමුතු බැලන්ස් එකක්. විශේෂයෙන්ම මිනිස්සු ගැන එයාට තිබුණු සමාජ මනෝ විද්‍යාත්මක වටහා ගැනීම හරිම පළල්.

රටක් වේගයෙන් බටහිර හෝ නූතන හෝ නව සංස්කෘතියක කලාපයකට විවෘත වෙමින් යනවා නම් ඒකෙම ප‍්‍රතිඵලයක් විදිහට නැවත මූලධාර්මික ප‍්‍රවේශයන් කරා තල්ලූ වීමේ ප‍්‍රවණතා ඇතිවෙන්න පුළුවන් කියල එයා පෙන්නලා දෙනවා. ඉන්දියාවේ නරේන්ද්‍ර මෝදිගේ ආගමනය, ලංකාවෙ බොදු බල සේනා වගේ සංවිධාන හරහා පිරිමහන රොමාන්තික ජාතික උවමනාව වගේ දේවල් තවදුරටත් නොවැලැක්විය හැකි, ආර්ථික සමාජමය විවෘත වීමත් එක්ක සමාජයක් විදිහට අත්විඳින අනාරක්‍ෂිත හැ`ගීමේ ප‍්‍රතිඵල නෙමෙයිද? ඒක පුද්ගලයා ඇතුලෙත් සිද්ද වෙන්නෙ ඒ විදිහටමයි. හොඳම උදාහරනෙ වෙන්නෙ ඇමරිකාව වගේ රටවල පදිංචි ශ‍්‍රී ලාංකිකයො. ඉන්දියානුවොත් එහෙමයි. ඒ අයට තමන්ගෙ මව් රටවල් ගැන තියෙන ඇහුවම ඇෙ`ඩන ගතිය උපරිමයි. වැඩියෙන්ම ජාතික හැ`ගීමෙන්, අභිමානෙන් දුක් විඳන්නෙ ඒ මිනිස්සු. මොකද ඒ නොදන්නා විශාල කලාපය ඇතුලෙ දැනෙන අනාරක්‍ෂිත හැ`ගීම විසින් නැවත බදාගන්න පොලොවක් ඉල්ලා සිටින හින්ද. පොඩි උන්ට වගේ අම්මව  ඕන වෙනවා.  ඒක එක විදිහකට තමන් ඇතුලෙ සිද්ද වෙන පරාරෝපණයට තමන්ටම ඇති වෙන බය.

ඒ එක්කම වසංගතයක් වගේ පැතිරෙන්න ගන්නවා සෞඛ්‍ය අමාරුව. හැමෝම පාර්ක් ගානෙ පාරවල් ගානෙ දුවන්න පටන් ගන්නවා. හෙල්ත් ෆුඞ් කනවා. චෙකප් යනවා. ඇ`ග හදනවා. තමන්ව දියවෙනවා කියල දැනෙන්න දැනෙන්න තමන්ව භෞතිකව පවත්වා ගන්න හැල්මෙ දුවනවා. මේ වෙද්දි ඒක ලොකුම මාර්කට් එකක්.

අපි ඉන්නවද කියල අපිට ඇ`ග අතගාලා බලන්න වෙනවා. අපි ඉන්නවා කියල අපිටම ඔප්පු කර ගන්න අපිට සිංහල බෞද්දකම  ඕන වෙනවා. ගෝත‍්‍රයක් විදිහට ඒ දැනෙන අනාරක්‍ෂාව බෙදිලා යන හින්ද. මේ විදිහට අපි යුද්දෙන් පස්සෙ ලංකාවෙ විස්තාරණය වෙන, විවෘත වෙන ආර්ථික සමාජ දේහයට බයේ ඇතුළෙන් ඇකිලෙනවා. ඒක ස්වභාවික තත්වයක්්. මේ විපිළිසරය තව අවුරුදු කීපයක් මේ විදිහටම තියෙයි. ඊට පස්සෙ අපිට සිද්ද වෙනවා බාර ගන්න. නැත්තං උතුරු කොරියාව වගේ වහ ගන්න. (හෝ කන්න)

කිෂෝර් මහ්බුබානි, සිංගප්පුරුවෙ ලී ක්වාං යු විශ්ව විද්‍යාලෙ රාජ්‍ය ප‍්‍රතිපත්ති ගැන මහාචාර්යවරයා කියන විදිහට බටහිර නොවන රටවලට පාරවල් තුනක් මෙතනදි තෝරගන්න පුළුවන්.

1. තමන්ගේ අතීතය උරුමය සංස්කෘතිය ආරක්‍ෂා කරගෙන හුදකලා වීම. මේක මිල අධික තෝරාගැනීමක් වගේම රටවල් කීපෙකට විතරයි මේ පාර තෝර ගන්න පුළුවන්. ලංකාවට නම් කොහෙත්ම බෑ.
2. නැත්තං මේ යන පාරටම එකතු වෙන්න පුළුවන්. බටහිර යැයි කියන වටිනාකම් පද්ධති පිළිගනිමින්.
3. නැත්තං බටහිර නොවන රටවලට පුළුවන් එකතු වෙලා බටහිරට විරුද්ද නූතන, දියුණු ආර්ථිකමය, යුදමය බලයක් ගොඩනගන්න. ඒ හරහා තමන්ගේ උරුමයන් හරි වටිනාකම් හරි ආරක්‍ෂා කර ගන්න. ඒ කියන්නෙ ලෝක මට්ටමේ ඇණ ගැනීමක්.

මහ්බුබානි මං වගේම බටහිරකරණය ගැන අතිශයින්ම සුබවාදීයි. එයා කියන්නෙ බටහිර මේ වෙද්දි ගොඩක් ප‍්‍රශ්න වලට විසඳුම් සංස්කෘතියක් විදිහට හොයාගෙන අවසන් කියල. ඒ ගොල්ලොන්ට තියෙන්නෙ  ඒ දේවල් හරියට ඇප්ලයි කරන එක විතරයි. ඒ වගේම බටහිර මොඩලය ලෝකයේ අනිත් රටවල ජනප‍්‍රිය වීම හරහා පේන්්නෙ ඒ ආකෘතියෙ සාධනීයතා වැඩියි කියන එක. ඉස්සර තනි තනියෙන් තමන්ගෙ නැව් පදවපු ජාතීන්ට දැන් ගෝලීයකරණය හරහා එකම නැවක වෙන වෙන කැබින් පාලනය කරන්න සිද්ද වෙලා තියෙනවා කියල එයා දකිනවා. ඒ වගේම මේ බටහිරකරණය වේවා, නූතනකරණය වේවා ඒ හරහා මේ වෙද්දිත් ලෝකයම වටිනාකම් පහක් එකට බෙදාහදාගනිමින් ඉන්න වග මහ්බුබානි මතක් කරනවා. නූතන විද්‍යා තාක්‍ෂණය, අනුපාත සහ තර්ක ක‍්‍රමය, නිදහස් වෙළඳ ආර්ථිකය, සමාජ සම්මුතිය සහ බහුවාර්ගිකත්වය පිළිගත් දේශපාලන මොඩලය.

මේ වෙද්දි ඉන්ටර්නෙට් එක හරහා අධි වේගයෙන් සියල්ල සම්බන්ද කරමින් ඉන්නවා. උදා විදිහට ෆේස් බුක් හරහා අපිට යුරෝපයේ රටක කෙනෙකුගේ ජීවිතය අපේ තරම්ම සජීවි වෙන්න පුළුවන්. තවදුරටත් ලංකාවෙ ගම්බද තරුණයෙක් සහ නාගරික තරුණයෙක් අතර පංති පරතරය තියෙන්නෙ භෞතික තත්වයන් අතරෙ විතරයි. මනෝමය තත්වයන් අතින් මේ පරතරය බිංදුවට ළං වේගෙන එනවා. අපේ ආශාව එක දිශාවකට සංවිධානය වෙනවා.

අපි ඉන්නෙ එක්තරා අවිනිශ්චිත කාලයක. එච්චරයි. ඒ ඉරිතැලීම, කැළඹීම හරහා අපි ඇමරිකාව, යුරෝපය දිහාවට හෝ චීනය අරාබිය දිහාවට ඇදී යන්න නියමිතයි. මට සිරිමල් විජේසිංහ නිතර කියන කතාවක් මතක් වෙනවා.

‘කුණාටු වෙලාවට නැව් මුහුදට දාන්න නරකයි. වෙරළක් අයිනෙ නැංගුරම් දානවා මිසක’
අපි මේ වෙලාවෙ නැව ගැටහහන්න ගල්කණුවක් හොයනවා.

 ඒත් නැවක් නං වෙරළක නැංගුරම් දාගෙන ඉඳලා වැඩක් නෑ.  මුහුදක යාත‍්‍රා කරන්න  ඕනි.

-චින්තන ධර්මදාස

Saturday, May 24, 2014

සිංදුවක් සිගරට්ටුවක් සහ රාත‍්‍රියක්....


මං මරණ ගැන ලියන්නෙ නෑ. කොටින්ම ෆේස්බුක් පිටුවල මළ මිනී දාන උන් පවා මට අරහං. මරණය ඒ තරම්ම මම නොපිළිගන්නා දෙයක්. මං හිතන්නෙ ජීවත් වෙන මිනිහෙකුට කවදාවත් මරණය මුණ නොගැහෙන දෙයක්. ඒ වගේම මැරුණා වගේ ජීවත් වෙන මිනිස්සුන්ට කවදාවත් ජීවිතය මුණ නොගැහෙන දෙයක්. ඉතින් අපි නිතර දකින්නෙ මරණය ගැන දුක්වෙන මැරුණු මිනිස්සු. ගොඩක් බෞද්ධයො එහෙමයි.
සංජය (සේනානායක) යන්න ගිය වග මං දැන ගත්තෙ ෆේස් බුක් එකෙන්. සංජයම එයාගෙ ෆේස් බුක් පිටුවෙ නික්ම යාම සටහන් කරලා තිබුණ. ආස්වාදජනක නික්මයාමක් විදිහට. පාට එළි දැල්වෙන රාත‍්‍රියක නිදහසේ නර්තනයක් විදිහට. සුරතාන්තයක් විදිහට. සංජය ජීවත් වුණා විතරයි. මැරුනෙ නෑ.

මං සංජය ගැන ගොඩක් දේවල් දන්නෙ නෑ. අහම්බෙන් අතරමග මුණගැහෙන උණුසුම් මිනිහෙක් විදිහට ඇරුණම ජීවිතේ අපිට බෙදාගන්න දේවල් තිබුනෙ ගොඩක් අඩුවෙන්. අපි චිත‍්‍රපටි ගැන නොයෙක් දේවල් බෙදා හදා ගත්තා.

 සංජය මට මුණගැහෙන්නෙ කැමරාවත් එක්ක. අතේ සතේ නැතුව ෂෝර්ට් ෆිල්ම් කරන කාලෙ එයා කැමරාවත් අරගෙන ෂූට් කරන්න ආවා. සිගරට් පැකට් එකක් නිතර ළ`ග තිබුණ. හැමදේම සල්ලි සහ කාලය වුණු වටපිටාවක සංජයට කවදාවත් ඒ දෙක ගැන කතා කළේ නෑ. යෝධයෙක් වගේ කැමරාව උස්සන් කිසිම අරමුණක් නැති ෂෝර්ට් ෆිල්ම් වෙනුවෙන් සංජය මහන්සි වුණා. කවදාවත් ආපහු ලැබෙන දෙයක් ගැන නොහිතා. විකල්පයක් වෙනුවෙන්ම තිබුණු ආදරය හින්ද කැපවුණා.

සංජයගේ දේශපාලන අදහස් මං පිළිගන්න තාලෙ ඒවා නෙමෙයි. ඒත් අපි කවදාවත් ඒ ගැන කතා කළේ නෑ. ප‍්‍රධාන ධාරාවට යම් විදිහකින් විකල්පයක් සැපයීම කියන කාරණය සංජයට ඇති එකතු වෙන්න. කවදාවත් අපි කරපු චිත‍්‍රපටියකට මොකද වුනේ කියල නැවත මගෙන් අහලා නෑ. ගමනක් මිස ගමනාන්තයක් ගැන අදහසක් එතන තිබුණෙ නෑ.

සංජය ගැන මං ලියන්නෙ හැමදාම මම හිත හිත හිටපු දේකට සංජය උත්තරයක් දුන්න හින්ද. මරණය ගැන හිතනවා වෙනුවට ජීවිතය ගැන හිතන විදිහ. තමන්ගේ හුදකලා පුද්ගලික අසනීපය හෝ අවසානය ගැන තැවෙනවා වෙනුවට දහස් ගණනක් බෙදා හදා ගන්නා විශාල ජීවිතයක කොටස්කාරයෙක් වෙන එක. මරණය ඉස්සරහදි ජීවිතය තව විශාල කර ගන්න එක.

සංජය නික්ම ගිය බව කියන ෆොටෝ එක මට ගොඩක් දැණුනෙ ඒකයි. ඒක ඒ තරම්ම සුන්දර සමුගැනීමක් හින්ද. ලස්සන මිනිස්සු ඉක්මණට යන්න යනවා. වෙන විදිහකින් කිව්වොත් දේවතාවන් නික්ම යනවා, පව්කාරයන් ඉතිරි වෙනවා.
මට වූඩි ඇලන්ගේ කියමනක් මතක් වෙනවා.

‘මං මැරෙන්න බය නෑ. මැරෙන කොට මං එතන නෑ’
ආදරයේ අංශුමාත‍්‍රයක් ෆිල්ම් එකේ ඞී මෙහෙම කියනවා.
‘සිගරට් ෆිල්ටරය ඇතුලෙන් ඇවිත් පෙනහළු වලට කිඳාබහින කිරි පාට දුම් ගුලි ආදරණීය පිළිකාවක් මතක් කරනවා. ඒ පිළිකාව ඇ`ගට  ඕනි....’

මේ දෙක එකට ගැලපෙන්නෙ කොහොමද කියල මං දන්නෙ නෑ. ඒත් ඒ හිස් තැන පුරවන්න මට බලාපොරොත්තුවක්  ඕනි. හැම ළ`ග මරණයක් ගැනම ඇහුවම තමන්ට ලිංගික ප‍්‍රාණවත් වීමක් සිද්ද වෙනවා කියලා ලූවී සීකේ කියනවා.

මං හිතන්නෙ ඒ ජීවිතේ ලිහෙද්දි ඉහිරෙද්දි ආපහු වැළඳගැනීමේ දනිපනි ගෑම.

පහුගිය ඉරිදා චින්තක ගීතදේව ඇන්ඇම් පෙරේරා එකේ සිංදු කිව්වා. අජිත් කුමාරසිරිත් සිංදු ටිකක් කිව්වා. ඒක කොයිතරං පුංචි වැඩක් වුණත් හු`ගක් ලස්සනට සිද්ද වුණා. ඉටිපන්දම් විතරක් පත්තු වෙන ශාලාව අමුතු මූඞ් එකකට සෙට් වුණා. ඇතුල්වෙන්න ටිකට් එක වුණේ ඉටිපන්දමක්.

ගීතයා සිංදු කිව්වා. එකදිගට පැය දෙකහමාරක් ඌ සිංදු කිව්වා. එකදිගට. එකම ජවයකින්. ඒක ලේසි දෙයක් නෙමෙයි. පැය දෙකකටත් වඩා එකම මූඞ් එකකින් සිංදු කියන එක. අනික් අතට ඒ හැම සිංදුවක්ම හු`ගක් ශක්තිය ඉල්ලා සිටින වර්ගයේ ඒවා. මං මට මතක ඉතුරු වුණු සිංදු කීපයක් ගැන ෂෝර්ට් නෝට් එකක්් තියන්නං.

හෙහ්.. උයනක් කියන්නෙ මේකද?
අහා... උයනක් කියන්නෙ මේකද?
ගීතයා කිව්වෙ අපේ අලූත් උයන් කලාව ගැන. ගෑණු පුකවල් නග්ගන්නත් පිරිමි බඩවල් බස්සන්නත් දුවන අපේ අලූත් සෞඛ්‍ය සංකල්පෙට.
ලෑලි වන තුරු බඩවල්
පිරිමි ඇවිදින එකටද?
රවුම් වන තුරු පුකවල්
ගැහැණු දුවනා එකටද?

ඌ අහන්නෙ උයනක් කියන්නෙ දුවන්න ඇරුණම අනිත් හැමදේම තහනම් මේ ස්ටෙරිලයිස් තත්වෙද නැත්තං ගස්කොළං නිදහසේ වෙළුණු තහනමක් නැති සුන්දර තත්වෙකටද කියල. ඒක ඌ අහන්නෙ උපරිම උපහාසෙන්.. ආ, උයනක් කියන්නෙ මේකද එතකොට... වගේ.

වම දකුණ භේදයක් නැතුව ලංකාවෙ මෙච්චර කල් අහලා තියෙන ඔක්කොම සිංදු වල අම්මා ගැන කියනවා නං කිව්වෙ පුදුම සහ එකම රොමාන්තික කතාවක්. දස මාසයක් කුසේ දරාගෙන, කැත කුණු මගෙ අතගාගෙන, බෝ මළුවෙ ඉඳන් බස් එකේ හි`ගන්නා දක්වා මේ කතාව ෂෙයාර් කළා. පළවෙනි වතාවට ගීතයා අම්මාගෙන් වෙනස් විදිහෙ ප‍්‍රශ්නයක් ඇහුවා.

‘කිරි කිරි කිරි කිරි කිරි කිරි බෝලේ
රැුළි රැුළි රැුළි රැුළි රැුළි මාලේ.....’

සිංදුවෙ ඉතුරු වචන ටික මට මතක නෑ. ඒත් කතාව මතකයි. රෝස කැලේ හොඳට හිටපු මාව මේ වේස කැලේකට අරන් ආවෙ ඇයි කියල ඌ අහනවා. ඒක මාර ප‍්‍රශ්නයක්? මාව මේ වගේ කාලකණ්ණි ලෝකෙකට අරං ආවෙ ඇයි කියල අහන පොඩි එකෙක්.

අන්තිමට ගීතයා සිංදු ටික ආණ්ඩුවෙ පැත්තට උරුක් කළා. ඒත් ඒවයේ ආතල් එක පිරෙන්න තිබුණ.
යාමෙන් හොඳ යාම රජ ගෙදරට යාම
කීමෙන් හොඳ කීම රජුගේ ගුණ කීම
කෑමෙන් හොඳ කෑම රජ ගෙදරින් කෑම
දීමෙන් හොඳ දීම රජ ගෙදරට දීම

අපි හැමදාම අහලා තියෙන බණ කවිය ඌ අලූත් කළා. ආණ්ඩුව ගැන මළ පැනලා හිටපු හැමෝටම මාර ත‍්‍රිල්. එදා හවස ශවං ශවං ශ කාලෙකට පස්සෙ ලස්සන අත්දැකීමක් වුණා.

ඒ වගේ දේවල් පොඩියට ඔර්ගනයිස් වෙන එක ලොකු දෙයක්. කිසි දෙයක් නැති සංස්කෘතික කාන්තාරෙක නන්නත්තාර කාලයක් අපි වගේ අය ගත කරමින් ඉන්නෙ. පුංචි පුංචි උපසංස්කෘත කලාප අහෝසියි. ඉස්සර එන්ජී ඕ වලින් වත් කරපු තරම් දෙයක් සිද්ද වෙන්නෙ නැති හින්ද දැන් තියෙන්නෙ ෆේස් බුක් විතරයි. ඇත්තට මුණගැහෙන්න තැනක් නෑ.

ගීතයා කළා වගේ වැඩ වැදගත් වෙන්නෙ ඒකයි. චිත‍්‍ර අඳින එකෙක් පොඩි තැනක කරන චිත‍්‍ර ප‍්‍රදර්ශනයක්, ලියන එකෙක් උගේ ලියමන් කියවන තැනක්, මොකක් හරි විදිහක සෞන්දර්ය කතිකාවක මුණගැහෙන තැනක්. ඒ දේවල් වලට සල්ලි අය කිරීම කමක් නෑ නෙමෙයි ඇත්තටම අය කරන්න  ඕන. හැම මුණගැහීමකටම ආර්ථිකයක් තියෙනවා.

මට පොඩි බයක් දැණුනෙ ගීතදේව ප‍්‍රචාරණවාදයක් ඇතුලෙ දියවෙලා යාවිද කියන එක. ගොඩක් සිංදු වලදි ඒ තත්වය අතික‍්‍රමණය කරන්න පුළුවන් වෙලා තිබුණත් තවත් ගොඩක් සිංදු කෙලින්ම ආණ්ඩු විරෝධය වගේ තැන්වල නිකංම හිර වෙලා තිබුණ. මං කියන්නෙ නන්දා මාලනී වගේ විනාසයක් නොවී ගීතදේව පණිවුඩ ගෙනියන්නාගේ භූමිකාවෙන් බැහැර වෙන්න. පොදු ජනතාවට සිංදු කියනවා වෙනුවට තෝරා ගත් ජනතාවකට සිංදු කියන්න. එතකොට ‘මාස්’ අදහස් වෙනුවට ‘රෝස කැලෙන්’ සිංදුවෙ වගේ වෙන වෙන තලයන් වල අදහස් කියන්න පුළුවන් වෙයි. ප‍්‍රකාශනය ගැඹුරු වෙයි.

ඒ හැමදේකටම වඩා වැදගත් වෙන්නෙ ගීතදේව තමන්ගෙ වචන ඇතුලෙ තියා ගන්න තමන්ට අවංක මූඞ් එක. ඒක සංගීතයට අවංක වීමක් නෙමෙයි. සිංදුවෙන් කියන මනුස්ස අත්දැකීමට අවංක වීමක්. අපි දැකලා තියෙනවා  ඕනතරම් ගායකයො සංගීතයට අවංක වෙන. ඒ ස්වර පරාසය වෙනුවෙන් තමන්ව දියකර හරින. ඒ අය මහා සංගීතකරුවන් වෙන්න පුළුවන්.

ඒත් තමන්ගෙ අත්දැකීමට අවංක වෙන ගායකයො මුණගැහෙන්නෙ හු`ගක් අඩුවෙන්. ඒ අත්දැකීමේ භාවයට සමවදින, ඒ නොමැදුණු, අපරිණත මනුස්ස අඩුපාඩු එක්ක ඒ අත්දැකීම බෙදා ගන්න ගායකයො අල්පයි. ආර්ටිස්ට්ලා කියන්නෙ එහෙම අය.

අජිත් කුමාරසිරි කියන විදිහට උගුරෙ ඇතුලෙ කඩයක් දාගෙන ඉන්න අයටයි අපි ගායකයො කියන්නෙ. අඩු ගානෙ ඒකෙ තමන්ගෙ බඩු විකුණන්න  ඕන. අනුන්ගෙ බඩු වලින් කොමිස් නොගහා.

ගීතදේව තමන්ගෙ අත්දැකීම තමන්ගෙ මූඞ් එකක ඉඳන් කියනවා. ඌ අතරමැද්දෙ මුණු මුණු ගාන කිසි දෙයක් ඇහෙන්නෙ නෑ. ඌව ඇහෙන්නෙ ඌ සිංදු කියන කොට විතරයි. ගිටාර් එකට වද දිදී, යටිගිරියෙන් කෑ ගගහා, තාල කාල පරාස ගැන නොහිතා ගීතදේව සිංදු කියනවා. කොයිතරම් ගොරහැ`ඩි වුණත් ඒ ප‍්‍රකාශනය අවංක නම් මිනිස්සු අහගෙන ඉන්නවා.

හැම මරණයක් එක්කම තව රමණයක් සිද්ද වෙනවා. මරණයේ පාර්ශ්වය වඩා ජීවිතය එක්ක රමණයේ පාර්ශ්වය විශාලයි. හුස්ම ගන්න ඉඩ නොදී පෙනහළු පුරා දුවන පිළිකාවක් එක්ක හිනාවෙවී ජීවත් වුණු සංජය කියන්නෙ ඒ කතාව. එදා ඇන්ඇම් පෙරේරා එකේ ගීතදේව කෑ ගහලා කිව්වෙ ඒක.
ජීවිතය. නැවත ජීවිතය. සදා අමරණීය ජීවිතය.

-චින්තන ධර්මදාස

Saturday, May 17, 2014

කැසිනො වලට කැමති අය අත් උස්සන්න..

මේ ලෝකෙ තියෙන ඛේදවාචකම තත්වෙ කල්පනා කරගෙන ගියොත් ඒ තමයි හැම මිනිහෙකුටම තමන්ගෙ ක‍්‍රියාව සාධාරණීකරණය කරගන්න පුළුවන් සාධාරණ හේතු තියෙන එක. හොරකමක මිනීමැරුමක ඉඳන් නිකං ඉඳලා සල්ලි හෙවීම දක්වාත්  ඕනෑම කුප්පකමක් දක්වාත් මේ සාධාරණීකරනය වලංගුයි. ඒක පූර්ණ සාධාරණයි.  ඕනම කෙනෙකුගේ පැවැත්ම ඇතුලෙන් එයා කරන යම් ක‍්‍රියාවකට සාධාරණ හේතුවක් තියෙනවා. එතකොට වරද වෙන්නෙ අපි මානව සම්මුතියක් කඩලා තියෙන එක. ගිල්ටිය ඇති කරන්නෙ එතනින්.

මං හිතන්නෙ මේ එකඟතාවය හෝ සම්මුතිය අවශ්‍ය වෙනවා මොනම දෙයක් වුණත් කරන්න. එහෙම නැත්තං ලංකාවෙ වගේ වෙනවා. හැමෝම තමන්ගේ සාධාරණ හේතු කියමින් ඉන්නවා මිසක් කිසි දෙයක් වෙන්නෙ නෑ. මිනිස්සුන්ගෙ පුද්ගලික හොඳ හෝ නරක කියන දේ ගැන වැඩි බරක් තියාගැනීම කොහොමත් බංකොලොත් තත්වයක් ඇණවුම් කිරීමක්. හොඳ හෝ නරක ඒ තරම් අදාල දෙයක් නෙමෙයි. ඒක මිනිස්සුන්ගෙ ඇතුලෙ තියෙන ඇත්ත උවමනාවක් නෙමෙයි. ඒක පිළිගැනීමට, එකඟතාවයට අදාල කාරණයක්. එතකොට හොඳ හෝ නරක කියන්නෙ පිටත තියෙන තත්වයකින් අපේ ඇතුලට ආරෝපණය කරන දෙයක්, අපිව තත්වානුකරණයක් මිස අපේ නිදහස් තත්වයක් නෙමෙයි වෙනවා. අපේ නිදහස් තත්වය වෙන්නෙ හොඳක් හෝ නරකක් නැති තත්වයක්. ඉතින් මට හිතෙන්නෙ ඒ එකඟතාවය පිළිගැනීම හෝ නොපිලිගැනීම (හොඳ හෝ නරක වීම) පුද්ගල අයිතියක්. සමහර වෙලාවට පුද්ගල පැවැත්මට සිද්ද වෙනවා මේ එකඟතාවය උල්ලංඝනය කරන්න. ඒක අනිවාර්යයක්. අපිට වඩා අපේ ජීවිතේ විශාලයි. හිරගෙවල් වල හිටියත් නොහිටියත් අපි හැමෝම වැරදිකාරයො. පව්කාරයො. අපි ඒ දේවල් සාධාරණීකරනය කරගෙන ජීවත් වෙනවා. කැඩෙන කැඩෙන පාරට පන්සිල් ගන්නවා ඇරෙන්න ඉතින් වෙන විකල්පයක් නෑ.

‘ඒක ඔයාගෙ ජීවිතේ නෙමෙයි. ඒක ජීවිතේ. ජීවිතේ විශාලයි ඔයාට වඩා. ජීවිතේ කියන්නෙ ඔයාට අයිති දෙයක් නෙමෙයි. ඒක ඔයා කොටස්කාරයෙක් වුණු, ඔයා සාක්කිකාරයෙක් වුණු එක්තරා තත්වයක්..’
-ලූවි සීකේ

මේ එක්කම මතක් වෙනවා මං ෆේස් බුක් එකේ ෂෙයාර් කර ගත්තු ස්ටීවන් රසල්ගෙ කියමනක්. ස්ටීවන් රසල් කියන්නෙ ඇමෙරිකානු නාට්‍යකරුවෙක්. රචකයෙක්.

‘ඔයාට පුළුවන්  ඕනම කෙනෙකුගේ මනුෂ්‍යත්වය විශ්වාස කරන්න, මිනිස්සු විදිහට අපි පෙන්වන හැම නොගැලපීමක්ම එක්ක. වංකකම සහ අනිවාර්ය පාවාදීමත් එක්ක. අපි හැමෝම මිනිස්සු විදිහට අපිට කරන්න පුළුවන් හැම චර්යාවකටම සමර්ථයි.  ඕනම තත්වයකදි සාන්තුවරයා පටන් අධමයා දක්වාම යන්න අපිට පුළුවන්. කෙනෙක්ව එයාගෙ පටු කළාවූ හෝ සීමා කළාවූ හෝ ක‍්‍රියා සමුදායක් නිසා විශ්වාස කිරීම කියන්නෙ හරි බොළඳ තත්වයක් වගේම අනිවාර්යෙන්ම බලාපොරොත්තු කඩවීමක්’

ඒත් අපිට ඒ සීමාවෙන් එහාට කෙනෙක් ගැන විශ්වාස තියන්න පුළුවන්ද? එයා සමාජය එක්ක දරන සම්මුතියෙන්, හොඳ- නරක විනිශ්චයෙන් එපිටට නොදැමුණු පැවැත්මක් බාර ගන්න අපිට පුළුවන්ද? ඒ කියන්නෙ අනෙකාට ‘සමාජය’ නොවී මුණගැහෙන තවත් මනුස්සයෙක් වෙන්න අපිට පුළුවන්ද? ඒ පුළුවන් තැනටයි පුද්ගලික ජීවිතේ කියලා කියන්න වෙන්නෙ. අවාසනාවකට අපිට පුද්ගලික කියලා මුණගැහෙන ගොඩක් සම්බන්ධතා නැවත සමාජ සම්බන්ධතා. ගොඩක් ලංකාවෙ පවුල් සම්බන්ධතා පවා. අනිත් පැත්තෙන් සමාජ සම්බන්ධතා පුද්ගල සම්බන්ධතා වෙමින් යනවා. උදා විදිහට ලංකාවෙ දේශපාලනය, ආර්ථිකය කියන්නෙ පවුලක්. එක විදිහකට මේක අපේ විකල්ප දේශපාලන කණ්ඩායම් කාලෙක ඉඳන් ඉල්ලමින් හිටපු තත්වයක්. පවුල ඇතුලෙ දේශපාලනය, ආදරය ඇතුලෙ දේශපාලනය කිය කිය මේ සම්බන්ධතා වර්ග දෙක පටළවා ගත්ත ඒ අයට දැන් තත්වයක් විදිහට ලංකාවම තියෙනවා හදාරන්න.

මේ මෑතක කැසිනෝ පණත සම්මත කර ගැනීම ගැන ලොකු හාහෝවක් ආවා. අනුර කුමාර දිසානායක පාර්ලිමේන්තුවෙදි කොන්ද පණ ඇති කතාවක් කළා. කැසිනෝ වලින් වෙන්න පුළුවන් සමාජ අර්බුදය ගැන. ඒක ඇෙඟ් හිරිගඩු පිපෙන කතාවක්. මාත් ඒක හැමතැනම ෂෙයාර් කළා. කැසිනෝ එක්ක තියෙන අපේ සංස්කෘතික අර්බුදය තමයි ඒ හැම කාරනේකින්ම වගේ ප‍්‍රශ්න කළේ.

මං ඒ කතාවට කැමති වගේම කැසිනෝ වලටත් කැමතියි. මං හිතන්නෙ අනුර කුමාර කතා කළේ අපේ ඇති සමාජ එකඟතාව කියන කාරනේ ගැන. විශේෂයෙන්ම මේ ආණ්ඩුව සමාජයත් එක්ක ගහපු එකඟතාවය ගැන. මේක යූඇන්පී එකෙන් කළා නම් කමක් නෑ, එයා නැවත නැවත කිව්වා. ප‍්‍රශ්නෙ තියෙන්නෙ විශ්වාස භංගය.

කැසිනෝ නිසා ඇතිවෙන සංස්කෘතික ව්‍යසන කියලා ගොඩක් මතු කරන කාරණා වැදගත් වෙන්නෙ ඒ කාරණා ගැන අපි (කැසිනෝ වලට එකඟ අය) හිතලා තියෙනවද කියන එකට මිස ඒ කාරණා නිසා කැසිනො නවත්තන්න  ඕන කියන තැනට නෙමෙයි. ඇත්තටම මේ ගණුදෙනුව ලංකාවට ආර්ථිකමය අතින් වාසි විදිහට සැලසුම් කරලා තියෙනවද කියන එක ඒ ගැන විශේෂඥ පිරිස් කතාබහට ගන්න  ඕන දෙයක්. ආර්ථික පැත්තෙන් වාසිදායකද කියන එක විතරක්. සංස්කෘතික පැත්තෙන් තියෙන අවාසි අවශෝෂණය කර ගන්න පුළුවන් තත්ව ඇති කරනවා මිස ඒ අවාසි අවම කරන්න උත්සාහවත් නොකළ යුතුයි කියලයි මං හිතන්නෙ.

මේක ටිකක් ප‍්‍රචණ්ඩ වගේ කතාවක් වෙන්න පුළුවන්. ඒත් හැම අලූත් නිෂ්පාදන ප‍්‍රවේශයක් එක්කම පවතින සංස්කෘතිය අර්බුදයට යන එක අනිවාර්යයක්. ඒක එක එක ප‍්‍රමාණ වලින් වෙන්න පුළුවන්. උදා විදිහට පැය විසි හතරෙ කඩ සාප්පු ඇරලා තියන්න ගත්තොත් ලංකාවෙ දවාලට වඩා ගොඩක් වෙනස් රාත‍්‍රී සංස්කෘතියක් ඇති වේවි. එතකොට කලින් පැවති සම්මුති එකඟතා අභියෝගයට ලක්වෙනවා. වෙනස් විදිහකට කිව්වොත් ඒ එකඟතා අලූත් කර ගන්න අපිට සිද්ද වෙනවා. පවතින එකඟතාවයන් සම්මුතීන් වෙනුවෙන් සටන් කරනවට වඩා අලූත් සම්මුතීන් ඇති කර ගන්න උනන්දු වෙන එක සමාජයක් විදිහට ප‍්‍රගතිශීලියි.

මේ සාකච්ඡුාවෙ තව ඉස්සරහට යන්න කලින් මං පොඩි කතාවක් මතක් කරන්නං. ලිපිය කෙලවරේදි ඇවිස්සෙන්න ඉඩ තියෙන සදාචාර මමත්වයත් එක්ක මළ පැන්නොත් මේ කතාව ආයිමත් කියවන්න කියල ඉල්ලා සිටිනවා.

‘සාමාන්‍ය මිනිසාගේ හැසිරීම කල් ඇතුව නිශ්චය කිරීමට නම් ඔබ කළ යුත්තේ ඔවුන් එක`ග නොවෙන හැම අවස්ථාවකින්ම පලායාමට උත්සාහ කරන බවත් ඒ ගැන අඩුම බුද්ධි ප‍්‍රමාණයක් හෝ මිඩංගු නොකරන බවත් සිහිතබා ගැනීමයි’ කියල නීට්ෂෙ කියල තියෙනවා.

කතාව මේකයි. ලන්ඩන් වල පිලියන් ට‍්‍රස්ට් කියලා සුබසාධන සමිතියක් පොඩි රිසර්ච් එකක් කළා මිනිස්සුන්ගෙ මේ සුබසාධන හැ`ගීම පරීක්‍ෂා කරන්න. මුලින්ම මනුස්්සයෙක් ‘ෆක් ද පුවර්’ කියල බෝර්ඞ් එකක් එල්ලගෙන වීදි දිගේ ඇවිදින්න ගත්තා. මිනිස්සු නැවති නැවති ඒ මිනිහට බැන්නා. මේක අමුනුස්සයි කිව්වා. ගහගන්න පවා ආවා. ඊට පස්සෙ මේ මනුස්සයා ‘හෙල්ප් ද පුවර්’ කියල බෝර්ඞ් එකක් එල්ලන් පාරට බැස්සා. කෑ ගහලා උදව් ඉල්ලූවා. කිසි කෙනෙකුට මේ මනුස්සයව ඇහුනෙ නෑ. අඩු ගානෙ දැක්කෙවත් නෑ. මං හිතන්නෙ අපේ සදාචාර හැ`ගීම ඒ විදිහයි.

(ආයිමත් කැසිනො කතාවට)

සදාචාර තර්ක විදිහට මතුවෙන ගොඩක් කාරණා වලින් කීපයක් ගත්තොත් ලංකාවෙ ගණිකා වෘත්තියට නීතිමය තත්වයක් ඇතිවීම එකක්. ඒක ඇත්තටම ගොඩක් හොඳ දෙයක්. ගණිකා වෘත්තියට ඒ අදාල පිළිගැනීම දෙන එකෙන් මිස ඒ වෘත්තියේ ඇති මානසිකමය සහ ශාරීරිකමය අවදානම අඩු කරන්න වෙන කිසි විදිහකින් බෑ. ඒ පිළිගැනීම ඇතුලෙ විතරයි අපිට ඒඞ්ස් වගේ ප‍්‍රායෝගික අවාසිදායක තත්ව වලට පිළියම් හදන්න පුළුවන්. මෙතනදි ගම් පළාත් වල කෙල්ලන් සුද්දන්ට විකිණෙනවා වගේ මුවන්පැලැස්සෙ කතා හොඳ ටෙලි නාට්‍ය හදන්න විතරයි කියලයි මට හිතෙන්නෙ. ජීවිතේ සදාචාරයට වඩා සංකීර්ණයි.

මත්ද්‍රව්‍ය පැතිරීම ගැන ඇති කරන භීතියත් මේ සමානමයි. ඉස්සර අපි ඉස්කෝලෙ යන කාලෙ ලොකු සමාජ භීතිකාවක් ආවා හෙරොයින් අඩංගු ස්ටිකර් වගයක් ගැන. ප‍්‍රවෘත්ති වල පවා කිව්වා. ඒ ස්ටිකර් දියවෙලා ඒක අඝාණයෙන් හෙරොයින් වලට ඇබ්බැහි වෙනවා වගේ කතාවක් තමයි පැතිරුනෙ. ඉස්කෝල ඉස්සරහ පාරෙ එලාගත්ත ස්ටිකර් අයියලටත් රස්සාව නැති වුණා. හෙරොයින් හෝ වෙන ඒ ජාතියේ මත්ද්‍රව්‍යයක් දැකලාවත් තියෙන කෙනෙක් දන්නවා මේක මොන විහිළුවක්ද කියන එක. අපි ඒ විහිළු රාජ්‍ය මට්ටමෙන් කළා. අරක්කු විතරක් දන්න ලංකාවට අනිත් හැමදේම කුඩු.

මත්ද්‍රව්‍ය ලංකාවට ඒ විදිහට එනවා නම් ඒක හොඳයි. දැනට තියෙන බාල පැනඩෝල් කුඩු වෙනුවට යම් ප‍්‍රමිතියක් ඇති දෙයක් පහළම මිනිහට පවා ලැබේවි. අනිත් අතට ඇල්කොහොලික් සංස්කෘතිය ඊට වඩා පළල් පරිකල්පනයක් ඇති තත්වයකට පරිණාමය වේවි.  ඕන දේක වගේ අවදානමක් මෙතනත් තියේවි. ඒත් බිත්තර කීපයක් නොකඩා ඔම්ලට් එකක් හදන්නෙ කොහොමද? හොඳ හෝ නරක හැම වෙනසක්ම සිද්ද වෙන්නෙ ඒ වෙනුවන් මීයන් කීප දෙනෙකුගේ හෝ ජීවිත කැප කිරීමෙන්.

මට හිතෙන්නෙ පවතින තත්වය ස්වභාවික හෝ සාමාන්‍යය කියලා අරගෙන ඒක ආරක්‍ෂා කරන්න දඟලන ගුහාවාසී ජීවිත වලින් අපිට එළියට එන්න වෙනවා. මේ වෙද්දි මොන තරම් කතා කිව්වත් ලංකාව වගේ පුංචි දූපතකට පවතින්න තියෙන එකම විදිහ සංචාරක ආශ‍්‍රිත කර්මාන්ත කියන එක පැහැදිලියි. ඒ වගේම ඒක සුබදායී තත්වයක්. අපේ උරුමය හරි ඔය රකින ගල්කණු ටික හරි වැදගත් වෙන්නෙ ඒ ආර්ථිකයකදි විතරයි. ආර්ථිකයක් නැති ගල්කණුවක් කරේ ගහගෙන කොහේ යන්නද?

ඒ විදිහෙන් කැසිනෝ කොළඹට එන එක ගැන මං සතුටුයි. කොළඹ ඒ සංස්කෘතික වෙනස අවශෝෂණය කර ගන්න පුළුවන් නගරයක්. නෛතිකව නොවුණට කැසිනො වලට වඩා දේවල් කොළඹ කෙරෙනවා. ඉතින් අර කිව්වා වගේ සම්මුතියෙයි ප‍්‍රශ්නෙ තියෙන්නෙ. කැසිනෝ ආශ‍්‍රිතව රාත‍්‍රී සංස්කෘතියක්, ප‍්‍රමිතියක් ඇති ගණිකා වෘත්තියක්, ප‍්‍රමිතියක් ඇති මත්ද්‍රව්‍ය සහ හොඳ ආර්ථිකයක් ලංකාවට එනවා නම් අපි ඒ වෙනස බාර ගන්න  ඕන. සමාජ ගැටුම හෝ ආතතිය අවම කරන්න, අවශෝෂණය කරන්න සමාජ දේශපාලන ක‍්‍රියාකාරීන් මැදිහත් වෙන්න  ඕන.

මං පුද්ගලිකව කැසිනෝ වලට කැමති හේතුව මේ හැමදේකටම වඩා වෙනස්. මං ඉස්තෙපාන් ගෙන් කැසිනෝ ගැන ඇහුවා.

‘මචං මං හිතන්නෙ සූදුවට කොහොමත් මිනිස්සුන්ගෙ කැමැත්තක් තියෙනවා. ෆේස් බුක්, ගූගල් වලින් තෙල් ගහන සිලිකන් වැලි සංස්කෘතියම දුවන්නෙ සූදුවෙන්. ඒත් කැසිනෝ මේවට වඩා වෙනස්. ඒකෙ තියෙනවා මාර සයිකොලොජිකල් ටි‍්‍රක් එකක්, කාලය ගැන හැඟීම එහෙම්පිටින්ම නැති කරන. ඒ වගේම උඹව අමුතු මෝහණයකට තල්ලූ කරනවා. බොරු ගණන් දාලා පෙන්නනවා උඹට ඇත්තටම දිනන්න ඉඩක් තියෙනවා කියල...’

මං කැමති ගොඩක් චරිත පාදඩ විදිහට සූදුවට ඇබ්බැහි වෙලා හිටියා. උදා විදිහට දොස්තයෙව්ස්කි. රෙනේ දෙකාර්ත්. දොස්තයෙව්ස්කි සූදු අන්තුවෙක් විදිහට ජීවිතේ ස්පර්ශ කළ අඳුරු ගැඹුර සාහිත්‍යයට අරගෙන ආවා. ඒක තාමත් වෙන කිසි කෙනෙක් ගමන් නොකළ තරම් පැවැත්මෙ ගැඹුරු පතුලක්.

කැසිනෝ හෝ සූදුවෙදි මං කැමතියි මේ සල්ලි එක්ක කරන සෙල්ලමට. වෙන විදිහකින් කිව්වොත් සල්ලි වල ප‍්‍රකෘතිය තියෙන්නෙ කැසිනො වල (සූදුවෙදි) විතරයි කියලයි මට හිතෙන්නෙ. සල්ලි විසි කිරීම, නැති කිරීම, නැත්තටම නැති වීම විනෝදයක් විදිහට විඳින්න පුළුවන් එතන. අනිත් හැමතැනදිම සල්ලි වෙන මොනවා හරි බොරු උවමනාවක්, වටිනාකමක් එක්ක ගැටගැහෙනවා. කැසිනෝ එකකදි මිනිහෙක් ඒ මොහොතට විතරක් ජීවත් වෙනවා. හැමදේම සල්ලි වලට ගන්නවා. අමාරුවෙන් හම්බු කරනවා කියන පොදි ගහන සල්ලි කොල වලින් සිගරට් පත්තු කරන තරම් උන්මාදයක් ප‍්‍රමෝදයක් කැසිනෝ සංස්කෘතියෙ තියෙනවා. ඒක හොඳද නරකද කියන්න මං උනන්දු වෙන්නෙ නෑ. ඒත් ඒක වෙන කොතනදිවත් ගන්න බැරි ආස්වාදයක්. නිරුවත් සල්ලි එක්ක නිරුවත් විනෝදය.

කොහොමවත් මිනිස් ආශාවෙ දිශාවට විරුද්ද වෙන්න මං පෙළඹෙන්නෙ නෑ. ඒක ජීවිතය ගැන හෝ මරණය ගැන වේවා ඒක යමෙකුගේ ආශාවේ දිශාව නම් සහ ඒක ඒ කෙනාගෙ පුද්ගලික තෝරා ගැනීම නම් මං ඒක නිර්මාණාත්මක රස විඳිනවා. ඒ මනුස්ස නිදහස ඒ තරම්ම රමණීය නිසා. ආශාවට බාධාකාරී හැම සංස්කෘතික ප‍්‍රවේශයක්ම ආශාව සමග අනුවර්තනය වෙන්න  ඕන කියලයි මට හිතෙන්නෙ. අනිත් හැම දෙයක්ම ඒ දිහාවට මෙහෙයවෙද්දි සංස්කෘතිය විතරක් ප‍්‍රතිරෝධයක් වෙන එක තේරුමක් නැති වැඩක්.

‘උඹ අහලා තියෙනවද රෂියන් රුලේ...?’

ඉස්තෙපාන් අහද්දි මං ඒ ගැන අහලා තිබුණෙ නෑ.

‘මචං කෝටිපතියො සෙට් එකක් උණ්ඩ හයේ රිවෝල්වරයක් අරන් ඉඳගන්නවා මේසයක් වටේට. ඒ රිවෝල්වරේට එක උණ්ඩයක් දානවා. ඊට පස්සෙ එක එක්කෙනා තමන්ගෙ ඔලූවට තියලා කොකා ගස්සන්න  ඕන. රිවෝලවරය අතින් අතට මාරු වෙනවා කාගේ හරි ඔලූව කුඩු වෙලා යනකල්. ඒ මැරෙන එකාගෙ දේපොල අනිත් උන් අතරෙ බෙදෙනවා’

ආශාවේ දිශාව ඒ තරම් විපරීත වෙන්න පුළුවන්. ඒ ඇත්තටම එක විදිහකින් ජීවිතේ කියන්නෙ කැසිනෝවකට වඩා ලොකු සූදු පිට්ටනියක් හින්ද. ඒ පිට්ටනිය මැද්දෙ කන්‍යාවන්ට පැවැත්මක් නෑ. එකඟ වෙනවට වඩා විකල්පයක් නෑ. ඒ එකඟ වීම නිර්මාණාත්මක කරන්න අපිට පුළුවන්.

හරියට ගණිකාවක් වගේ.

-චින්තන ධර්මදාස





Saturday, May 10, 2014

සුන්දර බොහීමියානුවා


හෙඩොනිස්ම් සිංහලෙන් කිව්වොත් සුඛපරමවාදය ගැන සුඛයෙන් යුතුව භාවනාවක ඉන්න කොට එක එක අදහස් වීදි දිගේ හිත නන්නත්තාර වෙන්න ගත්තා. අපි කැමති වුණත් අකමැති වුණත් ලෝකෙ සුඛපරම දිශාවට මෙහෙයවෙන එක නවත්තන්න බෑ. වාමාංශික විදිහට මේක ධනේශ්වරයෙ පරිභෝජනවාදී හරි වෙන මොකක් හරි විදිහට කියන්න පුළුවන් වුණත් මිනිස්සු වඩ වඩාත් ආශාවෙ දිශාවට මෙහෙයවෙන එක ඇතුලෙ ලෞකික ජීවිතේ යළි යළිත් නිර්මාණය වෙනවා. පිනවීම සංතර්පනය ගැඹුරු ආධ්‍යාත්මික හඹා යාම වෙනවා.

සදාචාරාත්මක විදිහට පෙළන්නන් සහ අවසනාවන්තයන් ගැන හැ`ගීම්බර විදිහට අපි සතුට ‘පොදුයි’ කියන මනක්කල්පිත අරමුණු වෙනුවෙන් පාවා දෙමින් ඉන්නවා. මට හිතෙන විදිහට පුද්ගල සතුට හා සංතර්පනය නරක දෙයක් නෙමෙයි. අඩුම තරමෙ ඒක පොදු සතුටට වඩා ගොඩක් හොඳයි. හේතුව පොදු කියන එක ඇතුලෙ දැනගෙන සහ නොදැනගෙන කරන විකාර සහගත එක`ගවීම් එක්ක අපි දුක වගා කර ගන්න හින්ද. සීමාවන් සහ මායිම් පණවා ගන්න හින්ද.

මට හිතෙන්නෙ හෙඩොනිස්ට් අදහස් මේ වෙද්දි පාවිච්චි වෙන සංදර්භයයි අර්බුදය. කොකා කෝලා වර්ගයේ ක්ෂණික තෘප්තීන් මිස ගැඹුරු, විශාල තෘප්තීන් අපි අත්හරිමින් ඉන්නවා. එපිකියුරිස් යෝජනා කරන සුඛයේ ඒ ගැඹුරු පදනම සිල්ලර වෙමින් යනවා. පැවැත්ම පරිපාකයට පත් කිරීම වෙනුවට කොහෙත්ම අපේක්‍ෂා නොකළ මුදල් ආර්තිකයක බර අපි කර දරමින් ඉන්නවා. මට හිතෙන්නෙ තෘප්තිය නැවත එයට අදාල පූර්ණ ගැඹුර කරා අරගෙන යන්න  ඕන.

‘ප‍්‍රඥා සම්පන්නව සහ සාධාරණව ජීවත් නොවන්නෙකුට සතුටු සහගත ජීවිතයක් ගත කිරීමට නොහැකි වනු ඇත. සතුටු සහගත ජීවිතයක් ගත නොකරන්නෙකුට ප‍්‍රඥා සම්පන්නව සහ සාධාරනව ජීවත් වීමටද නොහැකි වනු ඇත’
-එපිකියුරස්

දුක වෙනුවට සතුට මුල් කර ගැනීම මට හිතෙන්නෙ ලංකාවෙ නම් සංස්කෘතියක් විදිහටම යලි ගොඩනගන්න සිද්ද වෙන තත්වයක්. බුදුන් වදාල ධර්මය කියලා දුකම අනුභව කරමින්, නැවත දේශපාලනය හෝ විප්ලවය කියලත් කලාව සහ සෞන්දර්යය කියලත් දුකම විඳිමින් විඳවමින් ප‍්‍රතිනිර්මාණය කරමින් ඉන්න ලංකාවෙ මනසට සතුට බාර ගන්න පුළුවන්කමක් නෑ. සතුට අකැප වුණු ජීවිතයක් බාරගෙන අපි සංසාරයක් විඳවමින් යනවා. එපිකියුරස් අපිට ආපහු කියවන්න වෙන්නෙ ඒකයි. ස්වර්ගයක් හෝ මරණින් මතු ජීවිතයක් නැති මේ එකම පේන දකින ජීවිතයේ සෞන්දර්යය නිර්මාණය කරන්න. පුද්ගලයාගේ ජීවිතය ආයිමත් පුද්ගලයාට බාර දෙන්න.

‘මං වැරදි දේවල් දිහාවටම යොමු වුණු මිනිහෙක්. මං බොන්න ආසයි. මං කම්මැලියි. මට දෙවියන්, දේශපාලනය, අදහස් හෝ ප‍්‍රතිරූප නෑ. මං හිස්කමට පුරුදුයි. ඒක හරියට නොපැවැත්මක් වගේ. මට ආකර්ශනීය මිනිහෙක් වෙන්න  ඕන නෑ. ඒක හරි වාත වැඩක්. මට  ඕන මෘදු සුවපහසු තැනක් ඉන්න, එච්චරයි. මං බිව්වම මං කෑ ගහනවා. මට පිස්සු වගේ හැදෙනවා. ඒක වෙන කෙනෙක් කැමති වෙන චර්යාවක් නෙමෙයි. ඒත් මට මොකටද ඒ වගක්’
- චාර්ල්ස් බුකොව්ස්කි.

ඉන්ටර්නෙට් එකේ හෙඩොනිස්ට් ඇවනියු එකක් දිගේ ඇවිත් මං අතුරු පාරකට හැරුණා අහම්බෙන්. ඒ අලූත් බොහොමියානු ජීවිත ගැන ජෙෆ් කැම්පෙනා ලියලා තිබ්බ ලියවිල්ලක් එක්ක. ජෙෆ් කැම්පෙනාම එයාව අඳුන්නලා දෙන විදිහට ලේඛකයෙක්, මාධ්‍යවේදියෙක්, සංචාරකයෙක් සහ බොන්නෙක්. එයා අද කාලෙට ගැලපෙන බොහිමියානු ජීවිත ගැන ලිපියක් ලියනවා.

හෙඩොනිස්ට් අදහස් සහ බොහිමියානු ජීවිත අතරෙ හොඳ සම්බන්ධයක් හැදුවෙ බීට් පරපුරේ අය. ඇලන් ගින්ස්බර්ග්, විලියම් එස් බරොෆ්, ජැක් කැරෝ ප‍්‍රමුඛ මේ පරපුර ඒ ඒ විකල්ප ජීවන විලාසිතාව හැඳින්නුවෙ හෙඩොනිස්ට් බොහීමියන් විදිහට. ඒක හරි ලස්සන සංයෝජනයක්.

බොහිමියානු කියපු ගමන් අපිට මතක් වෙන්නෙ වැරහැලි වගේ ඇඳුම් අඳින, කොණ්ඩෙ දිගට වවා ගත්ත, රැුවුල් වවපු, කාමරේ පිරෙන්න හිස් අරක්කු බෝතල් පිරිච්ච, පරණ ටයිප් රයිටරයක් එක්ක වතුරත් නැති, තීන්ත ගැලවිච්ච ෆ්ලැට් එකක ජීවත් වෙන අමුතු චරිත. මේ අය ගොඩක් වෙලාවට පාදඩයො පීඩිතයො එක්ක ළ`ගින් ඇසුරු කරනවා. නිතර බඩගින්නෙ වීදි දිගේ ඇවිදිනවා.  ඔවුන්ගෙ නිර්මාණ සම්භාව්‍ය ගැලරිවල ලොකු ගණං වලට විකිණෙනවා.  ඒත් පොෂ් සල්ලිකාර ආර්ටිස්ට්ලාගෙන් දුරස්ව මේ අය ‘මහපොලොවෙ’ ජීවත් වෙනවා. (මහ පොලොව කිව්වම විදර්ශන වගේ තවත් ගොඩක් අයට මේ අදහස තේරුම් ගන්න ලේසි වෙනවා)

මගේ යාලූවො ගොඩක් මේ විදිහෙ කට්ටිය. ඇත්තටම මං ඒක ගැන ආඩම්බරයි. ඒත් ඒ ගොල්ලො හැමදාම ගත කරන කණස්සලූ සහගත ජීවිතේ දිහා බලාගෙන ඉන්න කොට මට දුකයි. මොකක් හරි වාසනාවකට මේ වෙද්දි කීප දෙනෙකුගේ ඇරෙන්න ගොඩක් දෙනෙකුගේ තත්වය වෙනස් වෙමින් යනවා. නාගරික සමාජයේ සුඛෝපභෝගිතා ගිල්ටියක් නැතුව විඳින්න ඒ අය මානසිකත්වයක් ගොඩනගා ගෙන තියෙනවා. ඒක මට සතුටක්. මං හිතන්නෙ කැම්පෙනා එයාගෙ ලියමන හරහා මේ පරණ බොහීමියානුවාගේ ඉඳන් අලූත් බොහිමියානුවා දක්වා අවශ්‍ය පරිණාමය විස්තර කරනවා. (ඇත්තටම මේ වගේ වෙනස් වීම් ඉවොලූෂන් එකක් විදිහට කියවනවට වඩා රෙවලූෂන් එකක් විදිහට කියවන්න  ඕන. මොකද ඒ සවිඥානක මානසික අත්පත් කර ගැනීමක් හින්ද)

‘ඉදිරිගාමීව හිතන ක‍්‍රියේටිව් එවුන් වතුර බේරෙන ගුබ්බෑයම් වල ඉඳන්, නිවිලා දියවෙච්ච කෝපි බොමින්,  හැමදේටම විරුද්ද ඒ අයගෙ අදහස් තම්බමින් හිටපු ඒ කාලෙ අහවරයි’
බොහිමියානුවා සහ ව්‍යාපාරිකයා කිසිදාක එකිනෙකා මුණනොගැහෙන පාරවල් දෙකක ගිය කාලය අවසන්. මේ මුණගැහීමයි ජෙෆ් කැම්පෙනා අලූත් බොහිමියානු ජීවිතය විදිහට හඳුන්වන්නෙ.

මේ අලූත් බොහිමියානුවා මෘදුකාංග ඉංජිනේරුවෙක්, නව නිපැයුම්කරුවෙක්, රෙකෝඞ් ලේබල් එකක හෝ ෆිල්ම් ස්ටුඩියෝ එකක විධායකයෙක් වෙන්න පුළුවන්. ඔහු පිළිගත්, මිත‍්‍රශීලී, ආකර්ශනයක් සහිත යමක් කමක් ඇති කෙනෙක්. තව දුරටත් ඔහු ස්ථාපිත සියල්ලට එරෙහි කැරළිකාරයෙක් නෙමෙයි. මුඩුක්කු අතීතයේ ලට්ට ලොට්ට අත්ඇරලා එයා සුන්දර නවාතැන් තෝර ගන්නවා. ඉබාගාතෙ ඇවිදින්නෙක් වෙනුවට දැන් එයා සංචාරකයෙක්.

ඒ මොහොතේ පමණක් ජීවත් වුණු බොහිමියානුවා මේ වෙද්දි අනාගතය අත්පත් කර ගැනීම වෙනුවෙන් වැඩ කරන්න අරගෙන. ආර්ථිකයෙන් පලා යාම වෙනුවට ඒ ආර්ථිකය නිර්මාණශීලීව වෙනස් කිරීම සඳහා ආර්ථිකය අත්පත් කර ගැනීම පටන් අරගෙන. වෙනසක් වෙනුවෙන් අවශ්‍ය බලය අතට ගන්න ඔවුන් පසුබාන්නෙ නෑ.

මේ බොහිමියානු කියන තේරුම හැදුණු ඉතිහාසයක් තියෙනවා. බොහිමියානුවො කියලා මුලින් හැඳින්නුවෙ ප‍්‍රංශයට බටහිර යුරෝපෙ බොහීමියාවෙන් සංක‍්‍රමණය වුණා කියලා විශ්වාස කරන ඔරු පදින රොමානි මිනිස්සු පිරිසක්. ඒ ගොල්ලො සම්පූර්ණයෙන්ම ඒ සමාජයට පිටස්තරයි වගේම සම්ප‍්‍රදායන් ගැන තැකීමක් කළෙත් නෑ. මහා සමාජෙ විවේචනය හෝ පිළිගැනීම ඒ අයට අදාල වුනෙත් නෑ. පස්සෙ 19 වෙනි ශතවර්ෂෙදි වගේ යුරෝපෙ නගර කේන්ද්‍රීයව ජීවත් වෙන මේ පිටස්තර ජීවන විලාසිතාවෙ ලේඛකයො, පත්තරකාරයො, සංගීතකාරයො හඳුන්වන්න මේ නම පාවිච්චි කළා. බොහිමියානු කියන වචනෙ පිටිපස්සෙ නිදහස් ආදරය, අල්පේච්ඡුතාවය සහ කැමැත්තෙන් දුප්පත්කම තෝරා ගැනීම වගේ තේරුම් ගැනීම් තිබුණ. මේ බොහිමියානු ජීවිතේ ගැන අර්ථයන් සමාජගත කරන්න සහ ඒවා පිළිගැනීම් බවට පත් කරන්න ඒ චරිත අතින් නිර්මාණය වුණු නිර්මාණ වලට (නිෂ්පාදන වලට) පුළුවන් වුණා. මහා සමාජයක විනෝදාස්වාදී කලාපය කළඹන, පුබුදන නිර්මාණ හැම විෂයකින්ම පාහේ බිහිවෙන්න ගත්තා.

ඒ වගේ උප සංස්කෘතියකට පැවැත්මක් හදන්න ඒ විදිහෙ නිර්මාණාත්මක නිෂ්පාදන ප‍්‍රවේශයක්  ඕනමයි. එහෙම හදපු සමාජ අඩිතාලම මත තමයි මේ වෙනකල් අපි දන්න අඳුනන බොහිමියානු ජීවිත ජීවත් වෙන්නෙ. ඒත් අලූත් සමාජ වෙනසත් එක්ක මේ බොහිමියානු අර්ථයන් අර්බුදයට යනවා. ඒක සිද්ද වෙන්නෙ තාක්‍ෂණය හරහා. රේඩියෝව, ප්ලේන් එක, පේස්මේකර්ස්, මයික්‍රොප්‍රොසෙසර් එක, සෙල්ෆෝන් එක, ඇපල් මැකින්ටොෂ් සහ විශේෂයෙන්ම ඉන්ටර්නෙට් එක මේ තාක්‍ෂණ විප්ලවයේ මංහංදි. මේ තාක්‍ෂණයන්ගෙන් අපිට කරපු සහ කරමින් ඉන්න වෙනස්කම් මේ වෙද්දිවත් තේරුම් ගන්න බෑ. ඒ වගේම ඩිජිටල් යුගයත් එක්ක අපේ ඇනලොග් සංකල්ප වලට සිතීම් වලට සහ තේරුම් ගැනීම් වලට කරපු වෙනස අපි තාම ග‍්‍රහණය කරගෙන නෑ. බොහිමියානු අදහසත් ඒ වගේ ඇනලොග් තැනක නතර වුණා.

ඒත් තවත් බොහිමියානුවන් පිරිසක් මේ වෙනසේ හිඩැස වාසියට ගත්තා. ලෝකයම මිල්ක්ෂේක් බිබී, ටෙක්ස්ට් කරමින් චැට් කරමින් ගත වෙද්දි මේ කීප දෙනා නිර්මාණාත්මක ආර්ථිකයට අතපෙව්වා. තාක්‍ෂණික වෙනස සේවය කරන්නේ සමාගම් වලට විතරක් නෙමෙයි. වඩා නිර්මාණාත්මක සිතීම්, නිර්මාණාත්මක දේශපාලනයන්, නිර්මාණාත්මක ජීවිත රටාවන් වෙනුවෙන් තාක්‍ෂණය කරන වැඩ කොටස ගොඩක් ලොකුයි. අන්තර්ජාල යුගයේ සමාගම් වල තීරණ වලදි ඒ සමාගමේ ප‍්‍රතිලාභ ඉහළ නැංවීම විතරක් නෙමෙයි ඒ අයගේ පාරිභෝගිකයන්, පහළම ලේයරයේ උවමනාවන් පවා සැලකිල්ලට ගන්න සිද්ද වෙනවා. නෑෂ්ගේ සමතුලිතතා න්‍යාය වැඩ කරන්නෙ ඒ විදිහට. (නෑෂ් ඉක්විලිබ්රියම්)

එතකොට මේ කියන අලූත් බොහිමියානුවා කොයි විදිහෙ කෙනෙක් වෙයිද?

එයා ස්ටීව් ජොබ්ස් වගේ කෙනෙක්. අපි සිංදු අහන විදිහ, ෆිල්ම් බලන විදිහ, අපි කියවන විදිහ පවා වෙනස් කරපු. එයා මේ විප්ලවය කරන්නෙ ලොකු බ්රීෆ් කේස් එකක් අරගෙන ටයි එකක් එල්ලගෙන නෙමෙයි. විසඳුම් පදනම් කරගත්තු අලූත් අදහස් වලින්. එයාට වෙනමම මේ විනෝදාස්වාදී කලාප වල පාරිභෝගිකයෙක් වෙන්න  ඕන නෑ. ඒ කොහොමත් එයා කැමති දේ. මියුසික් වල ප්‍රොෆිට්ස් පරිස්සං කරන අතරෙම එයාට මිලියන ගානක් එන විසඳුමක් ක‍්‍රියාවට නගන්න ජොබ්ස්ට පුළුවන් වෙනවා. ඒක පැරඩයිමය සිතීමක්. නිර්මාණාත්මක සිතීමක්. බොහිමියානු සිතීමක්.

ආර්ට් ගැන, ක‍්‍රියේටිව් ගැන, නිදහස ගැන විශ්වාස කරන  ඕනම වෘත්තිකයෙන් නව බොහිමියානුවෙක් වෙන්න පුළුවන්. ඇඞ්වර්ටයිසින්, මීඩියා, ෆයිනෑන්ස්  ඕනම තැනක මේ බොහිමියානුවන් ඉන්න පුළුවන්. ඒ අය නිර්මාණාත්මක බව ආරක්‍ෂා කිරීම වෙනුවෙන් ඇනලොග් සිස්ටම් එක කඩාබිඳ යළි සකස් කිරීමේ නිරත වෙලා ඉන්නවා. සමහරු දැනුවත්ව. තවත් අය නොදැනුවත්ව. ඉස්සර නිර්මාණ විකුණන්න උත්සාහ කළ බොහිමියානුවන් දැන් විකුණන්නෙ අදහස්.

කාලය වෙනස් වුණා. ඒත් එක දෙයක් තාමත් එහෙමමයි. බොහිමියානුවා තමන්ගේ ජීවිතය තමන්ගෙ විදිහට ගත කරනවා. ඒ ගත කිරීම ඇතුලෙ කොයිම මොහොතකවත් එයා තමන් කවුද කියන එක අමතක කරන්නෙ නෑ. තමන්ගෙ සහෘදයා සහ තමන් ජීවත් වෙන ලෝකය එයා අමතක කරන්නෙ නෑ.

ගැලට් බර්ගස් ඒක ලස්සනට කියනවා. එහෙනං මොකක්ද මේ අද්භූත බොහිමියා පුරවරයේ විශේෂත්වය? මොකද්ද මේ සුරංගනා ලෝකයේ ආකර්ශනය? ඒ මේකයි. බොහිමියාවෙ පාරවල් නෑ. කෙනෙක් එයාගෙ පාර එයා විසින් තෝරා ගන්න  ඕන. එයා එයාම බවට පත්වෙන්න  ඕන. එයා එයාගෙ ජීවිතේ ගත කරන්න  ඕන.

-චින්තන ධර්මදාස

Wednesday, May 7, 2014

කැතී ආපහු ඒවිද?


මීට අවුරුදු 5ට කලින් තරංගනී හෝල් එකේදි අපි අපේ පළවෙනි ෆිල්ම් එක පෙන්නුවා. ගොඩක් සෙනග ඇවිත් හිටියා. අපිව ඇතුලෙන් වෙව්ලනවා දැණුනා. ඒක පිපිරිලා යන්න තරම් බලාපොරොත්තු ඉතිරිච්ච මොහොතක්. How I Wonder What You Are.. සිංහලෙන් කිව්වොත් ආදරයේ අංශූමාත‍්‍රයක්, ඒකයි ඒකෙ නම.

ඒ හිතපු හැම දෙයක්ම ඒ විදිහට සිද්ද වුණේ නෑ. ඒත් අපි කොහෙත්ම නොහිතපු ගොඩක් හොඳ දේවල් සිද්ද වුණා. මිනිස්සු අපිව විශ්වාස කළා. ඒ විශ්වාසය වෙනුවෙන් කැප වුණා. අපි අහස පොලොව ගැන නොහිතා අපිට  ඕනි චිත‍්‍රපටිය හැදුවා. කොටින්ම ඒක පෙන්නන විදිහක්වත් කල්පනා නොකර. එහෙම හිතුවක්කාර වෙන්න පුළුවන් කෙනෙක්ගෙ පළවෙනි ෆිල්ම් එකේදි විතරයි. 

අපිව ගොඩක් අයට ඇහුනෙ නෑ. ඒත් කීප දෙනෙකුට ඇහුණ. අලූත් සහෝදරකම් ඇති වුණා. මගෙයි උදයාගෙයි ජීවිත කාලයක් ගැඹුරු යාලූකමක් ගොඩනැගුණ. තිරය උඩට නාවට ෆිල්ම් එක කොපි වෙවී අතින් අත ගියා. හඳගම ලියපු චාපා කියන ආදරේ අංශූමාත‍්‍රයක් සිංදුව, ඒක ලෙජන්ඞ් එකක් වුණා. කොටින්ම මෑතක චාපා පාර්ක් ස්ටී‍්‍රට් මිව්ස් එකේ ඒ සිංදුව ලයිව් කියද්දි මගේ ඇඟේ හිරිගඩු පිපුණ. ඉසුරු කුමාරසිංහ එක්ක රෑ එළි වෙනකල් ඉසුරුගෙ ගෙදර කාමරේ මේ සිංදුව රෙකෝර්ඞ් කරපු හැටි මතක් වෙලා. අපි කරපු මහා දේවල් කියලා ආඩම්බරයක් නෙමෙයි. අපිත් නොදැනිම අපෙන් මෝචනය වුණු දේවල් කියල ආසාවක් ඒක.

අපි අපේ විදිහට ලංකාවෙ ස්වාධීන සිනමාවක් පටන් ගත්තා. සල්ලි ගැන, හෝල් ගැන නොහිතා තමන්ට කැමති සිනමාව නිර්මාණය කරන්න, බෙදාහදා ගන්න අපි එක මුරණ්ඩු උත්සාහයක් ගත්තා.

අපි හීන දකින එවුන් කියලා අපි දන්නවා. ඒත් ඒ හීනෙ දකින්නෙ අපි විතරක් නෙමෙයි.

-2014 අප්‍රේල් 30


Saturday, May 3, 2014

සාදු ඩෝ!


බොබසෙ ගැන ආයිමත් ලියන්නෙවත් අඩුම ගානෙ හිතන්නෙවත් නෑ කියල හිතාගෙන හිටපු මාව ආපහු ඒ ගොහොරුවටම ගේන්න තරමට බොබසෙ මාර්කටින් වැඩ කළා. ඒ ගොල්ලො මල්වතු මහනායක මුණගැහෙන්න යාම සහ එතනදි මහනායක හාමුදුරුවො කරපු මං කොහෙත්ම බලාපොරොත්තු නොවුණු ප‍්‍රකාශය හින්ද මාව තිගැස්සුණා. කෙටියෙන් ඒ අදහස සම්පිණ්ඩනය කරනවා නම්, මේ රටේ පාලකයො අතින් බුද්ධාගම රැුකීමට අවශ්‍ය දේවල් සිද්ද නොවෙන හින්ද තමයි බොබසෙ පාරට බැහැලා තියෙන්නෙ. ඒක හින්ද මේක රැුක ගන්න පුළුවන් දෙයක් කරන්න කියලා මහනායක හාමුදුරුවො බොබසෙ ඥානසාරට කියනවා. ඥානසාරත් මාර කතාවක් කියලා සම්පූර්ණ වගකීම මහනායක හාමුදුරුවන්ගෙ කකුල් දෙක ළ`ග තියනවා. ‘ඔබවහන්සේලා කියන  ඕනම වෙලාවක මේ කාර්යය අත්හරින්න පොරොන්දු වෙනවා, ඒත් මේ වෙන කවුරුවත් කිව්වට අපි නවතින්නෙ නෑ කියල’ තග ටෝක් එකක් දෙනවා වැඳගෙනම. ඒක මගේ අවුරුදු තිස්ගානකට දැක්ක ශාසන ඉතිහාසෙ මාරම තැනක්. මල්වතු මහනායක හාමුදුරුවන්ට පොඩි වචන ටිකයි කියන්න තිබුණෙ මේ අවුල සදහටම ලිහලා දාන්න. ‘ඥාණසාර එහෙනං ඔය වැඬේ ඔතනම නතර කරන්න. සාසනේ බේරගන්න ඒ ටිකම ඇති’ කියලා උන්නාන්සෙ කිව්වා නම් ආගම් නොඅදහන මාත් සාදුකාර දෙනවා ටීවී එක දිහා බලාගෙන හරි. ඒත් මල්වතු හාමුදුරුවන්ට ඒ වචන කටට ආවෙ නෑ. හැමදාම ලංකාවෙ ථේරවාදී ශාසනේට නායකත්වය දීපු අනෙක් අය වගේම උන්නාන්සෙත් ප‍්‍රචණ්ඩත්වයට ආශීර්වාද කළා. නීතිය තමන් අතට ගැනීම සාධාරණීකරනය කළා. මගේ ජීවිතේ ගැන මට බයක් දැණුනා.

තවදුරටත්  මේ අමනකම් සුළුතර පිරිසක් විසින් කරනවා කියන මනස්ගාතය මේ ප‍්‍රකාශයෙන් පස්සෙ අවසන් වෙනවා. ඒක මහනායක හිමිවරුන් විසින් අනුදැන වදාල මාර්ගයක්. බුදුදහම රැක ගැනීම පිණිස ඥාණසාරට ලබා දුන් පදවියක්. ඒක තමයි ලාංකේය බෞද්ධ සම්ප‍්‍රදාය වෙන්නෙ. බුදුදහම රැක ගන්නත් තග අවශ්‍යයි කියලා මහනායක හිමිවරුත් ආශිර්වාද කරද්දි අපිට කියන්න ඉතුරු වෙන්නෙ ‘අනේ බුදුහාමුදුරුවො පව්’ කියල විතරයි.

මේක මල්වතු නායක හාමුදුරුවන්ගෙ විතරක් අදහසක් නෙමෙයි. ඇත්තටම මේ තමයි සමස්ත ලාංකේය සිංහල බෞද්ධ ජනතාව ඉන්න තැන. ඒ අය ඉල්ලා සිටිනවා මේ ප‍්‍රචණ්ඩත්වය. නිකං කතාබහේදි ඥාණසාරව ජෝක් කරන ගොඩක් අය එක්ක ටිකක් වෙලා කතා කරගෙන යනකොට ඒ ගොල්ලො එක දෙයක් කියනවා. ‘මොනා වුණත් මචං කරන වැඬේ හරි. කරන විදිහයි වැරදි’. උගත් නිදහස්කාමී විදිහට පෙනී ඉන්න බහුතරයක් බෞද්දයො මාව පුදුම කරමින් මේක මට කිව්වා. මට කාලෙකට කලින් ෆේස්බුක් එකේ ජනප‍්‍රිය පිටුවක් මතක් වුණා. යුද්දෙ නැතුව පාළුයි. ඇත්තටම මේ වෙලා තියෙන්නෙ ඒක.

තිස් අවුරුද්දක යුද්දෙන් පස්සෙ රටක මානසිකත්වය වැඩෙන්න  ඕන තවත් ආයිමත් නං යුද්දයක් එපා කියන තැනකට. පුළුවන් තරම් සහයෝගිතාවය, සහජීවනය, ඒ මගුල් වචන පැත්තකට දැම්මොත් අනෙකාව පිළිගැනීමට සහ බාර ගැනීමට පුළුවන් ඉඩක් නිර්මාණය කරන්නයි සමාජ සංස්තා වැඩ කරන්න  ඕන. විශේෂයෙන් ආගම් වලට මෙතනදි ලොකු වගකීමක් පැවරෙනවා. රාජ්‍ය විසින් හිතාමතාම තමන්ගෙ වාසිය පිණිස භීතිය තෝර ගත්තා. යුද්දෙන් අවුරුදු තිහක් පිරිලා තිබ්බ ජීවිත වලට යුද්දෙ නැති වුණාම කුඩුකාරයාට කුඩු නැති තරම් සික්. ඒ තරම් යුද්දෙට ඇබ්බැහි වුණු ජනතාවක් පුනරුත්ථාපනය වෙනුවට දිගටම කුඩු සප්ලයි කරන්න සහ ඒ ලාබෙන් යැපෙන්න ආයතන ඔක්කොම තීරණය කළා. ආයිමත් යුද්දයක්  ඕනි. ඒකයි ජනතා ඉල්ලීම.

සහජීවනය වෙනුවෙන් කතා කරන අය බොරුවට එළි නොකළට මුස්ලිම් ආගමේ ව්‍යාප්තිය සම්බන්ධයෙන් ඇත්ත ගැටළුවක් තියෙනවා. කුරානයට එක`ගව හෝ නොඑක`ගව සංස්කෘතියක් විදිහට මුස්ලිම් ආගමිකයන් ව්‍යාප්තියෙන් ආක‍්‍රමණශීලී වෙලා තියෙනවා. ඒක ලංකාවට විතරක් අදාල තත්වයක් නෙමෙයි. මේ වෙද්දි ප‍්‍රංශයේ සාමාන්‍ය ජනතාවට වඩා දෙගුණයක වේගෙන් මුස්ලිම් ජාතිකයන්ගෙ බෝවීම සිද්ද වෙනවා කියල ගැටළුවක්. එංගලන්තෙ, නෝර්වේ මේ හැම රටකම මේ ව්‍යාප්තිය අර්බුදයක් මතු කරනවා. ඒකට විශේෂ හේතුවක් වෙන්නෙ මේ මුස්ලිම් ආගමික සම්ප‍්‍රදායෙ තියෙන දැඩි බවමයි. ඒක අදාල සංස්කෘතියක් හා මුහුවී වැඩෙනවා වෙනුවට ඒ සංස්කෘතියට නිදහස සීමා කිරීම්, සමාජය පාලනය කිරීම් රැුසක් නැවත යෝජනා කරමින් ඉන්නවා. ඒ සමාජයන් වර්ධනය තුල අත්පත් කර ගත් නිදහස ආපිට හැරවීමක් මුස්ලිම් ජන ව්‍යාප්තිය හරහා මතු වෙනවා. උදා විදිහට රටක වැඩි ජනතාවක් මුණූ සහ ශරීරය කළු ලෝගුවකින් ආවරණය කරගෙන ජීවත් වීම දෘෂ්‍යමය තත්වයක් විදිහට පවා සමාජයක ඉදිරි පුරවැසි නිදහස වෙනුවෙන් ඇති වෙන අරගල වලට බාධාකාරීයි. මට හිතෙන්නෙ මුස්ලිම් ජාතිකයන් සමාජයක් විදිහට තමන්ගෙ ආගමික විකාශනය ඇතුලෙ අත්පත් කර ගත යුතු නිදහස අත්පත් කර නොගැනීම සහ ඒ සීමාවන් තමන්ගේ ආධ්‍යාත්මික අයිතීන් විදිහට බාර ගැනීම ඇතුලෙ අනිත් ලෝක පුරවැසි සමාජයට බරක් වෙමින් යනවා.

ඉස්ලාමික ආගමික අදහස් හෝ ආධ්‍යාත්මික මාර්ගයක් විදිහට එහි ඇති ශක්‍යතාවය ගැන මට කිසිම ගැටළුවක් නෑ. ඒ වගේම සුෆි වගේ ඉස්ලාමික ආධ්‍යාත්ම ප‍්‍රවේශයන් බෞද්ධ භාවනා වලට වඩා අභ්‍යන්තරය විවෘත කර ගැනීමේ ලා සාර්ථකයි කියල මං විශ්වාස කරනවා. ඒත් සෑම ආගමක්ම සමාජයත් එක්ක ප‍්‍රගමනය වෙන්න  ඕන. ඒ සංස්කෘතික විපර්යාසයන්ට ලක්වෙන්න  ඕන. තාමත් කස පහර දීම, ගල් ගසා මරා දැමීම වගේ තත්වයන් අනුමත කරන සමාජයක් කියන්නෙ ඒක අවවර්ධිත සමාජයක්. ඇමරිකාවත් බෝම්බ දානවා වගේ ප‍්‍රතිතර්ක වලින් සමනය කරන්න පුළුවන් තත්වයක් නෙමෙයි ඒක. ඇමරිකාව බෝම්බ දැම්මත් ඒක සාධාරණීකරනය කරන්න උත්සාහ ගන්නෙ නැවත ප‍්‍රජාතන්ත‍්‍රවාදී තර්කයන් ඇතුලෙයි. ඒත් ඉස්ලාමික ප‍්‍රචණ්ඩත්වයන් නැවත සාධාරණීකරනය වෙන්නෙ ආගමික මූලධර්මයන් මත සකස් වුණු පීඩිත නීති කෙටුම්පත් ඇතුලෙයි. මේ නිශේධනාත්මක තත්වයන් ගැන මුස්ලිම් ආගමික වියතුන් සහ යම් අවබෝධයක් ඇති අය කල්පනා කරන්න  ඕන වුණත් ඒ විවෘත බව ඒ මනස් වලට ලැබී ඇත්තෙ අවමයෙන්.

අනිත් පැත්තට අපේ අධ්‍යාපන ක‍්‍රමයට සහ මහා සංස්කෘතියට බැරි වෙලා තියෙනවා මේ කුඩා සංස්කෘතිය අනුයෝජනය කර ගන්න. ඒ වෙනුවට උප සංස්කෘතියක් විදිහට වෙනමම වැඩෙන්න, එකම තැනක රැුඳෙන්න මහා සංස්කෘතියෙන් ඉඩ හදලා දීලා තියෙනවා. මේ අවශ්‍ය අනුයෝජනීය ක‍්‍රියාවලිය කරන්න බැරි වීම මහා සංස්කෘතියෙ දුර්වලතාවයක් වගේම ඒ උපසංස්කෘතික ප‍්‍රජාව නොතකා හැරීමක්. මේ සංස්කෘතික සහ නිදහස වෙනුවෙන් වූ යෝජනාවන් මිත‍්‍රශීලීව යෝජනා කිරීම සහ විධික‍්‍රමික විදිහට අනුයෝජන ක‍්‍රියාවලිය වඩාත් සවිඥාණක කිරීම වෙනුවට අපි තෝරගෙන තියෙන්නෙ ඒ මට්ටමටම බහින්න. අපි විසින් අත්පත් කර ගත් නිදහස, අයිතීන් වගේ හැම දෙයක්ම පාවා දෙමින් ඒ සීමිත අවකාශයේ හැඩය ගන්න. උදා විදිහට බුදුන් ජීවමානව හිටියා නම් මේ බුද්ධාගම බේරා ගැනීමේ සටන හා පෙළ ගැහෙයිද? මං කියවලා තියෙන බුද්ධ චරිතය අනුව නම් ඒ බුදුන් සාසනය අත්හැර යනවා අනිවාර්යෙන්ම. මුස්ලිම් ජාතිකයන් දෙවියන් අදාල නැති දේව ධර්මයක් වෙනුවෙන් සටන් කරනවා වගේම අපි බෞද්ධයොත් බුදුන් අදාල නැති බුද්ධ ධර්මයක් වෙනුවෙන් සටන් කරමින් ඉන්නවා.

ආගමෙන් පවා නිදහස් සිතීමක් ගැන හිතන්න මට බල කරපු මගේ උප්පැන්නෙ ලියැවුනු ආගම බුද්ධාගම ඇතුලෙ මං විඳපු නිදහස ගැන තියෙන මතකය පවා මාර දුකකට පෙරළෙනවා. මේ වෙද්දි අපි ආගමික සංස්කෘතියක් විදිහට මුස්ලිම් ආගම සමග සමපාතයි. මහා සංස්කෘතියක් චූල සංස්කෘතියක් දක්වා ඇකිළීම කුඩා වීම කියන්නෙ වේදනාවක්. ඒ මහා විමුක්ති මාර්ගය මේ තරම් ඇල්කොහොලික් වර්ගවාදයක් දක්වා පිරිහීම කියන්නෙ ඒ මාර්ගය අහෝසි වීමක්.

අපි නැවත යුද්දයකට අත වනමින් ඉන්නවා. කවුරු හරි පිස්සෙක් ඥානසාර වගේ චරිතයකට ගලකින් ගැහුවත් අපි ආපහු 83ක් යලි ජීවමාන කරන තරමේ අසහනයක ඉන්නෙ. මේ ජීවිත කාලෙ ආයිමත් අවුරුදු තිහ හතළිහක් වල්බූරු යුද්දෙක වාර්තා කියවන්න වෙනවා කියන්නෙ අපේ ජීවිතේ සාමාන්‍ය ජීවිතයක් විදිහට ගත කරන්න, විඳින්න අවස්තාව  මට සහ තවත් සුවහසක් මං වගේ ලංකාවෙ ඉපදුණු කරුමක්කාරයන්ට අහිමි වීමේ ඛේදවාචකයක්.

ඒක හින්ද මං හීන දකිනවා. මේ වෙලාවෙ හැම බෞද්දයෙකුගෙම ඇත්ත සියදිවි නසා ගැනීමකට වඩා භයානකයි මං හිතන්නෙ. ඒක හින්ද මං වඩා යහපත් දවස් ගැන අඩුම තරමෙ හීනයක් ජීවත් කරනවා.
මං හිතන්නෙ අපේ රටට ජාතික දිනයක් හැටියට ‘ ඕල් රිලිජන්ස් ඬේ’ වගේ අදහසක්  ඕන කරනවා. විශේෂයෙන්ම දූපත්වාසී, ලේසියෙන්ම මූලධාර්මික නැඹුරුවකට යා හැකි පශ්චාත් යුධ මානසික රෝග තත්වයන්ගෙන් පෙළෙන අපි වගේ රටකට ඒ වගේ දෙයක්  ඕනි. මේක ‘සර්වාගමික’ වගේ නමකින් හඳුන්වන්නෙ නැත්තෙම වටරැුක විජිත වගේ ජෝක් එකක් වෙන්න  ඕන නැති හින්ද.

අපිට පුළුවන් නම් ඒ වගේ දවසක හැම ආගමික නායකයෙක්ම අනිත් ආගමක ඇති සාධනීය දෙයක් ගැන කතා කරන්න. ෆේස්බුක් පිටුවල, මාධ්‍ය වල මේ වෙනස් ආගම් වල ආධ්‍යාත්මික බෙදා හදා ගැනීම් වලට ඉඩක් හදන්න, අඩුම තරමේ ඊළ`ග පරම්පරාවකටවත් ඒකෙන් හොඳක් වේවි. මේ කියන්නෙ ආගමික සහජීවනය වගේ දේවල් ගැන කෙප්ප ඇද බාන්න කියල නෙමෙයි. ඒ වෙනුවට බණට කුරානයේ පාඨයක් තේමා කර ගැනීම වගේ දෙයක්. අපේ ආගමික සම්ප‍්‍රදායන් ඇතුළට වෙනත් ආගමික සංකල්පයන් ඇතුල් කර ගැනීමේ වෑයමක්. ඒ වගේම සමාජයක් විදිහට එක දවසක් හරි අපි රටේ අපි එක්ක ජීවත් වෙන සහෝදර ප‍්‍රජාවකගේ ආධ්‍යාත්මය බෙදා ගන්න කරන ඉඩක් නිර්මාණය කිරීමක්. සමාජ සංස්කෘතික බෙදා හදා ගැනීම් කියන විකාරයට වඩා මේ අධ්‍යාත්මික බෙදා ගැනීම වැඩ කරනවා කියලයි මගේ අදහස.

තමන්ගේ දේශපාලන ලාබ වෙනුවෙන් මිනිස්සුන්ගේ ආධ්‍යාත්මික විශ්වාස පාවිච්චි කරන මේ සූදුව ඇතුලෙ අපිට සමාජ දේශපාලන ආයතනේකින් මේ විදිහෙ අදහසක් බලාපොරොත්තු වෙන්න බෑ. ඒත් අපිට පුළුවන් අපිට තියෙන පුංචි ඉඩකඩ ඇතුලෙ අපේ ප‍්‍රමානයෙන් මේ වගේ බෙදාහදා ගැනීමක් පටන් ගන්න. ඒක දීප ව්‍යාප්ත වැඩක් නොවෙන්න පුළුවන්. ඒත් ඉස්සරහට තියෙන අවදානම තත්පර කීපෙකින් හරි පස්සට දාන්න ඒක උදව්වක් වේවි.

-චින්තන ධර්මදාස