සරල සාමාන්ය ගෑණු එක්ක යාලූ වෙලා සරල විදිහට ජීවිතේ එක්ක යනවට වඩා මගේ යාලූවො ගොඩක් කැමති සංකීර්ණ ගෑණු චරිත එක්ක පැටළෙන්න. ඒ සංකීර්ණ ගෑණුන්ගෙ ඇතුලෙ තියෙන ප්රහේලිකාව විසඳීමෙන් ජීවිතේ සුරතාන්තයට ළංවෙන්න. පස්සෙ ඒ හැමෝම ඔලූ බදාගෙන ඉන්න පටන් ගත්තා.
‘ඒ ගෑණු මිනිස්සුන්ව පණපිටින් කනවා’ එක යාලූවෙක් මට කිව්වා.
මාත් ඊට වෙනස් නෑ. ඔලූව බදාගෙන ඉන්න එක මගේ ආදරෙත් සාමාන්යයක් වෙලා තිබුණ. ඒක තමයි ස්ටයිල් එක.
‘මචං. අපි හොයන්නෙ මායාකාරියො, අපිව වස`ග කරන්න පුළුවන්. සාමාන්ය ගෑණු ළ`ග අපිට ඕනකරන කම්ප්ලෙක්ස් එක නෑ’ මං පස්සෙ විස්තර කර ගත්තෙ එහෙම.
‘අපි හොයන්නෙ ලෙඩක්. ඒ ලෙඬේ තියෙන අය එක්ක විතරයි අපිට අරවුස් වෙන්නෙ. අන්තිමට කෙළවෙන එක ඒකෙ සාමාන්යයක්’ එක එක විදිහට අපි ඒ ගැන කතා කළා. දැන දැනම කෙළවාගන්නා සහ කෙළවාගැනීමම ආස්වාද කොට ගන්නා මේ පැටළිල්ල මාර ආතල්.
මායාකාරියන්ගේ ගොදුරු බවට පත්වීමම ආදරය කොටගත් ආදරවන්තයින් පරපුරක්.
කළු ගල් බිත්ති වල හතර අතට වැදිලා වැටිලා කුඩුපට්ටං වුණාට පස්සෙ පොඞ්ඩක් හිතන්න හුස්මක් ගන්න ඉඩක් ආවා.
‘අම්මෝ..ආයි නං වොට් තිස්දාහෙ ට්රාන්ස්ෆෝමර් බදාගන්නෙ නෑ’... එහෙම වෙලාවක යාලූවෙක් කිව්වා.
මේකෙ අනිත් පැත්තෙ කතාවත් මෙහෙමමයි. අපි වගේ විපරීතයො (විපරීතයා කියන්නෙ දීප්ති මට ආදරේට කියන නමක්) එක්ක කෙල්ලො යාලූ වෙන්නෙ මොකටද? ගේ දොර ඉඩං පෙළපත් වගේ සරල සමීකරණ වලින් නොවිසඳෙන මොකක් හරි එකක් ඒ ගොල්ලොත් හොයනවා.
මොකක්ද තියෙනවා වගේ පේනවා. ඒක හොයාගෙන ළ`ගට එනවා. ළ`ගට ආවම එහෙම මොකුත් නෑ කියල පේන්න ගන්නවා. එතකොට.....
ඊට පස්සෙ ගෑණියෙක් අතින් වෙන්න පුළුවන් දේ ගැන සිනොප්සිස් එකක් ලියන්න මං තාම නාකි මදි.
කොහොම වුණත් මොකක්ද මේ නොසිඳෙන නොසන්සුන් පිපාසය?
‘අපි ඉල්ලන්නෙ ෆිසිකල් ෆ.. එකක් නෙමෙයි. එහෙම තෘප්තියක් ගන්න තරං අපි නිරෝගී නෑ. අපිට ඕන බ්රේන් ෆ.. එකක්. අපි නිදියන්නෙ ගෑණු එක්ක නෙමෙයි. කන්සෙප්ට් එක්ක’ මං දවසක් ජොයින්ට් එකක් දාද්දි ඒක හරි විදිහට ගලපලා කිව්වා.
‘ලැකාන්ලා ඩෙරීඩලා ගැන කතා කළාට තමුසෙත් අර සාමාන්ය ගඳ පිරිමියෙක්ම විතරයි’ වෙනස් වෙනස් වාක්ය ගැලපීම් ඇතුව වුණත් ගෑණු අපිව ඇට දෙකෙන් උස්සලා පොලොවෙ ගහලා තියෙනවා.
නැවත නැවත මුණගැහෙන මේ කම්ප්ලෙක්ස් එක විස්තර කර ගන්න භාෂාව හැදිලා එනකල් බලන් ඉන්න සිද්ද වුණා. මෑත දවසක ෆේස් බුක් එකේ මේ කන්සෙප්ට් එක එලියට ආවා.
‘සේපියෝසෙක්සුවල්’ අනිල් හේරත් පෝස්ට් එකක් දාලා තිබුණ. ඒකත්එක්ක මං ඉන්ටර්නෙට් එක වටේ ගියා.
මේ වචනෙ මුල්වරට කියවෙන්නෙ 1998දි. වුල්ෆිබෝයි කියල බ්ලොග් ලියන්නෙක් අතින්.
ලිංගික හෝ වෙනයම් සම්බන්ධතාවයක් සඳහා ඔබ වඩා කැමති කුමන ලිංගිකයන්ටද?’ කියලා ස්ත්රී පුරුෂභාවය විමසන ප්රශ්නෙකට උත්තරයක් විදිහට වුල්ෆිබෝයි ‘සේපියෝසෙක්සුවල්’ කියල ලියනවා. ඒක අනුගමනය කරමින් එක එක අය තමන්ගේ උනන්දුවත් සේපියෝසෙක්සුවල් කියලා සඳහන් කරන්න ගන්නවා. ඒ අතරෙ සමහර අය ‘ඒ කියන්නෙ මොකක්ද?’ කියල අහනවා.
‘මම? අනේ මං ඔය පයිප්ප වැඩ ගැන වැඩිය උනන්දු නෑ. මට ඕන විමර්ශනශීලී, ප්රශ්න මතු කරන විදිහෙ, සංකල්පනා වලින් පිරුණු, වෙනස් විදිහට හිතන මනසක්. මට ඕන පූර්ව ලිංගික හැසිරීම් විදිහට දාර්ශනික කතා බෙදාහදාගන්න කැමති කෙනෙක්. එයාගෙ නපුරු, තියුණු උත්තර වලින් සහ උපහාසයෙන් මට සැරෙන් සැරේ ‘ආාාව්’ කියවෙන්න ඕනි.
ඒ හින්ද මං සේපියෝසෙක්සුවල් කෙනෙක්. මං කැමති මිනිස්සුන්ගෙ මනස් එක්ක සංසර්ගයෙ යෙදෙන්න.’
වුල්ෆිබෝයි විස්තර කරනවා.
ලතින් නිරුක්තියෙ හැටියට සේපියන් කියන්නෙ බුද්ධිමය හෝ ප්රඥාමය කියන අදහස. සෙක්සුආලිස් කියන ලතින් යෙදුමෙ තේරුම ලිංගික කියන එක. සේපියෝසෙක්සුවල් කියන වචනෙ හැදෙන්නෙ ඒ දෙක එකතු වෙලා.
‘1998 ගිම්හානයේ දවසක සැන්ෆ්රැන්සිස්කෝ ඉඳන් හරිහමන් නින්දක් නැති දවසක වාහෙන් එළවන් එද්දි එකපාර මට මේ අදහස ආවෙ. මේක පුළුවන් තරම් පාවිච්චි කරලා තව තව ව්යාප්ත කරන්න’
‘එතකොට මේකෙ කොහෙද ස්ත්රී පුරුෂ භාවය ගැන ගැටළුවක් තියෙන්නෙ? මං හොයන විදිහෙ අයට හොඳ ශරීරත් තිබුණොත් ඒක බෝනස් එකක්. මාංශය කියන එකත් ෆන් තමයි’
වුල්ෆිබෝයි බ්ලොග් එකේ දිගට කියාගෙන යනවා.
‘මං කියන්නෙ මේකයි. ඔයාට පුළුවන් කා එක්ක සංසර්ගයේ යෙදෙන්න පුළුවන් හරි උපරිම පැය 5ක් -8ක් විතරයි. ඒත් ඔයාට සදාකාලයටම කතා කර කර ඉන්න පුළුවන්. ඒක අනන්තයක් වගේ සුරතාන්තයක්’
මේ වෙද්දි ෆේස්බුක් එකේ මේ සේපියෝසෙක්සුවල් කාණ්ඩයට එකතු වෙන කට්ටිය ටික ටික වැඩිවෙන්න අරන්. ඒත් මේ වචනෙ ගැන තාම පුළුල් පැහැදිලි කිරීමක් වෙලා නෑ. සෘජු අදහසක් විදිහට සේපියෝසෙක්සුවල් කියන්නෙ කෙනෙකුගේ බුද්ධිය සහ බුද්ධිමය හැකියාව මගින් ලිංගික උත්තේජනයක් ඇතිවෙන අයට.
‘මටත් මේ විදිහයි. වඩාත් තාර්කික සහ බුද්ධිමය විදිහෙ ගණුදෙනු කරන අය ගැන මට හැ`ගීම් ඇතිවෙනවා වැඩියි. ඒත් මේ වචනෙ අහන්න කලින් ඒක සංකල්පයක් විදිහට දැනිලා තිබුනෙ නෑ’
‘අපි ගොඩක් වෙලාවට (අඩු තරමෙ මම) අලූත් දැනුම හොයාගන්නෙ, වැඩියෙන් බුද්ධිමය ආස්වාදයක් අත්විඳින්නෙ ආදර හුවමාරුවක් ඇතුලෙ. මේක පරණ විදිහට කිව්වෙ ‘අයිඑන්ටීපී’ කියල. (ඇතුළතට යෙමුවුණු, සිතීමට ඇබ්බැහි, අභ්යන්තර ඉවකින් හෝ දැනීමකින් වගේ මෙහෙයවෙන අතිශය සීමිත පෞර්ෂ කාණ්ඩයක් හඳුන්වන්නෙ මේ විදිහට. මේ වගේ අය ඉන්නෙ 3%-5%ත් අතර ප්රමාණයක්. පෞර්ෂ වර්ග 16ක් අතර මේ එකක්) මේ අලූත් යෙදුම ඇහිච්ච ගමන් මට ඒක වැදුණ. මං වගේ තව ගොඩක් අයට ඒක එහෙමයි කියල මං දන්නවා’
මේ සංකල්පයත් එක්ක තාම යන සංවාද හු`ගක් ලයිව්. ඇකඩමික් වෙලා ගල්ගැහිලා නෑ. තම තමන්ගේ ජීවිත ඇතුලෙ සංකීර්ණ එලිපෙහෙලි කරන්න ෆේස්බුක් කොයිතරං ඉඩක්ද කියන එක මේ වගේ සංකල්පීය සංවාද වලින් තේරෙනවා. ලිංගික තෘප්තිය කියන කාරණේදි ස්ත්රී පුරුෂ භාවය පිළිබඳ සීමා අතික්රමණය කරන මේ සංකල්පීයකරණය එක්ක මට තව දේවල් මතක් වෙනවා.
ශරීරය මූලික ‘සෙක්ස්’ කියන කාරණය වඩාත් විකල්ප හැඩයකින් උත්කර්ෂයට නැංවෙන්නෙ හිපි සංස්කෘතියත් එක්ක. ලිංගික නිදහස කියන එකත් එක්ක 60 තරුණයො විමුක්තිය එකට ගන්නවා. ‘සෙක්ස්, ඩ්රග්ස් ඇන්ඞ් රොක්ඇන්රෝල්’ එන්නෙ මේ සංදර්භය ඇතුලෙ. ඒත් 80 පන්ක් කල්ට් එක නැගිටින්න ගන්නවත් එක්ක යුරෝපයේ තරුණ විමුක්තිය ගැන අදහස මේ ශරීර මූලික සෙක්ස් කියන තැනෙන් එලියට එනවා.
ඇලෙක්ස් කොක්ස් ගේ ‘සිඞ් ඇන්ඞ් නැන්සි’ ෆිල්ම් එකේ එක තැනක වීදියක නිදා ඉන්න සිඞ් ළ`ගට තරුණියක් කිට්ටු වෙනවා. ‘සෙක්ස් කියන්නෙ හිපි ගූ ගොඩක්. පට්ට බෝරිං’ සිඞ් අනිත් පැත්තට හැරිලා නිදා ගන්නවා.
ලංකාවෙ තාම මේ සේපියෝසෙක්සුවල් ආස්වාදය කෙලවර වෙන්නෙ අවුලකින්. අපි ඒ ගැන අවිඥාණක නිසාම ඒ වින්දනය ඇතුලෙ ජීවත් වෙන්න ඕන කරන අවකාශයන් (පරතරයන්) පවත්වාගන්න අපි දැනුවත් නෑ. අපි ඒක ස්ත්රී පුරුෂ භාවයන් කේන්ද්රීය තැනකට අරන් එනවා. පරණ පවුල් සංස්කෘතිය ඇතුලෙ අන්තිමට ඇෙ`ගන් ප්රශ්නෙ විසඳගන්න හදනවා. මේ අවුල තේරුම් ගන්න හදන හැම දැනුම් ආකෘතියක්ම ශරීර මූලික ලිංගිකය උඩ විස්තර වෙන සංකල්ප. ඉතින් මොකක්ද වුණේ කියලා හිතාගන්න බැරුව ඇඩ්රස් නැති හන්දියකින් අපි බැහැලා යනවා.
ටික කාලෙකින් ආයිමත් ලෙඬේ මතු වෙනවා. පුංචි ඉවාන්ලා පාන් හොයාගෙන එනකල් ඇස් දල්වන් බලන් ඉන්න මායාකාරියො හොයාගෙන අපි වල් වදිනවා.
-චින්තන ධර්මදාස
Monday, July 30, 2012
Sunday, July 22, 2012
බල්ලට ගිය හෘදය සාක්ෂිය
ආණ්ඩුව බල්ලො කොළඹ නගරෙ බල්ලො 3000ක් මරන්න යනවට විරුද්ධව ඔඩෙල් එක ඉස්සරහ විරෝධයක් තිබුණ. මිනිස්සු කීපදෙනයි. වැඩි දෙනෙක් ගෑණු. ත්රීවීල් වල, බස්වල, පාර අයිනෙ යන අය හිනා වෙවී යනවා. ඒක ජෝක් එකක් වගේ. ගෝඨාභයගෙ නම ලියපු පෝස්ටර් එකක් උස්සන් ඉන්න හින්ද පොලිසිය විතරක් ටිකක් උනන්දුයි.
මේ බල්ලො මරන කතාව දැන් කීප වතාවක්ම උඩට ආවා. ආණ්ඩුව මරන්නෙ නෑ කිව්වා. ඊට කලින් හි`ගන මිනිස්සු මරන කතාවක් ආවා. ආණ්ඩුව නෑ කිව්වා. ඊටත් කලින් උතුරෙ දෙමළ මිනිස්සු මරන කතාවක් ආවා. ආණ්ඩුව නෑ කිව්වා.
බල්ලො කියන්නෙ මං ආස කරන සත්තු ජාතියක් නෙමෙයි. එකක් බල්ලො ඇති කරන්න උනන්දු මිනිස්සුන්ගෙ තියෙන හීනමානෙ. ඩොබර්මන්, රොට්වේලර් කිය කිය සමහර වෙලාවට ප්රංශෙන් පවා බල්ලො ගෙන්නන පුරවගන්න බැරි හිස්කම (බල්ලාගෙ ක්ලාස් එකෙන් තමන්ගෙ ක්ලාස් එක පෙන්නන කට්ටිය). අනික බල්ලාගෙ තියෙන දුක්ඛිත ජීවිතය. මේ ලෝකෙ මං දැකලා තියෙන දුක්ඛිතම ජීවිත ගත කරන සත්තු බල්ලො. මිනිස්සුන්ගෙන් තොරව උන්ට පැවැත්මක් නෑ. ඌ සම්පූර්ණ වෙන්න මිනිහෙක්ගෙ වහලෙක් වෙන්න ඕන. බල්ලො ඇති කරද්දි දන්නෙම නැතුව අපි වහල් හිමියෙක් වගේ වෙනවා. උගෙන් කීකරුකම, නගුට වැනීම සහ නොයෙකුත් වික්රම බලාපොරොත්තු වෙමින් අපි මිනිස්සුන්ගෙන් සම්පූර්ණ කර ගන්න බැරි අපේ අවුලක් බල්ලගෙන් සම්පූර්ණ කර ගන්නවා. ඒක හරියට යාලූවෙක් ආශ්රය කරන්න තියා පාරකට බැහැලා නැති සමහරු ෆේස්බුක් එකේ සමාජ වීරයො වෙනවා වගේ දෙයක්.
පාරෙ ඉන්න බල්ලො දිහා මං බලන් ඉඳල තියෙනවා. පාරෙ ඉන්නෙ ස්වාමියෙක් අහිමි බල්ලො. උන් කවදහරි ස්වාමියෙක් ඇවිත් තමන්ව බාර ගනීවි කියල බලන් ඉන්නවා. කන්න දෙන හැම කෙනෙක්ගෙ ඇස් වලම ඒ බලාපොරොත්තුව හොයනවා. පේමන්ට් උඩ වැතිරිලා කවුරු හරි ගලක් ගහයි කියල බයෙන් ඉන්න බල්ලොන්ගෙ ඇස් දැකලා තියෙනවද? උන් ගොඩක් වෙලාවට අ`ඩනවා. කඳුළු වැක්කෙරෙනවා. බල්ලන්ට මිනිස්සුන්ට වගේම අ`ඩන්න පුළුවන්. මිනිස්සුන්ට වගේම හිනාවෙන්න පුළුවන්. ඒත් බල්ලො හිනාවෙද්දි මිනිස්සුන්ට වඩා ලස්සනයි. උන් අ`ඩද්දි මිනිස්සුන්ට වඩා දුකයි.
‘බල්ලො මරන එක ගැන මට හරි බයයි. මාත් බල්ලෙක් දඩාවතේ යන. ඒ ගොල්ලො මාවත් මරයිද? මං රජෙක් වගේ බල්ලෙක්. ඒත් මං ඉන්නෙ මහ පාරෙ. ඒ හින්ද මේ බල්ලො මරනවට මං විරුද්දයි.
මං බල්ලොන්ගෙන් ගොඩක් දේවල් ඉගෙන ගෙන තියෙනවා. ඒ ගොල්ලො හු`ගක් දේවල් දන්නවා අපි ගැන’ අජිත් කුමාරසිරි කිව්වා.
දැන් මේ මරන්න යන්නෙ පාරෙ ඉන්න ඇස් වල කඳුළු තියෙන බල්ලො. නගරෙ ලස්සන කරන කොට එහෙම අය ඉස්සරහ ඉන්න එක කැතයිලූ. ඒකට තාර්කික හේතුව විදිහට කියන්නෙ පිස්සු බලූ රෝගය වැඩිවෙනවා කියල. පිස්සු බලූ රෝගෙයි බල්ලොන්ගෙයි කිසි සම්බන්ධයක් නෑ. ඒක ලංකාවෙ ආණ්ඩුව හා ජනතාව දිහා බලපු ගමන් පේනවා. ඒත් දැන් අපිට ඕන හිනාවෙන රට බල්ලො. මේ රටේ දුක් විඳින බල්ලො අපිට කරදරයක්. උන් අනතුරක්. උන්ගෙ ඇස් දිහා බලද්දි අපි අවුල් වෙනවා. මේ සරණාගත බල්ලන්ව දැන් ඉවරයක් කරන්න ඕන. නම් නෑ, ලැයිස්තු නෑ, අයිතිවාසිකම් නෑ.... දුක් විඳින බල්ලො මරන්න කාගෙන්වත් බාධාවක් නෑ. ඒක ජනතාවටත් ජෝක් එකක් විතරයි.
ඔඩෙල් එක ඉස්සරහ පිකට් එකට සාමාන්ය ජනතාව හිනාවුනේ ඇයි? මේ බඩුමිළ, අධ්යාපනේ වගේ ලොකු ප්රශ්න තියෙද්දි බලූ ප්රශ්නයක්? ඒක හරියට කියුබාවට අත නොතබනු වගේ දුරයි. ඒත් මේකෙන් එක කතාවක් කියවෙනවා. තව දුරටත් පාරෙ ඉන්න උන් මැරෙන එක ගැන අපිට වැඩක් නෑ. අපිට ඊට වඩා ලොකු ප්රශ්න තියෙනවා. ඒත් මේ හැම ප්රශ්නයක්ම අන්තිමට එදාවේල ගැන ප්රශ්නයක්. ඊට වඩා එලියෙන් කිසි දෙයක් හොයන්න අපිට ඉඩක් නෑ. චිත්රපටියක් බලන්න, යාලූවෙක් මුණගැහෙන්න, සමාජයක් විදිහට ජීවත් වෙන්න අපිට තවදුරටත් දැනෙන්නෙ නෑ වගේම බල්ලො ගැන අපිට දැනෙන්නෙත් නෑ. අපේ රටේ අනිත් පැත්තෙ ඉන්න දෙමළ මිනිස්සු ගැන අපිට දැනෙන්නෙ නෑ වගේම හැමදාම උදේ යනකොට අපිට නගුට වනන බල්ලො ගැන අපිට දැනෙන්නෙත් නෑ. ඒත් මේ සිංහල බෞද්ධයන්ට මුන්නේස්සරමෙ එළුවො මරන එක පේනවා. ඒක මාර අවුලක්. දෙවියන් වෙනුවෙන් මරන එක අවුල් ඒත් ලස්සන කරන්න නම් මැරුවට කමක් නෑ.
මේ නැති වෙන්නෙ අපේ අපි අවට ජීවිතේ ගැන තියෙන සවිඥාණක කම. බස් එකේ අනිත් සීට් එකේ මිනිහා ගැන තියෙන දැනීම. බල්ලො ගැන අපේ නැති වෙලා තියෙන්නෙ මනුස්සකම. අඩුම ගානෙ ඒක ප්රශ්නයක් විදිහට බාර ගන්න තරම් වත් ඔලූවෙ ඉඩක් ඉතුරු වෙලා නෑ. එක අතකට ඇත්ත. අපි බල්ලො ගානට වැටිලා ඉඳිද්දි තව බල්ලො මොකටද?
පිස්සු බල්ලො නැති කරන්න ආණ්ඩුවට ඕනකමක් නෑ කියන එක පැහැදිලියි. එහෙම නං රට වටේම ළමයි දූෂණය කර කර යන පළාත්සභා සහ අනිත් මන්ත්රීලා ගැන බල්ලොන්ට වඩා උනන්දු තීරණ ගන්න තිබුණ. පාරවල් ගානෙ මිනිස්සු මරන උන්ට විරුද්ධව බල්ලන්ට වඩා දරුණු තීන්දු ගන්න තිබුණ. යුද්දෙ ඉවර වුණු ගමන් දකුණට මුදා හැරපු පිස්සු බල්ලන්ව බැඳලා දාන්න ආණ්ඩුව මොනවද කළේ? ඒ ගොල්ලො රට කැත කරන්නෙ නෑ. මේ බල්ලො තමයි...
ගැටළුව තියෙන්නෙ ආණ්ඩුව බල්ලන්ගෙ ගානට වැටෙන එක නෙමෙයි. උදේ හවස බුඩිස්ට් චැනල් බලන, පරලෝකෙ ගැන ඉන්න ලෝකෙට වඩා උනන්දු බෞද්ධයන්ට බල්ලො මරන එක කොහෙත්ම ගැටළුවක් නොවීම. අඩුම තරමෙ මේ සත්ව අයිතිවාසිකම් කණ්ඩායමට පිටින් කිසි කෙනෙක් සීරියස් විදිහට මේක ගත්තෙ නැති එක. බල්ලො මරන එක නෙමෙයි. බල්ලො මරන එක ගැන ජනතාවට ගානක් නැති එක. මේක අපේ ජාතියේ සංවේදිතාව ගැන අවුලක්. ත්රස්තවාදී දෙමළ වගේ පිස්සු බල්ලො. නැත්තං දේශද්රෝහී බල්ලො. අපේ රටේ නම කැත කරන බල්ලො. අවිඥාණකව ජනතාව ආණ්ඩුව සමගයි.
අපි සිංගප්පුරුවක් කරා වේගයෙන් ගමන් කරමින් ඉන්න වග පැහැදිලියි. බල්ලො මරන එකෙන් නොනැවතී උන් මසට ගන්නත් ජනතාව පුරුදු කළා නම් බල්ලන්ගෙන් නගරය බේරා ගැනීමේ ව්යාපෘතිය තවත් සාර්ථක වෙන්න ඉඩ තිබුණ. සිංගප්පුරුව වගේම ලස්සන පාරවල්, නගර, ගොඩනැගිලි එක්ක මැරිච්ච ජනතාවක්. අනාගත ආශ්චර්ය ඒක. සත්යා ඕක ලස්සනට කියනවා, ජීවානුහරණය කළ නගරයක්.
යුද්දෙත් එක්ක අපි එකට හිටපු දෙමළ ජනතාවගේ ප්රශ්නෙ අමතක කරන්න තාර්කික හේතුවක් හදා ගත්තා. ත්රස්තවාදීන් කියන්නෙ ඒ හේතුව. ඒ තාර්කික හේතුව උඩ අපි හෘදය සාක්ෂිය පාවා දුන්නා. තවදුරටත් ‘ගිල්ටි කොන්ෂස්’ නැත්තං ‘වරදකාරී හැ`ගීම’ කියන්නෙ සිංහල බෞද්ධ ජනතාවට අලූත් දෙයක් නෙමෙයි. අපි ජීවත් වෙන්නෙ ඒකෙ. යක්ෂයො භූතයො මළ පෙරේතයො ගැන කතා විතරක් අපේ මාධ්ය වල පළවෙන්නෙ ඒක හින්ද. තාර්කික හැ`ගීමකින් හෘදය සාක්ෂිය යටපත් කරන්න ජනතාවක් පුරුදු කළාට පස්සෙ එතනින් එහා සමාජයක් හෝ සංස්කෘතියක් ගැන කතා කරන පරිකල්පනයක් විතරයි. අපි බ්රේන් වොෂ් කරපු ජාතියක්. බුද්ධාගම, රට ගැන හැ`ගීම, අපේකම මේ ඔක්කොම ඒ බ්රේන් වොෂ් එකට පාවිච්චි කරපු උපකරණ. එතනින් එහාට අපිට හැ`ගීම් නෑ. බල්ලො නෙමෙයි ජනතාවක් පිටින් සංහාරයක් කළත් අපිට ඕන වෙන්නෙ ඒක සාධාරණීකරණය කරන තාර්කික හේතුවක් විතරයි. අපි ආණ්ඩුවට කීකරු ජනතාවක්. (කීකරු කියන්නෙ කියන දේ කරන. ඒක බල්ලන්ට පාවිච්චි කරන යෙදුමක්)
පොඩි පත්තර නිව්ස් එකකින් එහාට කිසි මාධ්යයකට බල්ලො මරන ප්රවෘත්තිය වැදගත් වුණේ නෑ. ඒක විකිණෙන නිව්ස් එකක් නෙමෙයි. ඒත් මේ පේන්නෙ අපේ සංස්කෘතික වපසරියෙ තියෙන පුංචිකම. අපි අවට ගහකොළ වලට, සත්තුන්ට විතරක් නෙමෙයි මිනිස්සුන්ටත් වෙන දෙයක් ගැන සමාජ වගකීමක් නැති තරමට අපි පුංචියි. දුර්වලයි. හිරිවැටිලා. බඩු මිළ ගැන ප්රශ්නෙට වඩා බලූ ප්රශ්නෙ දේශපාලනික වෙන්නෙ ඒක නිසා. ඒක ආධ්යාත්මය පිලිබඳ ප්රශ්නයක්. බඩගෝස්තරේට වඩා දෙයක් අපිට දැනෙනවද කියන එක ගැන ගැටළුවක්. තමන්ගෙ ශරීරයේ ප්රමාණයට අදාල ප්රශ්න විතරක් වැදගත් කියලා ගන්න ඒ සීමාවෙන් පිටත අනිත් හැම ප්රශ්නයක්ම ජෝක් කියල ගන්න ලාංකේය ජීවිතයේ සීමිතබව එළිවෙන තැනක්.
කොහොම වුණත් බල්ලො ටික මරලා දාවි. ජිනීවා ප්රශ්න වගේ දේවල් වත් අදාල නැති නිසා ඒක හරි සරල දෙයක් වෙයි. ඒත් රට පුරා කිසි දෙයක් කර කියා ගන්න බැරි දරුවො දූෂණය කරන දේශපාලකයොයි, පාරෙ බල්ලො මරන බව දැන දැන නොදන්නවා වගේ ඉන්න නැත්තං ජෝක් කරන ජනතාවයි ඉන්නෙ එකම තැනක. හෘදය සාක්ෂියක් නැතිකම. හෘදය සාක්ෂියක් නැති හැමෝටම ඕන හිනාවෙන බල්ලො. මොකද අ`ඩන්න දන්නෙ නැති අයට හිනාවෙන්න අමතක හින්ද.
-චින්තන ධර්මදාස
මේ බල්ලො මරන කතාව දැන් කීප වතාවක්ම උඩට ආවා. ආණ්ඩුව මරන්නෙ නෑ කිව්වා. ඊට කලින් හි`ගන මිනිස්සු මරන කතාවක් ආවා. ආණ්ඩුව නෑ කිව්වා. ඊටත් කලින් උතුරෙ දෙමළ මිනිස්සු මරන කතාවක් ආවා. ආණ්ඩුව නෑ කිව්වා.
බල්ලො කියන්නෙ මං ආස කරන සත්තු ජාතියක් නෙමෙයි. එකක් බල්ලො ඇති කරන්න උනන්දු මිනිස්සුන්ගෙ තියෙන හීනමානෙ. ඩොබර්මන්, රොට්වේලර් කිය කිය සමහර වෙලාවට ප්රංශෙන් පවා බල්ලො ගෙන්නන පුරවගන්න බැරි හිස්කම (බල්ලාගෙ ක්ලාස් එකෙන් තමන්ගෙ ක්ලාස් එක පෙන්නන කට්ටිය). අනික බල්ලාගෙ තියෙන දුක්ඛිත ජීවිතය. මේ ලෝකෙ මං දැකලා තියෙන දුක්ඛිතම ජීවිත ගත කරන සත්තු බල්ලො. මිනිස්සුන්ගෙන් තොරව උන්ට පැවැත්මක් නෑ. ඌ සම්පූර්ණ වෙන්න මිනිහෙක්ගෙ වහලෙක් වෙන්න ඕන. බල්ලො ඇති කරද්දි දන්නෙම නැතුව අපි වහල් හිමියෙක් වගේ වෙනවා. උගෙන් කීකරුකම, නගුට වැනීම සහ නොයෙකුත් වික්රම බලාපොරොත්තු වෙමින් අපි මිනිස්සුන්ගෙන් සම්පූර්ණ කර ගන්න බැරි අපේ අවුලක් බල්ලගෙන් සම්පූර්ණ කර ගන්නවා. ඒක හරියට යාලූවෙක් ආශ්රය කරන්න තියා පාරකට බැහැලා නැති සමහරු ෆේස්බුක් එකේ සමාජ වීරයො වෙනවා වගේ දෙයක්.
පාරෙ ඉන්න බල්ලො දිහා මං බලන් ඉඳල තියෙනවා. පාරෙ ඉන්නෙ ස්වාමියෙක් අහිමි බල්ලො. උන් කවදහරි ස්වාමියෙක් ඇවිත් තමන්ව බාර ගනීවි කියල බලන් ඉන්නවා. කන්න දෙන හැම කෙනෙක්ගෙ ඇස් වලම ඒ බලාපොරොත්තුව හොයනවා. පේමන්ට් උඩ වැතිරිලා කවුරු හරි ගලක් ගහයි කියල බයෙන් ඉන්න බල්ලොන්ගෙ ඇස් දැකලා තියෙනවද? උන් ගොඩක් වෙලාවට අ`ඩනවා. කඳුළු වැක්කෙරෙනවා. බල්ලන්ට මිනිස්සුන්ට වගේම අ`ඩන්න පුළුවන්. මිනිස්සුන්ට වගේම හිනාවෙන්න පුළුවන්. ඒත් බල්ලො හිනාවෙද්දි මිනිස්සුන්ට වඩා ලස්සනයි. උන් අ`ඩද්දි මිනිස්සුන්ට වඩා දුකයි.
‘බල්ලො මරන එක ගැන මට හරි බයයි. මාත් බල්ලෙක් දඩාවතේ යන. ඒ ගොල්ලො මාවත් මරයිද? මං රජෙක් වගේ බල්ලෙක්. ඒත් මං ඉන්නෙ මහ පාරෙ. ඒ හින්ද මේ බල්ලො මරනවට මං විරුද්දයි.
මං බල්ලොන්ගෙන් ගොඩක් දේවල් ඉගෙන ගෙන තියෙනවා. ඒ ගොල්ලො හු`ගක් දේවල් දන්නවා අපි ගැන’ අජිත් කුමාරසිරි කිව්වා.
දැන් මේ මරන්න යන්නෙ පාරෙ ඉන්න ඇස් වල කඳුළු තියෙන බල්ලො. නගරෙ ලස්සන කරන කොට එහෙම අය ඉස්සරහ ඉන්න එක කැතයිලූ. ඒකට තාර්කික හේතුව විදිහට කියන්නෙ පිස්සු බලූ රෝගය වැඩිවෙනවා කියල. පිස්සු බලූ රෝගෙයි බල්ලොන්ගෙයි කිසි සම්බන්ධයක් නෑ. ඒක ලංකාවෙ ආණ්ඩුව හා ජනතාව දිහා බලපු ගමන් පේනවා. ඒත් දැන් අපිට ඕන හිනාවෙන රට බල්ලො. මේ රටේ දුක් විඳින බල්ලො අපිට කරදරයක්. උන් අනතුරක්. උන්ගෙ ඇස් දිහා බලද්දි අපි අවුල් වෙනවා. මේ සරණාගත බල්ලන්ව දැන් ඉවරයක් කරන්න ඕන. නම් නෑ, ලැයිස්තු නෑ, අයිතිවාසිකම් නෑ.... දුක් විඳින බල්ලො මරන්න කාගෙන්වත් බාධාවක් නෑ. ඒක ජනතාවටත් ජෝක් එකක් විතරයි.
ඔඩෙල් එක ඉස්සරහ පිකට් එකට සාමාන්ය ජනතාව හිනාවුනේ ඇයි? මේ බඩුමිළ, අධ්යාපනේ වගේ ලොකු ප්රශ්න තියෙද්දි බලූ ප්රශ්නයක්? ඒක හරියට කියුබාවට අත නොතබනු වගේ දුරයි. ඒත් මේකෙන් එක කතාවක් කියවෙනවා. තව දුරටත් පාරෙ ඉන්න උන් මැරෙන එක ගැන අපිට වැඩක් නෑ. අපිට ඊට වඩා ලොකු ප්රශ්න තියෙනවා. ඒත් මේ හැම ප්රශ්නයක්ම අන්තිමට එදාවේල ගැන ප්රශ්නයක්. ඊට වඩා එලියෙන් කිසි දෙයක් හොයන්න අපිට ඉඩක් නෑ. චිත්රපටියක් බලන්න, යාලූවෙක් මුණගැහෙන්න, සමාජයක් විදිහට ජීවත් වෙන්න අපිට තවදුරටත් දැනෙන්නෙ නෑ වගේම බල්ලො ගැන අපිට දැනෙන්නෙත් නෑ. අපේ රටේ අනිත් පැත්තෙ ඉන්න දෙමළ මිනිස්සු ගැන අපිට දැනෙන්නෙ නෑ වගේම හැමදාම උදේ යනකොට අපිට නගුට වනන බල්ලො ගැන අපිට දැනෙන්නෙත් නෑ. ඒත් මේ සිංහල බෞද්ධයන්ට මුන්නේස්සරමෙ එළුවො මරන එක පේනවා. ඒක මාර අවුලක්. දෙවියන් වෙනුවෙන් මරන එක අවුල් ඒත් ලස්සන කරන්න නම් මැරුවට කමක් නෑ.
මේ නැති වෙන්නෙ අපේ අපි අවට ජීවිතේ ගැන තියෙන සවිඥාණක කම. බස් එකේ අනිත් සීට් එකේ මිනිහා ගැන තියෙන දැනීම. බල්ලො ගැන අපේ නැති වෙලා තියෙන්නෙ මනුස්සකම. අඩුම ගානෙ ඒක ප්රශ්නයක් විදිහට බාර ගන්න තරම් වත් ඔලූවෙ ඉඩක් ඉතුරු වෙලා නෑ. එක අතකට ඇත්ත. අපි බල්ලො ගානට වැටිලා ඉඳිද්දි තව බල්ලො මොකටද?
පිස්සු බල්ලො නැති කරන්න ආණ්ඩුවට ඕනකමක් නෑ කියන එක පැහැදිලියි. එහෙම නං රට වටේම ළමයි දූෂණය කර කර යන පළාත්සභා සහ අනිත් මන්ත්රීලා ගැන බල්ලොන්ට වඩා උනන්දු තීරණ ගන්න තිබුණ. පාරවල් ගානෙ මිනිස්සු මරන උන්ට විරුද්ධව බල්ලන්ට වඩා දරුණු තීන්දු ගන්න තිබුණ. යුද්දෙ ඉවර වුණු ගමන් දකුණට මුදා හැරපු පිස්සු බල්ලන්ව බැඳලා දාන්න ආණ්ඩුව මොනවද කළේ? ඒ ගොල්ලො රට කැත කරන්නෙ නෑ. මේ බල්ලො තමයි...
ගැටළුව තියෙන්නෙ ආණ්ඩුව බල්ලන්ගෙ ගානට වැටෙන එක නෙමෙයි. උදේ හවස බුඩිස්ට් චැනල් බලන, පරලෝකෙ ගැන ඉන්න ලෝකෙට වඩා උනන්දු බෞද්ධයන්ට බල්ලො මරන එක කොහෙත්ම ගැටළුවක් නොවීම. අඩුම තරමෙ මේ සත්ව අයිතිවාසිකම් කණ්ඩායමට පිටින් කිසි කෙනෙක් සීරියස් විදිහට මේක ගත්තෙ නැති එක. බල්ලො මරන එක නෙමෙයි. බල්ලො මරන එක ගැන ජනතාවට ගානක් නැති එක. මේක අපේ ජාතියේ සංවේදිතාව ගැන අවුලක්. ත්රස්තවාදී දෙමළ වගේ පිස්සු බල්ලො. නැත්තං දේශද්රෝහී බල්ලො. අපේ රටේ නම කැත කරන බල්ලො. අවිඥාණකව ජනතාව ආණ්ඩුව සමගයි.
අපි සිංගප්පුරුවක් කරා වේගයෙන් ගමන් කරමින් ඉන්න වග පැහැදිලියි. බල්ලො මරන එකෙන් නොනැවතී උන් මසට ගන්නත් ජනතාව පුරුදු කළා නම් බල්ලන්ගෙන් නගරය බේරා ගැනීමේ ව්යාපෘතිය තවත් සාර්ථක වෙන්න ඉඩ තිබුණ. සිංගප්පුරුව වගේම ලස්සන පාරවල්, නගර, ගොඩනැගිලි එක්ක මැරිච්ච ජනතාවක්. අනාගත ආශ්චර්ය ඒක. සත්යා ඕක ලස්සනට කියනවා, ජීවානුහරණය කළ නගරයක්.
යුද්දෙත් එක්ක අපි එකට හිටපු දෙමළ ජනතාවගේ ප්රශ්නෙ අමතක කරන්න තාර්කික හේතුවක් හදා ගත්තා. ත්රස්තවාදීන් කියන්නෙ ඒ හේතුව. ඒ තාර්කික හේතුව උඩ අපි හෘදය සාක්ෂිය පාවා දුන්නා. තවදුරටත් ‘ගිල්ටි කොන්ෂස්’ නැත්තං ‘වරදකාරී හැ`ගීම’ කියන්නෙ සිංහල බෞද්ධ ජනතාවට අලූත් දෙයක් නෙමෙයි. අපි ජීවත් වෙන්නෙ ඒකෙ. යක්ෂයො භූතයො මළ පෙරේතයො ගැන කතා විතරක් අපේ මාධ්ය වල පළවෙන්නෙ ඒක හින්ද. තාර්කික හැ`ගීමකින් හෘදය සාක්ෂිය යටපත් කරන්න ජනතාවක් පුරුදු කළාට පස්සෙ එතනින් එහා සමාජයක් හෝ සංස්කෘතියක් ගැන කතා කරන පරිකල්පනයක් විතරයි. අපි බ්රේන් වොෂ් කරපු ජාතියක්. බුද්ධාගම, රට ගැන හැ`ගීම, අපේකම මේ ඔක්කොම ඒ බ්රේන් වොෂ් එකට පාවිච්චි කරපු උපකරණ. එතනින් එහාට අපිට හැ`ගීම් නෑ. බල්ලො නෙමෙයි ජනතාවක් පිටින් සංහාරයක් කළත් අපිට ඕන වෙන්නෙ ඒක සාධාරණීකරණය කරන තාර්කික හේතුවක් විතරයි. අපි ආණ්ඩුවට කීකරු ජනතාවක්. (කීකරු කියන්නෙ කියන දේ කරන. ඒක බල්ලන්ට පාවිච්චි කරන යෙදුමක්)
පොඩි පත්තර නිව්ස් එකකින් එහාට කිසි මාධ්යයකට බල්ලො මරන ප්රවෘත්තිය වැදගත් වුණේ නෑ. ඒක විකිණෙන නිව්ස් එකක් නෙමෙයි. ඒත් මේ පේන්නෙ අපේ සංස්කෘතික වපසරියෙ තියෙන පුංචිකම. අපි අවට ගහකොළ වලට, සත්තුන්ට විතරක් නෙමෙයි මිනිස්සුන්ටත් වෙන දෙයක් ගැන සමාජ වගකීමක් නැති තරමට අපි පුංචියි. දුර්වලයි. හිරිවැටිලා. බඩු මිළ ගැන ප්රශ්නෙට වඩා බලූ ප්රශ්නෙ දේශපාලනික වෙන්නෙ ඒක නිසා. ඒක ආධ්යාත්මය පිලිබඳ ප්රශ්නයක්. බඩගෝස්තරේට වඩා දෙයක් අපිට දැනෙනවද කියන එක ගැන ගැටළුවක්. තමන්ගෙ ශරීරයේ ප්රමාණයට අදාල ප්රශ්න විතරක් වැදගත් කියලා ගන්න ඒ සීමාවෙන් පිටත අනිත් හැම ප්රශ්නයක්ම ජෝක් කියල ගන්න ලාංකේය ජීවිතයේ සීමිතබව එළිවෙන තැනක්.
කොහොම වුණත් බල්ලො ටික මරලා දාවි. ජිනීවා ප්රශ්න වගේ දේවල් වත් අදාල නැති නිසා ඒක හරි සරල දෙයක් වෙයි. ඒත් රට පුරා කිසි දෙයක් කර කියා ගන්න බැරි දරුවො දූෂණය කරන දේශපාලකයොයි, පාරෙ බල්ලො මරන බව දැන දැන නොදන්නවා වගේ ඉන්න නැත්තං ජෝක් කරන ජනතාවයි ඉන්නෙ එකම තැනක. හෘදය සාක්ෂියක් නැතිකම. හෘදය සාක්ෂියක් නැති හැමෝටම ඕන හිනාවෙන බල්ලො. මොකද අ`ඩන්න දන්නෙ නැති අයට හිනාවෙන්න අමතක හින්ද.
-චින්තන ධර්මදාස
Saturday, July 14, 2012
සත්තු එක්ක කතා කරන රහස කියන්න: ෆෙස්ටිවල් සිනමාව ගැන පේමන්ට් කතාබහක්.
පහුගිය දවස් කීපෙකට වැනිසියේ වෙළෙන්දෙක් ලංකාවට ඇවිත් හිටියා. එයා චිත්රපටි වෙළෙන්දෙක්. ඒ කියන්නෙ වැනීසියේ සිනමා උළෙලට ආසියාතික චිත්රපටි තෝරන්නෙක්. ලංකාවට ඇවිත් හිටියෙ අපේ අලූත් චිත්රපටිකරුවන් දැනුවත් කරන්න. ඒ මාර්කට් එකට චිත්රපටි යවන හැටි ගැන.
නෙළුම්ලගේ ගෙදර ? කෑමත් එක්ක පාවුලෝ (බර්ටොලින්) අඳුරගන්න ලැබුණට කෑම රහ වැඩි හින්ද මට පාවුලෝ අමතකම වුණා. පස්සෙ සත්යා පුකට පයින් ගහලා ඉන්ටර්විව් එකක් ගනින් කියල බල කළා. ඒක තිබුනෙ පාර්ක් ස්ට්රීට් හෝටලේ. එදා මං ඉන්ටර්විව් එක ගන්න යද්දි අපේ අලූත් පරම්පරාවෙ ඔක්කොම චිත්රපටි හදන කට්ටිය එතන. පාවුලෝ ඉස්සරහ සෝෆා එකකට වෙලා ඉන්ටර්නෙට් එක බල බල උත්තර දෙනවා ෆෙස්ටිවල් වලට චිත්රපටි දාන හැටි ගැන. මට එක පාරට මතක් වුනේ දොස්තර හොඳහිත. ඔක්කොම ඇවිත් හිටියෙ සත්තු එක්ක කතා කරන රහස ඉගෙන ගන්න.
ඒක ඉවර වෙලා මට පාවුලෝව අහුවුණා ටිකක් වෙලා කතා කරන්න. මට ෆෙස්ටිවල් ගැන තිබ්බ අවුල් ටික කෙලින්ම අහන්න මං තීරණේ කළා. මේ කතාබහ කියවද්දි පේලි, පේලි අතර සහ පේලි වල නොකියවුණු කියන හැම පැත්තක් ගැනම සාවධාන වෙන්න කියල මං ඉල්ලනවා. මොකද අවසාන වශයෙන් මං කතා කරන්නෙ වැනීසියෙ වෙළෙන්දෙක් එක්ක නිසා.
මං- මගේ ප්රශ්න සහ මම දකින විදිහ හු`ගක් පටු වෙන්න පුළුවන්. ඒත් ඒවා මට ඇත්තට දැනෙන ප්රශ්න. මං හිතනවා අපිට පුළුවන් ඒ ගැන ටිකක් කතා කරන්න කියල.
පාවුලෝ- අනිවාර්යෙන්ම
මං- මේ වෙනිස් ෆෙස්ටිවල් එකට පිටින් ඔයා සිනමාවට සම්බන්ධ වෙන්නෙ මොන විදිහටද?
මම හු`ගක් කාලෙක ඉඳන් චිත්රපට විචාරකයෙක්. අවුරුදු දහයක් විතර. ‘ඉල් මැනිෆෙස්ටො’ ඒක අපේ රටේ චිත්රපටි ගැන ලියවෙන ස`ගරාවක්. ඒ වගේම කොමියුනිස්ට් පත්තරයක්. ඒක තමයි සංස්කෘතික පැත්තෙන් ඉතාලියේ ගෞරවනීයම විදිහට සැලකෙන පත්තරේ. ඒක ආර්ට් වලට ලොකු ඉඩක් දෙන පත්තරයක්. මේ පත්තරේ ඇරුණම මං තවත් නොයෙක් සිනමා ස`ගරා ප්රකාශන වලට ලියනවා. අන්තර් ජාතිකව කියවෙන ප්රකාශන වලටත් මං ලියනවා. මෑතක මං අපිචත්පොන්ග් ගෙ අන්කල් බූන්මේ ගැන එහෙම ලිපියක් ලිව්වා. පසුකාලීනව මං ෆෙස්ටිවල් එක්ක වැඩ කරන්න පටන් ගත්තා. හැමතිස්සෙම මං වැඩ කළේ ආසියානු සිනමාවත් එක්ක.
මං- ඔයා කවදාවත් චිත්රපටි හදලා නැද්ද?
නෑ. මං කවදාවත් චිත්රපටි හදන එක සම්බන්ධව වැඩ කරලා නෑ. මං සමහර චිත්රපටිකරුවන්ට උදව් කරලා තියෙනවා මේ ව්යාපෘති වල ඉල්ලූම ගැන වටහලා දෙන්න. ඒ ගොල්ලොන්ගෙ ව්යාපෘති වෙළඳපොලක් කරා ගෙනියන්න උදව් වෙන එකයි මගේ වැඬේ.
මං- එතකොට ඒ චිත්රපටි හැදෙන්නෙ ෆෙස්ටිවල් වලටමයි?
පාවුලෝ- චිත්රපටිකරුවෙක් හදන්නෙ එයාට හදන්න ඕන චිත්රපටිය. ඊට පස්සෙයි එයා හිතන්නෙ ෆෙස්ටිවල් එක ගැන. මේ කාලෙ නං රෆ් කට් එකේ ඉඳන් ෆෙස්ටිවල් එකට ඉදිරිපත් කරනවා..ඒක ඇත්ත.
මං- ඔයා වීරසේතුකල්ව හොඳට බලලා තියෙනවා..
පාවුලෝ- ඔව්..ඔව්..
මං- විමුක්තිගෙ චිත්රපටි සහ සංජීවගේ චිත්රපටියත් බලලා තියෙනවා?
පාවුලෝ- ඔව් ෆ්ලයින් ෆිෂ් මං බැලූවා.
මං-ඔයා කොහොමද මේ තුන්දෙනාගෙ දකින වෙනස?
පාවුලෝ- තුන්දෙනා හොඳටම වෙනස්. විමුක්තිගෙ චිත්රපටිය පෙන්නද්දි ගොඩක් අය කිව්වා එයා අපිචත්පොන්ග් කරන දේම කරන්නයි හදන්නෙ කියල. ඒ වගේම ෆ්ලයින් ෆිෂ් පෙන්නද්දිත් ගොඩක් අය කිව්වා සංජීව විමුක්ති කරපු දේමයි කරන්න හදන්නෙ කියල. ඒත් මං එක`ග නෑ ඒ අදහසට. මං දකින්නෙ නෑ ස්ටයිල් එකක් විදිහටත් ප්රකාශනයක් විදිහටත් සංජීවයි විමුක්තියි සමාන ලක්ෂණ දරනවා කියල. ඒ දෙන්නා සමාන වෙන්නෙ යුද්දෙ එක්ක සම්බන්ධ මේ රටේ මෑත ඉතිහාසය ගැන කතාවක් කියන එකෙන් විතරයි.
යම් තරමකට මං එක`ගයි අපිචත්පොන්ග් ගෙයි විමුක්ති ගෙයි ස්ටයිල් එක කිට්ටුයි කියන කාරණාවට. ඒ දෙන්නම යන්නෙ එක දිශාවකට. පිළිගත් සිනමා ව්යාකරණය විසංයෝජනය කිරීම සහ එක්ස්පෙරිමෙන්ටල් ෆිල්ම් ලක්ෂණ භාවිතා කිරීම.
විමුක්ති අපිචත්පොන්ග් එක්ක වෙනස් වෙන කාරනේදි විමුක්තියි සංජීවයි එක ළ`ගට එනවා. අපිචත්පොන්ග් ගෙ චිත්රපටි පිටපස්සෙ දේශපාලන න්යාය පත්රයක් නෑ. ඒත් විමුක්තිගෙ චිත්රපටි දේශපාලනික සමාජමය ප්රකාශනයක් කරන්නෙ. අපිචත්පොන්ග් ගෙ චිත්රපටියක දේශපාලනය ඔයාට තේරුම් ගන්න බෑ ඔයා තායිලන්තයේ දේශපාලනය ඉතාම සමීපව ඉන්න කෙනෙක් නෙමෙයි නම්. ඒ චිත්රපටිවල මතුපිට දේශපාලනය දකින්න නෑ.
එක දෙයක් මං පිළිගන්නවා. අපිචත්පොන්ග් සහ විමුක්ති දෙන්නගෙම කලාත්මක හුරුව ඇති කරන්නෙ බටහිර විසින්. අපිචත්පොන්ග් ඉගෙන ගන්නෙ චිකාගෝ. විමුක්ති ප්රංශෙ.
මං- සංජීව විමුක්ති වගේ චිත්රපටි වලට සම්මාන දෙන්න අවශ්යයි කියල ඔයා හිතන්නෙ මොන කාරණා නිසාද?
පාවුලෝ- දෙන්නගෙම විෂුවල් ස්ටයිල් එක ඉතා ප්රශස්තයි. කතාව පැත්තකින් තිබ්බත් මේ විෂුවල් ගලා යාම ආකර්ශනීයයි.
මං- තර්කොව්ස්කිව කොපි කරන ගතියක් දැනෙන් නැද්ද?
පාවුලෝ- මිනිස් රූපය පිහිටුවන තැන අතින් ගත්තොත් සංජීවයි තර්කොව්ස්කිගෙයි සමානත්වයක් තියෙනවා. ඒ වගේම ෆ්ලයින් ෆිෂ් වල ඔයාට දකින්න පුළුවන් සමහර තර්කොව්ස්කිගෙ දර්ශන රිපීට් වෙනවා වගේ. උදා විදිහට අන්ද්රෙයි රුබලොව්. සංජීව නිතරම කියනවා ‘කිම් කි ඩුක්’ සහ තර්කොව්ස්කි ගැන. ඒ අයගෙ බලපෑමක් තියෙන්න පුළුවන්. ඒත් වැදගත් දේ වෙන්නෙ මේකයි. එයා ඒක හොඳට කරනවද? එච්චරයි.
මං- මේ සිනමා උළෙලවල තේරෙන චිත්රපටි දිහා බැලූවම මට පේනවා මේ තෝරන කොමිටි වල අයගෙ ඔලූවෙ කල් ඇතුව තෝරන්න ඕන චිත්රපටි ගැන අදහසක් තියෙනවා වගේ. චිත්රපටියෙ ඔරිජිනල් ගතියට වඩා මේ කලින් සකස් කර ගත් වට්ටෝරුව වැඩ කරනවා වගේ.
පාවුලෝ- එහෙම අයත් ඉන්නවා. ඒක හොඳ තත්වයක් නෙමෙයි. මෙහෙමයි, සමහර ෆෙස්ටිවල් තියෙනවා යම් කිසි තේමාවක් අනුව චිත්රපටි තෝරන. ස්ත්රී පුරුෂභාවය ගැන වගේ. සමලිංගිකත්වය ගැන. ඒක හරි සීමිත අදහසක් සිනමාව ගැන. ඒත් වෙනිස් කාන් හෝ බර්ලින් වගේ ලොකු ෆෙස්ටිවල් වල එහෙම නෑ.
මං- කවුරුහරි එක ෆෙස්ටිවල් එකක් අවුරුදු කීපයක් තිස්සෙ අධ්යනය කලොත් බැරිද හරියට ඒ ෆෙස්ටිවල් එකේ ගොඩයන චිත්රපටියක් හදන්න?
පාවුලෝ- මට ෂුවර් නෑ. පළවෙනි පාර එහෙම තේරෙන්න පුළුවන් වෙයි. ඒත් දෙපාරක් නම් බෑ. අපි මෝඩ නෑ ඕගොල්ලො හිතන තරම්. සමහර චිත්රපටියක් අපේ බොත්තම හරියටම තද කරනවා වෙන්න පුළුවන්. ඒත් මේක හිතා මතාම කරන බොත්තම තද කිරිල්ලක් කියල තේරුම් ගන්න බැරි තරම් අපි මෝඩ නෑ.
මං- මාත් එහෙම කරලා තියෙනවා. ඒකයි ඇහුවෙ. ෆ්ලයින් ෆිෂ් කරද්දි මං සංජීවට කියලම ලියපු තැන් තියෙනවා මේකට සම්මාන හම්බුවෙනවා කියල. ඒක වැඩ කළා.
පාවුලෝ- එයා තේරුණේ රොටර්ඩෑම් වලට. කාන් වලට නෙමෙයි.
ඒක හොඳ නෑ එහෙම ඔයාගෙ යාලූවා ගැන කතා කරන්න එපා. ඇත්ත, සංජීවගේ ෆිල්ම් එක හොඳ උදාහරණයක්. ඒ ෆිල්ම් එක අගය කරපු, ඒකට සහයෝගය දක්වපු හැමෝම හොඳට දැනගෙන හිටියා ඒ චිත්රපටියෙ තියෙන දුර්වලතා ගැන.
ඒත් චිත්රපටිය හොඳට ෂූට් කරලා තියෙනවා. ඒක ලස්සනයි. එයාට විෂුවල් ටැලන්ට් එකක් තියෙනවා කියල පැහැදිලියි.
මං- පහුගිය කාලෙම මේ විදිහට ෆෙස්ටිවල් වලින් තෝරපු චිත්රපටි ඔක්කොම වගේ යුද්ධට පසුබිම් කර ගත්ත ඒවා?
පාවුලෝ- ඒක ප්ලොට් එක විතරයි. රොටර්ඩෑම් වල කොච්චර ලංකාවෙ චිත්රපටි පෙන්නනවද? කර්ම කියන්නෙ යුද්දෙ ගැන චිත්රපටියක් නෙමෙයි.
මං- ඒත් කර්ම වලට ඒ තරම් පිළිගැනීමක් ලැබුනෙ නෑනෙ.
පාවුලෝ- හරි. ඒත් යුද්දෙ ගැන හැදුවා කියලා චිත්රපටි තෝර ගන්නෙ නෑ. ඒකෙ විෂුවල් කොලිටි එකයි වැදගත්. ගොඩක්ම ලංකාවෙ බංග්ලාදේශ් වල චිත්රපටිවල නිෂ්පාදන තත්වයන් හොඳට නෑ. ෆ්ලයින් ෆිෂ් වල නිෂ්පාදන තත්වය හු`ගක් හොඳයි. ඒ තාක්ෂණික කාරණා ගොඩක් අදාල වෙනවා.
මං- ඔයා දන්නවා නේද මේ ෆෙස්ටිවල් වල තේරෙන ගොඩක් චිත්රපටි ඒ රටවල ජනතාව අතින් ප්රතික්ෂෙප වෙනවා කියල.
(මේ වෙද්දි පාවුලෝට ඉන්න පුටුව හු`ගක් අපහසුයි වගේ වුණා. එයා උත්තර දුන්නෙ එහාට මෙහාට ඇඹරෙමින් හරිම වෙහෙසකර හුස්ම පිටකරමින්)
පාවුලෝ- ඔව්. ඒක සංවර්ධනය වෙමින් පවතින රටවලට සීමා වෙච්ච එකක් නෙමෙයි. කොරියාව හොංකොං වගේ හු`ගක් දියුණු ප්රෙක්ෂාගාර තියෙන රටවලත් එහෙම වෙනවා.
ෆෙස්ටිවල් යනවා කියන එක හරියට ස්ටිග්මා එකක් කැළලක් වගේ. බෝරිං චිත්රපටි තමයි ෆෙස්ටිවල් යන්නෙ කියල හිතන්නෙ. ට්සායි මින්ග් ලියෑන් වගේ අධ්යක්ෂවරුන්ගෙ චිත්රපටි වුණත් එහෙමයි.
මං- මං කිව්වොත් මේ කලාප වලින් තේරෙන චිත්රපටිවල සමාන ලක්ෂණ දකින්න තියෙනවා කියල. උදා විදිහට ට්සායි ගේ වීරසේතුකල්ගෙ සමලිංගික ප්රවේශය ගන්න පුළුවන්.
පාවුලෝ- ට්සායි ගෙ එහෙම කියමු. ඒත් ‘හෝ ෂියෝ ෂියැන්’ ගෙ එහෙම නෙමෙයි. වීරසේතුකල් තරමක් දුරට ඔව්. ඒත් ට්සායිගෙ චිත්රපටි සමලිංගිකත්වයට සීමා වෙලා නෑ. ඒවා කතා කරන්නෙ පවුලෙන් ඒ පරිසරයෙන් පරාරෝපණය වුණු නූතන නාගරික ජීවිත ගැන. ඒ ගොල්ලො මනුස්ස සම්බන්ධතාවයන් හොයනවා. ඒත් කවුරුවත් තේරුම් ගන්නෙ නෑ.
මං- ඒත් චිත්රපටියක් බලද්දිම කෙනෙකුට කියන්න පුළුවන් මේක නං ෆෙස්ටිවල් ෆිල්ම් එකක්ද නැද්ද කියල. කොහොමද ඒක වෙන්නෙ?
පාවුලෝ- එහෙම තමයි. ඒත් විශ්වාස කරන්න ෆෙස්ටිවල් වලට කියල හදන හැම චිත්රපටියක්ම එහෙම හොඳ වෙන්නෙ නෑ. මගේ කොම්පියුටරේ තියෙනවා එහෙම ෆෙස්ටිවල් වලට හදපු චිත්රපටි තොග ගනන්. කටේ තියන්න බෑ.
හිතන්න ඔයා ලංකාවෙන් හරි තායිවානෙන් හරි තායිලන්තෙන් හරි ඇවිත් චිත්රපටියක් හදන්න යනවා. ඔයාට හදන්න ඕන ආර්ට් ෆිල්ම් එකක්. ඒත් මේ වගේ චිත්රපටියකට නිෂ්පාදකයො එන්නෙ නෑනෙ.
එතකොට ඒ වගේ අය ෆෙස්ටිවල් වලට චිත්රපටි හදන එක අපරාධයක්ද? ගැටළුව තියෙන්නෙ ඒ චිත්රපටිය ඇතුලෙ ඔයාට කියන්න ඕන දේ තියෙනවද කියන එක.
මං- ෆෙස්ටිවල් කියල ජොන්ර එකක් සිනමා කාණ්ඩයක් තියෙනවා කියන එකට ඔබත් එක`ගයි.
පාවුලෝ- ඔයාට එහෙම කියන්න පුළුවන්. ඒත් ඒකෙත් හොඳ සහ නරක චිත්රපටි තියෙනවා.
මං- ලංකාවෙ මේ විදිහට ඇගයීම් ලබපු චිත්රපටි ගත්තොත් මේ දිග රූප රාමු, මිනිස්සු පොඩියට පේන, ලොකු ලෑන්ඞ්ස්කේප් වගේ සමාන ලක්ෂණ දකින්න පුළුවන්. ඇත්තටම මේ කෘති වල රිද්මය අපේ ඇත්ත ජීවිත වල රිද්මය නෙමෙයි. පිටින් බලන් ඉන්න සිනමාවක් මේක. ළ`ග කැපෙන, සමීප රූප තියෙන සිනමාවක් මේ ෆෙස්ටිවල් වලින් ගන්නෙ නෑ.
පාවුලෝ- ඔයාට කියන්න පුළුවන් ඒක අන්තර් ජාතික සිනමා භාෂාව කියල. මං ඒක නෑ කියන්නෙ නෑ. මේක ලංකාවට විතරක් සීමා වෙලා නෑ.
මං- ඒත් ඉරානෙදි වඩාත් සමීප රූප වලට ඉල්ලූමක් ලැබෙනවා. පීඩනය දක්වන විදිහෙ.
පාවුලෝ- එහෙම නෙමෙයි. කිරොස්තාමිගේ තියෙනවා දුර රූප. මිනිස්සු පොඩියට. ඉස්සෙල්ලා ඔයා කිව්වා මේක තර්කොව්ස්කිට ළ`ගයි කියල. සමහර විට ඒක යුරෝපීය රසය වෙන්න ඇත. යුරෝපීයන් ආස ඇති ඒ විදිහෙ වේගයකට.
මං- මේකෙදි මිනිස්සන්ට රූප රාමුව ඇතුලෙ කිසි අගයක් ලැබෙන්නෙ නෑ. පසුබිම තමයි ලොකු විදිහට දක්වන්නෙ? මේක මං කියන්නෙ මානව විද්යාත්මක රූප රාමුවක් කියල. මනසක් අහිමි මිනිස්සුන්ව පෙන්නන.
පාවුලෝ- ඔව් ෆ්ලයින් ෆිෂ් ගත්තොත් ඒක හොඳට පේනවා.
මං- මේකම දැකලා එපා වෙන්නෙ නැද්ද?
පාවුලෝ- අනේ මං ආසයි ඒ වගේ රූප දකින්න. මට ඒකෙ තියෙන විශේෂය තමයි එතනදි ඔයාට පුළුවන් සැබෑ කාලය දනවන්න. ඒක කරන්න පුළුවන් සිනමාවෙදි විතරයි.
ක්රොනන්බර්ග්ගෙ අලූත් ෆිල්ම් එකේ ෂොට් එකයි ඒකෙ රිවර්ස් ෂොට් එකයි හරියට පාවිච්චි වෙනවා. මං ඒකටත් හු`ගක් කැමතියි. ඒක ඇතුලෙ අමුතු භයංකාරත්වයක් අරන් යන්න එයාට පුළුවන් වෙනවා.
මං- ඔයා හිතනවද ඒක කැනඩාවෙන් නැතුව අපේ වගේ රටකින් ආවා නම් ඔයා බාර ගනී කියල?
පාවුලෝ- අනිවාර්යෙන්ම.
හාහ්... ඕක ලංකාවට වත් ඉන්දියාවටවත් සීමා වෙච්ච දෙයක් නෙමෙයි. දැන් ලතින් ඇමරිකාවෙත් මේ ෆෙස්ටිවල් සිනමාව කියන්නෙ මොකක්ද කියල ලොකු කතාවක් යනවා. මේ දිග දුර රූප රාමු ඒ රටටත් හු`ගක් නුහුරුයි.
මං- ඉරාන සම්මාන දිනන චිත්රපටිවල ඔලූවෙ ඉඳන් වහන් ඉන්න ගෑණු දාඩියට පවන් ගහන රූප රාමු බහුලයි. ගම්බද, නූගත් පීඩිත ගැහැණු තමයි මේවායේ චරිත වෙන්නෙ. ඒත් අස්ගර් ෆර්හාඩි සෙපරේෂන් වගේ ෆිල්ම් එකක් එක්ක මේක වෙනස් කරනවා. එයා ක්ලෝස් අප් වලට යනවා. මධ්යම පංතිය ගැන කතා කරනවා.
අන්තිමට සම්මාන ගනිද්දි එයාගෙන් අහනවා ඉරානෙ චිත්රපටි හදන්න තියෙන බාධාවන් ගැන. එයා කියනවා ‘මමත් ඉරානෙ කොටසක්. මට ඒකෙ අමුතු අමාරුකමක් දැනෙන්නෙ නෑ’ කියල. එයා නැවත ඇවිත් රජයෙන් සමාවක් පවා ගන්නවා. ඒත් ඔයාට හිතෙන්නෙ නැද්ද මේ පිටිපස්සෙ මොකක් හරි දේශපාලනික කතාවක් තියෙනවා කියල.
පාවුලෝ-ඉරානෙ කියන්නෙ මං ඒ තරම් හුරුපුරුදු කලාපයක් නෙමෙයි. ඒත් සෙපරේෂන් මං ගොඩක් කැමති චිත්රපටියක්. ඒක හරියටම ඒ සීමාවන් ඇතුලෙ හිඳිමින් සිනමාව ඇතුළට ප්රවිෂ්ට වීමක්. පුහු විප්ලවකාරී උත්සාහයක් නෙමෙයි. ආන්දෝලනාත්මක වීම තමයි කතා බහට ලක්වෙන්න තියෙන ලේසි විදිහ. ඒ වෙනුවට එයා ජීවත් වෙන චරිත, ජිවිත ඇතුලෙන් කතාව කියනවා. මං හු`ගක් අගය කරනවා ඒක. මේ විදිහෙන් අර ඔයා කිව්වා වගේ ෆර්හාඩි එයාගෙ රටට එයාගෙ ජනතාවට තියෙන සැබෑ ගැඹුරු ආදරය ප්රකාශ කරනවා. එයා ගැඹුරු තැන් වලට යනවා. ඒත් එයාගෙ රටේ පේ්රක්ෂකයත් එක්ක ඉන්න ගමන්. හරි ලේසියි දෙයක් කරන්න සීමාවන් අභියෝග කරන. රටක පෙන්නන්න තහනම් කලාප පෙන්නන්න. එතකොට ඔයාගෙ ෆිල්ම් එක තහනම් වෙනවා. ඒකෙන් ඔයා ප්රසිද්ධ වෙනවා. මං සෙපරේෂන් වලට කැමති ඒ සීමාවන් දරාගන්න එයාට තියෙන ධෛර්ය මට පේන හින්ද. ඒක තමයි කරන්න අමාරුම දේ.
මේ වෙද්දි පාවුලෝ හොඳටම රතු වෙලා. වටපිට බල බල නැගිටලා යන්න හු`ගක් ඕනකමෙන්.
‘මේ ඇති. නැත්තං අපි අනිත් අයට කරන්නෙ අසාධාරණයක්’ කතා කරන්න බලාගෙන හිටපු අනිත් අය දිහා බල බල එයා කිව්වා. මටත් මහන්සියි මේ ගුග්ලි දාන එක.
එක අතකට ඒක එයාගෙ මාර්කට් එක. මං ඒකෙ කන්යාභාවය හොයන්නෙ මොකටද?
සුබ රාත්රියක් පාවුලෝ.. මං නැගිටලා ආවා. හෘදයාංගම නොවුණු සංවාදයක හිස්කම දවස පුරාම මාව හෙම්බත් කළා.
-චින්තන ධර්මදාස
නෙළුම්ලගේ ගෙදර ? කෑමත් එක්ක පාවුලෝ (බර්ටොලින්) අඳුරගන්න ලැබුණට කෑම රහ වැඩි හින්ද මට පාවුලෝ අමතකම වුණා. පස්සෙ සත්යා පුකට පයින් ගහලා ඉන්ටර්විව් එකක් ගනින් කියල බල කළා. ඒක තිබුනෙ පාර්ක් ස්ට්රීට් හෝටලේ. එදා මං ඉන්ටර්විව් එක ගන්න යද්දි අපේ අලූත් පරම්පරාවෙ ඔක්කොම චිත්රපටි හදන කට්ටිය එතන. පාවුලෝ ඉස්සරහ සෝෆා එකකට වෙලා ඉන්ටර්නෙට් එක බල බල උත්තර දෙනවා ෆෙස්ටිවල් වලට චිත්රපටි දාන හැටි ගැන. මට එක පාරට මතක් වුනේ දොස්තර හොඳහිත. ඔක්කොම ඇවිත් හිටියෙ සත්තු එක්ක කතා කරන රහස ඉගෙන ගන්න.
ඒක ඉවර වෙලා මට පාවුලෝව අහුවුණා ටිකක් වෙලා කතා කරන්න. මට ෆෙස්ටිවල් ගැන තිබ්බ අවුල් ටික කෙලින්ම අහන්න මං තීරණේ කළා. මේ කතාබහ කියවද්දි පේලි, පේලි අතර සහ පේලි වල නොකියවුණු කියන හැම පැත්තක් ගැනම සාවධාන වෙන්න කියල මං ඉල්ලනවා. මොකද අවසාන වශයෙන් මං කතා කරන්නෙ වැනීසියෙ වෙළෙන්දෙක් එක්ක නිසා.
මං- මගේ ප්රශ්න සහ මම දකින විදිහ හු`ගක් පටු වෙන්න පුළුවන්. ඒත් ඒවා මට ඇත්තට දැනෙන ප්රශ්න. මං හිතනවා අපිට පුළුවන් ඒ ගැන ටිකක් කතා කරන්න කියල.
පාවුලෝ- අනිවාර්යෙන්ම
මං- මේ වෙනිස් ෆෙස්ටිවල් එකට පිටින් ඔයා සිනමාවට සම්බන්ධ වෙන්නෙ මොන විදිහටද?
මම හු`ගක් කාලෙක ඉඳන් චිත්රපට විචාරකයෙක්. අවුරුදු දහයක් විතර. ‘ඉල් මැනිෆෙස්ටො’ ඒක අපේ රටේ චිත්රපටි ගැන ලියවෙන ස`ගරාවක්. ඒ වගේම කොමියුනිස්ට් පත්තරයක්. ඒක තමයි සංස්කෘතික පැත්තෙන් ඉතාලියේ ගෞරවනීයම විදිහට සැලකෙන පත්තරේ. ඒක ආර්ට් වලට ලොකු ඉඩක් දෙන පත්තරයක්. මේ පත්තරේ ඇරුණම මං තවත් නොයෙක් සිනමා ස`ගරා ප්රකාශන වලට ලියනවා. අන්තර් ජාතිකව කියවෙන ප්රකාශන වලටත් මං ලියනවා. මෑතක මං අපිචත්පොන්ග් ගෙ අන්කල් බූන්මේ ගැන එහෙම ලිපියක් ලිව්වා. පසුකාලීනව මං ෆෙස්ටිවල් එක්ක වැඩ කරන්න පටන් ගත්තා. හැමතිස්සෙම මං වැඩ කළේ ආසියානු සිනමාවත් එක්ක.
මං- ඔයා කවදාවත් චිත්රපටි හදලා නැද්ද?
නෑ. මං කවදාවත් චිත්රපටි හදන එක සම්බන්ධව වැඩ කරලා නෑ. මං සමහර චිත්රපටිකරුවන්ට උදව් කරලා තියෙනවා මේ ව්යාපෘති වල ඉල්ලූම ගැන වටහලා දෙන්න. ඒ ගොල්ලොන්ගෙ ව්යාපෘති වෙළඳපොලක් කරා ගෙනියන්න උදව් වෙන එකයි මගේ වැඬේ.
මං- එතකොට ඒ චිත්රපටි හැදෙන්නෙ ෆෙස්ටිවල් වලටමයි?
පාවුලෝ- චිත්රපටිකරුවෙක් හදන්නෙ එයාට හදන්න ඕන චිත්රපටිය. ඊට පස්සෙයි එයා හිතන්නෙ ෆෙස්ටිවල් එක ගැන. මේ කාලෙ නං රෆ් කට් එකේ ඉඳන් ෆෙස්ටිවල් එකට ඉදිරිපත් කරනවා..ඒක ඇත්ත.
මං- ඔයා වීරසේතුකල්ව හොඳට බලලා තියෙනවා..
පාවුලෝ- ඔව්..ඔව්..
මං- විමුක්තිගෙ චිත්රපටි සහ සංජීවගේ චිත්රපටියත් බලලා තියෙනවා?
පාවුලෝ- ඔව් ෆ්ලයින් ෆිෂ් මං බැලූවා.
මං-ඔයා කොහොමද මේ තුන්දෙනාගෙ දකින වෙනස?
පාවුලෝ- තුන්දෙනා හොඳටම වෙනස්. විමුක්තිගෙ චිත්රපටිය පෙන්නද්දි ගොඩක් අය කිව්වා එයා අපිචත්පොන්ග් කරන දේම කරන්නයි හදන්නෙ කියල. ඒ වගේම ෆ්ලයින් ෆිෂ් පෙන්නද්දිත් ගොඩක් අය කිව්වා සංජීව විමුක්ති කරපු දේමයි කරන්න හදන්නෙ කියල. ඒත් මං එක`ග නෑ ඒ අදහසට. මං දකින්නෙ නෑ ස්ටයිල් එකක් විදිහටත් ප්රකාශනයක් විදිහටත් සංජීවයි විමුක්තියි සමාන ලක්ෂණ දරනවා කියල. ඒ දෙන්නා සමාන වෙන්නෙ යුද්දෙ එක්ක සම්බන්ධ මේ රටේ මෑත ඉතිහාසය ගැන කතාවක් කියන එකෙන් විතරයි.
යම් තරමකට මං එක`ගයි අපිචත්පොන්ග් ගෙයි විමුක්ති ගෙයි ස්ටයිල් එක කිට්ටුයි කියන කාරණාවට. ඒ දෙන්නම යන්නෙ එක දිශාවකට. පිළිගත් සිනමා ව්යාකරණය විසංයෝජනය කිරීම සහ එක්ස්පෙරිමෙන්ටල් ෆිල්ම් ලක්ෂණ භාවිතා කිරීම.
විමුක්ති අපිචත්පොන්ග් එක්ක වෙනස් වෙන කාරනේදි විමුක්තියි සංජීවයි එක ළ`ගට එනවා. අපිචත්පොන්ග් ගෙ චිත්රපටි පිටපස්සෙ දේශපාලන න්යාය පත්රයක් නෑ. ඒත් විමුක්තිගෙ චිත්රපටි දේශපාලනික සමාජමය ප්රකාශනයක් කරන්නෙ. අපිචත්පොන්ග් ගෙ චිත්රපටියක දේශපාලනය ඔයාට තේරුම් ගන්න බෑ ඔයා තායිලන්තයේ දේශපාලනය ඉතාම සමීපව ඉන්න කෙනෙක් නෙමෙයි නම්. ඒ චිත්රපටිවල මතුපිට දේශපාලනය දකින්න නෑ.
එක දෙයක් මං පිළිගන්නවා. අපිචත්පොන්ග් සහ විමුක්ති දෙන්නගෙම කලාත්මක හුරුව ඇති කරන්නෙ බටහිර විසින්. අපිචත්පොන්ග් ඉගෙන ගන්නෙ චිකාගෝ. විමුක්ති ප්රංශෙ.
මං- සංජීව විමුක්ති වගේ චිත්රපටි වලට සම්මාන දෙන්න අවශ්යයි කියල ඔයා හිතන්නෙ මොන කාරණා නිසාද?
පාවුලෝ- දෙන්නගෙම විෂුවල් ස්ටයිල් එක ඉතා ප්රශස්තයි. කතාව පැත්තකින් තිබ්බත් මේ විෂුවල් ගලා යාම ආකර්ශනීයයි.
මං- තර්කොව්ස්කිව කොපි කරන ගතියක් දැනෙන් නැද්ද?
පාවුලෝ- මිනිස් රූපය පිහිටුවන තැන අතින් ගත්තොත් සංජීවයි තර්කොව්ස්කිගෙයි සමානත්වයක් තියෙනවා. ඒ වගේම ෆ්ලයින් ෆිෂ් වල ඔයාට දකින්න පුළුවන් සමහර තර්කොව්ස්කිගෙ දර්ශන රිපීට් වෙනවා වගේ. උදා විදිහට අන්ද්රෙයි රුබලොව්. සංජීව නිතරම කියනවා ‘කිම් කි ඩුක්’ සහ තර්කොව්ස්කි ගැන. ඒ අයගෙ බලපෑමක් තියෙන්න පුළුවන්. ඒත් වැදගත් දේ වෙන්නෙ මේකයි. එයා ඒක හොඳට කරනවද? එච්චරයි.
මං- මේ සිනමා උළෙලවල තේරෙන චිත්රපටි දිහා බැලූවම මට පේනවා මේ තෝරන කොමිටි වල අයගෙ ඔලූවෙ කල් ඇතුව තෝරන්න ඕන චිත්රපටි ගැන අදහසක් තියෙනවා වගේ. චිත්රපටියෙ ඔරිජිනල් ගතියට වඩා මේ කලින් සකස් කර ගත් වට්ටෝරුව වැඩ කරනවා වගේ.
පාවුලෝ- එහෙම අයත් ඉන්නවා. ඒක හොඳ තත්වයක් නෙමෙයි. මෙහෙමයි, සමහර ෆෙස්ටිවල් තියෙනවා යම් කිසි තේමාවක් අනුව චිත්රපටි තෝරන. ස්ත්රී පුරුෂභාවය ගැන වගේ. සමලිංගිකත්වය ගැන. ඒක හරි සීමිත අදහසක් සිනමාව ගැන. ඒත් වෙනිස් කාන් හෝ බර්ලින් වගේ ලොකු ෆෙස්ටිවල් වල එහෙම නෑ.
මං- කවුරුහරි එක ෆෙස්ටිවල් එකක් අවුරුදු කීපයක් තිස්සෙ අධ්යනය කලොත් බැරිද හරියට ඒ ෆෙස්ටිවල් එකේ ගොඩයන චිත්රපටියක් හදන්න?
පාවුලෝ- මට ෂුවර් නෑ. පළවෙනි පාර එහෙම තේරෙන්න පුළුවන් වෙයි. ඒත් දෙපාරක් නම් බෑ. අපි මෝඩ නෑ ඕගොල්ලො හිතන තරම්. සමහර චිත්රපටියක් අපේ බොත්තම හරියටම තද කරනවා වෙන්න පුළුවන්. ඒත් මේක හිතා මතාම කරන බොත්තම තද කිරිල්ලක් කියල තේරුම් ගන්න බැරි තරම් අපි මෝඩ නෑ.
මං- මාත් එහෙම කරලා තියෙනවා. ඒකයි ඇහුවෙ. ෆ්ලයින් ෆිෂ් කරද්දි මං සංජීවට කියලම ලියපු තැන් තියෙනවා මේකට සම්මාන හම්බුවෙනවා කියල. ඒක වැඩ කළා.
පාවුලෝ- එයා තේරුණේ රොටර්ඩෑම් වලට. කාන් වලට නෙමෙයි.
ඒක හොඳ නෑ එහෙම ඔයාගෙ යාලූවා ගැන කතා කරන්න එපා. ඇත්ත, සංජීවගේ ෆිල්ම් එක හොඳ උදාහරණයක්. ඒ ෆිල්ම් එක අගය කරපු, ඒකට සහයෝගය දක්වපු හැමෝම හොඳට දැනගෙන හිටියා ඒ චිත්රපටියෙ තියෙන දුර්වලතා ගැන.
ඒත් චිත්රපටිය හොඳට ෂූට් කරලා තියෙනවා. ඒක ලස්සනයි. එයාට විෂුවල් ටැලන්ට් එකක් තියෙනවා කියල පැහැදිලියි.
මං- පහුගිය කාලෙම මේ විදිහට ෆෙස්ටිවල් වලින් තෝරපු චිත්රපටි ඔක්කොම වගේ යුද්ධට පසුබිම් කර ගත්ත ඒවා?
පාවුලෝ- ඒක ප්ලොට් එක විතරයි. රොටර්ඩෑම් වල කොච්චර ලංකාවෙ චිත්රපටි පෙන්නනවද? කර්ම කියන්නෙ යුද්දෙ ගැන චිත්රපටියක් නෙමෙයි.
මං- ඒත් කර්ම වලට ඒ තරම් පිළිගැනීමක් ලැබුනෙ නෑනෙ.
පාවුලෝ- හරි. ඒත් යුද්දෙ ගැන හැදුවා කියලා චිත්රපටි තෝර ගන්නෙ නෑ. ඒකෙ විෂුවල් කොලිටි එකයි වැදගත්. ගොඩක්ම ලංකාවෙ බංග්ලාදේශ් වල චිත්රපටිවල නිෂ්පාදන තත්වයන් හොඳට නෑ. ෆ්ලයින් ෆිෂ් වල නිෂ්පාදන තත්වය හු`ගක් හොඳයි. ඒ තාක්ෂණික කාරණා ගොඩක් අදාල වෙනවා.
මං- ඔයා දන්නවා නේද මේ ෆෙස්ටිවල් වල තේරෙන ගොඩක් චිත්රපටි ඒ රටවල ජනතාව අතින් ප්රතික්ෂෙප වෙනවා කියල.
(මේ වෙද්දි පාවුලෝට ඉන්න පුටුව හු`ගක් අපහසුයි වගේ වුණා. එයා උත්තර දුන්නෙ එහාට මෙහාට ඇඹරෙමින් හරිම වෙහෙසකර හුස්ම පිටකරමින්)
පාවුලෝ- ඔව්. ඒක සංවර්ධනය වෙමින් පවතින රටවලට සීමා වෙච්ච එකක් නෙමෙයි. කොරියාව හොංකොං වගේ හු`ගක් දියුණු ප්රෙක්ෂාගාර තියෙන රටවලත් එහෙම වෙනවා.
ෆෙස්ටිවල් යනවා කියන එක හරියට ස්ටිග්මා එකක් කැළලක් වගේ. බෝරිං චිත්රපටි තමයි ෆෙස්ටිවල් යන්නෙ කියල හිතන්නෙ. ට්සායි මින්ග් ලියෑන් වගේ අධ්යක්ෂවරුන්ගෙ චිත්රපටි වුණත් එහෙමයි.
මං- මං කිව්වොත් මේ කලාප වලින් තේරෙන චිත්රපටිවල සමාන ලක්ෂණ දකින්න තියෙනවා කියල. උදා විදිහට ට්සායි ගේ වීරසේතුකල්ගෙ සමලිංගික ප්රවේශය ගන්න පුළුවන්.
පාවුලෝ- ට්සායි ගෙ එහෙම කියමු. ඒත් ‘හෝ ෂියෝ ෂියැන්’ ගෙ එහෙම නෙමෙයි. වීරසේතුකල් තරමක් දුරට ඔව්. ඒත් ට්සායිගෙ චිත්රපටි සමලිංගිකත්වයට සීමා වෙලා නෑ. ඒවා කතා කරන්නෙ පවුලෙන් ඒ පරිසරයෙන් පරාරෝපණය වුණු නූතන නාගරික ජීවිත ගැන. ඒ ගොල්ලො මනුස්ස සම්බන්ධතාවයන් හොයනවා. ඒත් කවුරුවත් තේරුම් ගන්නෙ නෑ.
මං- ඒත් චිත්රපටියක් බලද්දිම කෙනෙකුට කියන්න පුළුවන් මේක නං ෆෙස්ටිවල් ෆිල්ම් එකක්ද නැද්ද කියල. කොහොමද ඒක වෙන්නෙ?
පාවුලෝ- එහෙම තමයි. ඒත් විශ්වාස කරන්න ෆෙස්ටිවල් වලට කියල හදන හැම චිත්රපටියක්ම එහෙම හොඳ වෙන්නෙ නෑ. මගේ කොම්පියුටරේ තියෙනවා එහෙම ෆෙස්ටිවල් වලට හදපු චිත්රපටි තොග ගනන්. කටේ තියන්න බෑ.
හිතන්න ඔයා ලංකාවෙන් හරි තායිවානෙන් හරි තායිලන්තෙන් හරි ඇවිත් චිත්රපටියක් හදන්න යනවා. ඔයාට හදන්න ඕන ආර්ට් ෆිල්ම් එකක්. ඒත් මේ වගේ චිත්රපටියකට නිෂ්පාදකයො එන්නෙ නෑනෙ.
එතකොට ඒ වගේ අය ෆෙස්ටිවල් වලට චිත්රපටි හදන එක අපරාධයක්ද? ගැටළුව තියෙන්නෙ ඒ චිත්රපටිය ඇතුලෙ ඔයාට කියන්න ඕන දේ තියෙනවද කියන එක.
මං- ෆෙස්ටිවල් කියල ජොන්ර එකක් සිනමා කාණ්ඩයක් තියෙනවා කියන එකට ඔබත් එක`ගයි.
පාවුලෝ- ඔයාට එහෙම කියන්න පුළුවන්. ඒත් ඒකෙත් හොඳ සහ නරක චිත්රපටි තියෙනවා.
මං- ලංකාවෙ මේ විදිහට ඇගයීම් ලබපු චිත්රපටි ගත්තොත් මේ දිග රූප රාමු, මිනිස්සු පොඩියට පේන, ලොකු ලෑන්ඞ්ස්කේප් වගේ සමාන ලක්ෂණ දකින්න පුළුවන්. ඇත්තටම මේ කෘති වල රිද්මය අපේ ඇත්ත ජීවිත වල රිද්මය නෙමෙයි. පිටින් බලන් ඉන්න සිනමාවක් මේක. ළ`ග කැපෙන, සමීප රූප තියෙන සිනමාවක් මේ ෆෙස්ටිවල් වලින් ගන්නෙ නෑ.
පාවුලෝ- ඔයාට කියන්න පුළුවන් ඒක අන්තර් ජාතික සිනමා භාෂාව කියල. මං ඒක නෑ කියන්නෙ නෑ. මේක ලංකාවට විතරක් සීමා වෙලා නෑ.
මං- ඒත් ඉරානෙදි වඩාත් සමීප රූප වලට ඉල්ලූමක් ලැබෙනවා. පීඩනය දක්වන විදිහෙ.
පාවුලෝ- එහෙම නෙමෙයි. කිරොස්තාමිගේ තියෙනවා දුර රූප. මිනිස්සු පොඩියට. ඉස්සෙල්ලා ඔයා කිව්වා මේක තර්කොව්ස්කිට ළ`ගයි කියල. සමහර විට ඒක යුරෝපීය රසය වෙන්න ඇත. යුරෝපීයන් ආස ඇති ඒ විදිහෙ වේගයකට.
මං- මේකෙදි මිනිස්සන්ට රූප රාමුව ඇතුලෙ කිසි අගයක් ලැබෙන්නෙ නෑ. පසුබිම තමයි ලොකු විදිහට දක්වන්නෙ? මේක මං කියන්නෙ මානව විද්යාත්මක රූප රාමුවක් කියල. මනසක් අහිමි මිනිස්සුන්ව පෙන්නන.
පාවුලෝ- ඔව් ෆ්ලයින් ෆිෂ් ගත්තොත් ඒක හොඳට පේනවා.
මං- මේකම දැකලා එපා වෙන්නෙ නැද්ද?
පාවුලෝ- අනේ මං ආසයි ඒ වගේ රූප දකින්න. මට ඒකෙ තියෙන විශේෂය තමයි එතනදි ඔයාට පුළුවන් සැබෑ කාලය දනවන්න. ඒක කරන්න පුළුවන් සිනමාවෙදි විතරයි.
ක්රොනන්බර්ග්ගෙ අලූත් ෆිල්ම් එකේ ෂොට් එකයි ඒකෙ රිවර්ස් ෂොට් එකයි හරියට පාවිච්චි වෙනවා. මං ඒකටත් හු`ගක් කැමතියි. ඒක ඇතුලෙ අමුතු භයංකාරත්වයක් අරන් යන්න එයාට පුළුවන් වෙනවා.
මං- ඔයා හිතනවද ඒක කැනඩාවෙන් නැතුව අපේ වගේ රටකින් ආවා නම් ඔයා බාර ගනී කියල?
පාවුලෝ- අනිවාර්යෙන්ම.
හාහ්... ඕක ලංකාවට වත් ඉන්දියාවටවත් සීමා වෙච්ච දෙයක් නෙමෙයි. දැන් ලතින් ඇමරිකාවෙත් මේ ෆෙස්ටිවල් සිනමාව කියන්නෙ මොකක්ද කියල ලොකු කතාවක් යනවා. මේ දිග දුර රූප රාමු ඒ රටටත් හු`ගක් නුහුරුයි.
මං- ඉරාන සම්මාන දිනන චිත්රපටිවල ඔලූවෙ ඉඳන් වහන් ඉන්න ගෑණු දාඩියට පවන් ගහන රූප රාමු බහුලයි. ගම්බද, නූගත් පීඩිත ගැහැණු තමයි මේවායේ චරිත වෙන්නෙ. ඒත් අස්ගර් ෆර්හාඩි සෙපරේෂන් වගේ ෆිල්ම් එකක් එක්ක මේක වෙනස් කරනවා. එයා ක්ලෝස් අප් වලට යනවා. මධ්යම පංතිය ගැන කතා කරනවා.
අන්තිමට සම්මාන ගනිද්දි එයාගෙන් අහනවා ඉරානෙ චිත්රපටි හදන්න තියෙන බාධාවන් ගැන. එයා කියනවා ‘මමත් ඉරානෙ කොටසක්. මට ඒකෙ අමුතු අමාරුකමක් දැනෙන්නෙ නෑ’ කියල. එයා නැවත ඇවිත් රජයෙන් සමාවක් පවා ගන්නවා. ඒත් ඔයාට හිතෙන්නෙ නැද්ද මේ පිටිපස්සෙ මොකක් හරි දේශපාලනික කතාවක් තියෙනවා කියල.
පාවුලෝ-ඉරානෙ කියන්නෙ මං ඒ තරම් හුරුපුරුදු කලාපයක් නෙමෙයි. ඒත් සෙපරේෂන් මං ගොඩක් කැමති චිත්රපටියක්. ඒක හරියටම ඒ සීමාවන් ඇතුලෙ හිඳිමින් සිනමාව ඇතුළට ප්රවිෂ්ට වීමක්. පුහු විප්ලවකාරී උත්සාහයක් නෙමෙයි. ආන්දෝලනාත්මක වීම තමයි කතා බහට ලක්වෙන්න තියෙන ලේසි විදිහ. ඒ වෙනුවට එයා ජීවත් වෙන චරිත, ජිවිත ඇතුලෙන් කතාව කියනවා. මං හු`ගක් අගය කරනවා ඒක. මේ විදිහෙන් අර ඔයා කිව්වා වගේ ෆර්හාඩි එයාගෙ රටට එයාගෙ ජනතාවට තියෙන සැබෑ ගැඹුරු ආදරය ප්රකාශ කරනවා. එයා ගැඹුරු තැන් වලට යනවා. ඒත් එයාගෙ රටේ පේ්රක්ෂකයත් එක්ක ඉන්න ගමන්. හරි ලේසියි දෙයක් කරන්න සීමාවන් අභියෝග කරන. රටක පෙන්නන්න තහනම් කලාප පෙන්නන්න. එතකොට ඔයාගෙ ෆිල්ම් එක තහනම් වෙනවා. ඒකෙන් ඔයා ප්රසිද්ධ වෙනවා. මං සෙපරේෂන් වලට කැමති ඒ සීමාවන් දරාගන්න එයාට තියෙන ධෛර්ය මට පේන හින්ද. ඒක තමයි කරන්න අමාරුම දේ.
මේ වෙද්දි පාවුලෝ හොඳටම රතු වෙලා. වටපිට බල බල නැගිටලා යන්න හු`ගක් ඕනකමෙන්.
‘මේ ඇති. නැත්තං අපි අනිත් අයට කරන්නෙ අසාධාරණයක්’ කතා කරන්න බලාගෙන හිටපු අනිත් අය දිහා බල බල එයා කිව්වා. මටත් මහන්සියි මේ ගුග්ලි දාන එක.
එක අතකට ඒක එයාගෙ මාර්කට් එක. මං ඒකෙ කන්යාභාවය හොයන්නෙ මොකටද?
සුබ රාත්රියක් පාවුලෝ.. මං නැගිටලා ආවා. හෘදයාංගම නොවුණු සංවාදයක හිස්කම දවස පුරාම මාව හෙම්බත් කළා.
-චින්තන ධර්මදාස
Tuesday, July 10, 2012
විද්යා ප්රබන්ධ සහ මිත්යා ප්රබන්ධ : අංක 2
මිත්යා කල්පිත අතට අහුවෙන ද්රව්යවාදී තැනකට ගේන්න යන එකෙන් තමයි අවුල පටන් ගන්නෙ. දුටු ගැමුණුගෙ කඩුව හොයන එකේ ඉඳන් රාවණා යළි ඉපදීම, යෝග භාවනා, අපායෙ සද්ද ඇසීම්, නාථ දෙයියන්ගෙ ඇමතීම් හැම දෙයක්ම මේ මිත්යා කල්පිතය භෞතිකයක් කරගන්න යන එකෙන් වෙන විපරීත. රටක් විදිහට අපි මිත්යාව ඇතුළෙ ගිලිලා වැළලිලා යමින් ඉන්නෙ.
අපි බුද්ධාගම කියන්නෙත් මිත්යාවකට. ඉතිහාසය කියන්නෙත් මිත්යාවකට. මෑතකදි ෆේස්බුක් එකේ තිබුණ ඇමරිකාවෙ පෙන්ටගන් එක කියන්නෙත් රාවණාගේ බලකොටුවක් කියල. පංචාග්ර කියන රාවණ සංකල්පය අනුවලූ පෙන්ටගන් කියන නම පවා එන්නෙ. මේක මිත්යාවෙ තියෙන අවුලක් නෙමෙයි. මිත්යාව බාර ගන්න තරමට අපේ සංස්කෘතිය ගැඹුරු නෑ. අපිට ඕන වෙන්නෙ ඒක ඇත්තක් කරන්න.
මුල්ම කාලෙ ප්රාථමික ජනතාවට තිබ්බ තත්වෙටත් වඩා මේ ලාංකේය ජනතාවගේ තත්වය රෝගීයි. ප්රාථමික ජනකොට්ඨාශ දෙවියන් සහ විවිධ විශ්වාස හදා ගනිද්දි ඒ ගොල්ලොන්ට පොඩි ළමයින්ට වගේ තමන්ගෙන් වෙන්වුණු බාහිර ලෝකයක් ගැන හැ`ගීමක් නොතිබුණු වග කාල් යුංග් කියනවා. පොඩි දරුවන්ට තමා සහ තමන්ගේ මව කියන්නෙ දෙන්නෙක් කියන වැටහීම නෑ. ඒ ඔක්කොම එක සමස්තයක්. ඒ වගේ ප්රාථමික ගෝත්රවාසී ජනතාවන්ට තමන්ගේ අභ්යන්තරය සහ බාහිරය අතර බෙදීමක් නෑ. ඒක තනි සමස්තයක්.
එතකොට ඒ අභ්යන්තර ලෝකය, අවිඥාණය ඇත්තක් විදිහට බාහිර ලෝකෙට එනවා. හැබැයි ඒ ගොල්ලොන්ට මේ බාහිර අභ්යන්තර බෙදීම නැති නිසා ඒ කල්පිතය ඇතුළෙන් තමන්ගේ සමස්ත පුද්ගලභාවය තේරුම් ගන්න පුළුවන් තැනකට යන්න හැකියාව තිබුණ. යුංග් කියන විදිහට අවිඥාණයේ ඒ රූපමය ප්රකාශනයක් ඇතුලෙන් ගිහින් තමන්ව අවබෝධ කර ගැනීමේ වැඩි හැකියාවක් ඒ ජන කොටස් වලට තියෙනවා. ඒත් ලංකාවෙ අපි මේක කරන්නෙ ඒ අවිඥාණික ප්රකාශනයක් ඇතුලෙ නෙමෙයි. ඒ අවිඥාණක තත්ව භෞතිකවාදී බාර ගැනීමක් ඇතුලෙන්. ඒ කියන්නෙ අපි දෙකට පැළිලා ඉන්නෙ. දුටුගැමුණුගෙ කඩුව හොයන්න ලැම්බොගිනි වල යන්නෙ. අපේ කතරගම යන පුරුද්දත් ඒ වගේ.
මර්වින් සිල්වා මෑතකදි මුන්නේශ්වරම් ගිහින් එළුවො මරන්න දෙන්න බෑ කියල ලොකු පෙරළියක් කළා. අපේ බෞද්ධයො ඔක්කොමත් මේ සත්ත්ව ඝාතනයෙන් දෙවියන් දකින්න බෑ කියල හරිම තාර්කික තැනකින් ඒ පෙරළියට බොහොම පක්ෂපාත වුණා. ඒත් මුන්නේශ්වරමෙ එළුවො මරණ එක ඒ මිනිස්සු කළේ මේ මිත්යාව ඇතුලට ගිහින්. එතන පවක් හෝ පිනක් නෑ. එතන දෙවියො ඉන්න එක ඇත්තක්. අපි බෞද්ධයො කියන්නෙ අවිඥාණික ප්රකාශනයකට කිසිම ඉඩක් තියා නොගත් පැතලි යතාර්ථයක ජීවිතය තෝර ගත්ත පිරිසක්. ඉතින් අපි මේ රටේ මේ පොලොවෙන් ඇතිවුණු හැම මිත්යාකල්පිතයක් ඇතුලටත් යන්නෙ බෞද්ධ යතාර්ථවාදී කොටුවත් අරගෙන. මෙතනදි අපි දෙකට පැලෙනවා. ඒකෙන් ලෙඩ වෙනවා. ලංකාවෙ මිනිස්සුන්ගෙ ඛේදවාචකය බුද්ධාගම කියල මං කියන්නෙ මේ හින්ද. අපිට සිහිනය අහිමි වුණා ඒකෙන්.
මේ ළ`ගදි අපේ ඔෆිස් එකේ ස්ටෙෆාන් මාර කතාවක් කිව්වා.
‘මචං සිංහල සෙක්ස් කල්චර් එක ගැන මට මාර පුදුමයි. උඹලා ගෑණුන්ට පාවිච්චි කරන්නෙ ඔක්කොම දේවල් වල නම්. අයිටම් එක, බඩුව, කෑල්ල, මචං මේක වෙන කිසි රටක නෑ. ඉංග්රීසියෙන් කියන්නෙ කෙල්ලන්ට කියන්නෙ හුරතල් සත්තුන්ගෙ නම්. එතන මොකක් හරි තියෙනවා. කොහොමද මේ පණ නැති දේවල් වලට කියන නම් උඹලා ගෑණුන්ට කියන්නෙ?’
ඌ විනාඩි ගාණක් ඇතුළත ලාංකේය ලිංගික සංස්කෘතිය ඉංග්රීසි සංස්කෘතිය ඉස්සරහින් තියාගෙන කෑලි කෑලි වලට ගැලෙව්වා මට ලැජ්ජ හිතුණ. අපේ මානසිකත්වයේ ගැඹුරු තැන් ඔක්කොම ඇහිරිලා. රාවණා කාලෙට යන්න කැමති සිංහල සෙට් එකම එතෙන්ට යන්න හදන්නෙ වික්ටෝරියානු කෑලි ඔක්කොමත් එක්ක. රාවණා වගේ අනුන්ගේ ගෑණියෙක් හොරකම් කරන් එන ඒ පැරණි කසාද රටාව වෙනුවට ඒ ගොල්ලො රාවණා එහෙම කළේ නෑ කියල එයාවත් ‘හොඳ’ එක්කෙනෙක් කරනවා. ඒ විදිහට ගිහින් මං දැක්කා කෙනෙක් ෆේස් බුක් එකේ දාලා තියෙනවා ‘රාවණා යූඇන්පියෙන් බලයට එනවා’ කියල. ඒ වගේ රාවණා කෙනෙක් තමයි අපිට අන්තිමට ඉතුරු වෙන්නෙ.
සිදත් කියන මගේ යාලූවා කඩවත පැත්තෙ තියෙන භූත සිද්ධි, ආවේශ ගැන කතන්දර කියනවා. මාත් එක්ක ඉන්න අවුරුදු විස්සෙ කොපි ලියන කොල්ලා මගේ දිහා බලනවා. මං ඇත්තටම ආසාවෙන් අහන් ඉන්නවා. අන්තිමට ඌ ඉස්සරහට පැන්නා. ‘ඔය බොරු. අපේ හිත ඇතුලෙ තියෙන දේවල් තමයි ඔය එලියට එන්නෙ. ඕවා දැන් බොරු කියල ඔප්පු වෙලා තියෙන්නෙ’ එහෙම කියල අන්තිමට ‘නැද්ද අයියෙ?’ කියලත් අහනවා. මං භූතයො විශ්වාස කරනවද නැද්ද කියන ප්රශ්නෙම ඇහෙන්නෙ එලියෙ ඉඳන්. ඒක හරිම යතාර්ථවාදී ප්රශ්නයක්. විශ්වාසය අවිශ්වාසය වෙනුවට මං අවුරුදු ගාණක් තිස්සෙ මේ පොලොව ඇතුලෙ බඩගාන කල්පිතයකින් ජීවත් වෙනවා. ඒ මිත්යා කල්පිත මගේ අඳුර, බය, වගේ සංවේදනා ස්පර්ශ කරද්දි මං තාම ජීවත් වෙන විත්ති යමට තේරෙනවා. ඇත්ත නැත්ත කියන්නෙ මෝඩ ප්රශ්නයක්. අපිට කොයි තරම් ඒ කල්පිත එක්ක අවිඥාණයේ පතුලට යන්න පුළුවන්ද කියන එකයි වැදගත්.
කාල් යුංග් සහ ෆ්රොයිඞ් අතරෙ මේ අවිඥාණය ගැන තිබුණෙ අදහස් දෙකක්. ෆ්රොයිඞ්ගෙ අදහස මෙතනදි හු`ගක් පටුයි. එයා කිව්වෙ ‘අවශ්යතාවය, ආශාව’ කියන එක මූලිකව අවිඥාණය හැසිරෙනවා කියල. ඒ ආශාවන් සිහින සහ මිත්යාවන් ඔස්සේ එලියට එනවා කියල. අපේ ලංකාවෙ ගොඩක් අය බාර ගත්තෙ ෆ්රොයිඞ්ව. කලිනුත් කිව්වා වගේ අපේ අය සයිමන්ව විස්තර කරන්න ගියෙත් ෆ්රොයිඩියානු විශ්වයක් ඇතුලෙ. ඒත් සයිමන් යුංගියානු විශ්වයකයි වැඩ කරමින් හිටියෙ. ඒක ආශාව සහ යටපත් කර දැමීමට වඩා ගැඹුරු තැනකට සම්බන්ධ වෙනවා. යුංග් කියන්නෙ අපේ අවිඥාණය මනුෂ්ය වර්ගයාගේ සාමූහික අවිඥාණයක් එක්ක සම්බන්ධයි කියල. ලෝකෙ කොහේ වුණත් මිත්යා කල්පිතයන් එක වගේ වෙන්නෙ අපි ඇතුලෙ තියෙන මේ ගැඹුරු ආකෘතීන් හින්ද කියල. මිනිසාගේ ලොකුම ගවේෂණය වෙන්නෙ මේ අවිඥාණක කලාපය ගැන සවිඥාණක වෙන එක කියලයි යුංග් කියන්නෙ. මේක ආධ්යාත්මික ගමනක්. සයිමන්ගේ දඩයක්කාරයා, වානරයා හොයාගෙන යන්නෙ මේ ගමන. සයිමන්ගේ කවදාවත් ශිෂ්ට කරන්න බැරි වුණ ලිංගික පැවැත්ම ඇතුලෙන් එයා හොයාගෙන යන්නෙ වික්ටෝරියානු මතුපිට පොලොවෙන් යට වැළලූණු අපේ ඇත්ත සදාචාර උරුමය. ඒ සදාචාරය ලිංගික දේවල් වලින් සීමා වුණු එකක් නෙමෙයි. ඒත් ෆ්රොයිඩියානු එක්ස් කණ්ඩායම ප්රමුඛ වික්ටෝරියානු ලාංකේය ජනතාවට සයිමන් පෙණුනෙ බඩුකාරයෙක් වගේ. ඒක තමයි අපේ දෘෂ්ටිවාදී සීමාව.
‘බාහිර ලෝකය කියන්නෙ අපේ අභ්යන්තර ලෝකය විසින් කරන ප්රක්ෂෙපණයක්. මිත්යා කල්පිත කියන්නෙ ඒ අභ්යන්තර ලෝකයේ භාෂාව. අපි තරු රටා එක්ක දිව්ය ලෝක ප්රක්ෂේපණය කළා වගේම සුරංගනා කතා සහ පුරාවෘත්ත නිර්මාණය කරනවා’ -කාල් යුංග්
අවිඥාණයේ භාෂාව වෙන්නෙ සංකේත. ඒ සංකේත සම්බන්ධ වෙන්නෙ අපේ ගැඹුරු පුද්ගල අත්දැකීමක් හරහා සාමූහික අවිඥාණයකට. යුංග් කියන විදිහට එක්තරා ආකෘතිමය සම්බන්ධයක් තිබුණත් පුරාවෘත්ත සහ විශ්වාස එක් එක් මනුෂ්ය වර්ග වලට පොදු වෙනවා. එක විශ්වාසයක් සියලූ මනුෂ්ය වර්ග සඳහා වැඩ කරන්නෙ නෑ. මේ සංකේත හරහා අවිඥාණය ප්රකාශ වෙන්න බලාගෙන ඉන්නවා. යුංග් අපි සවිඥාණය කියන කොටස අයිති කරන්නෙ ‘මමත්වය, අහම’ කියන කොටසට. ඒ සීමිතය ඇතුලෙන් අපි මේ මුහුදක් තරම් විශාල අසීමිතය විස්තර කරන්න හදනවා. ඒත් වෙන්න ඕන ඒකෙ අනිත් පැත්ත. මේ සංකේත අපි භාෂාව ඇතුලෙන් විස්තර කරන්න යන හැම වෙලාවකම ඒක විපරීතයක් වෙනවා. භාෂාව කියන්නෙ ඉතාම දුර්වල මෙවලමක්.
යුංග් තවත් වැදගත් කාරණයක් කියනවා. මේ පුරාවෘත්ත සහ විශ්වාස කාලයක් යද්දි භාෂාව විසින් දුර්වල කරන්න පුළුවන්. ඒ කියන්නෙ අවිඥාණයට ඇතුල් වෙන්න තියෙන මේ දොරටු පටු සවිඥාණක උත්සාහයන් නිසා සදහටම වැහිලා යන්න පුළුවන්. බුද්ධාගම එක්ක අපේ ලාංකේයන්ට වුණේ මේ ටික. කතරගම, රාවණා ආදී දොරටු තව දුරටත් වැඩ කරන්නෙ නෑ. ඒවා මේ ගැඹුරු පතුල එක්ක තියෙන සම්බන්දෙට වඩා ජාතික, ආර්ථික කාරණා එක්ක ගැටගැහිලා. එතනින් පස්සෙ මේ දේවල් මිත්යා කල්පිත නෙමෙයි. දැන් ලංකාවෙ මේ සිද්ද වෙන අවුල සම්බන්ධ වෙන්නෙ මෙතෙන්ට. මේක අපේ අවිඥාණය හොයාගෙන යන ගමනක් නෙමෙයි. මේ එන්නෙ අවිඥාණයක් අහිමි වීමේ රෝගය. සවිඥාණයෙන් සිද්ද වෙන දේවල් බාර ගන්න බැරි වෙනකොට අවිඥාණයට මාරු වෙන්න බලනවා. ඒත් ඒ දොරවල් වැහිලා. ඉතින් බුදුරැුස් විහිදෙනවා වගේ විපරීත පේන්න ගන්නවා. ගම් පිටින් භූතාවේශ සිද්ද වෙනවා. ඒවා මානසික රෝග.
යුංග් කියන්නෙ කාන්ට් කියන විදිහට අපිට දත හැකි දේ සහ අපි නොදන්නා සැබෑ දේ අතර වෙනස තියෙන්නෙ මෙතන. අවිඥාණය කියන්නෙ අපි පිළිබඳ සැබෑ නමුත් අපිට දත නොහැකි දේ. සවිඥාණය කියන්නෙ ඉන්ද්රිය මගින් අපි දන්නා දේ. මේ සිහිනමය සංකේත හරහා අපි අපේ විශාල කොටස සාක්ෂාත් කර ගැනීම තමයි යුංග් විස්තර කරන ව්යායාමය. ඒක විද්යාත්මක හෝ තාර්කික වැඩක් නෙමෙයි. යුංග් කියන විදිහට මිත්යා කල්පිතයක සැබෑ උවමනාව පුද්ගලයා මේ සීමිත තත්වෙන් සමස්ත විශාලත්වය කරා අරන් යන එක.
කාල් යුංග් විස්තර කරන්නෙ ‘මනස ඇතුළත එක්ක සම්බන්ධ මිත්යා කල්පිත’ ගැන. ඉන් බාහිර දේවල් ‘භෞතිකමය මිත්යා කල්පිත’. ලංකාවෙ අද අපිට මුණගැහෙන්නෙ මේ දෙවෙනි වැඩකට නැති වර්ගයේ කල්පිත.
‘කිසිම බුද්ධිමය තත්වයක් අවිඥාණයේ මේ පොහොසත් රූපමය ප්රකාශනය කිට්ටුවකටවත් එන්නෙ නෑ’
-යුංග්
’දැන ගන්නවා කියන්නෙ ප්රඥාව එක්ක සම්බන්ද දෙයක් නෙමෙයි. ප්රඥාව දැන ගන්න බෑ. ඒක අවබෝධයක්. අපිට ප්රඥාව ගැන දේවල් කියවන්න පුළුවන්. ඒ දේවල් ගැන භාවනා කරන්න පුළුවන්. ඒත් ප්රඥාව අවබෝධ වෙන එකත් එක්ක ඒවායෙ සම්බන්ධයක් නෑ. සමහර වෙලාවට ඒ දැනගන්න දේවල් හින්ද ප්රඥාවෙ අවබෝධයට බාධා වෙන්න පුළුවන්’
දවසක් සයිමන් මහා පරිනිබ්බාණ සූත්රය කියවන අතරෙ කතාවකදි මට කිව්වා.
-චින්තන ධර්මදාස
අපි බුද්ධාගම කියන්නෙත් මිත්යාවකට. ඉතිහාසය කියන්නෙත් මිත්යාවකට. මෑතකදි ෆේස්බුක් එකේ තිබුණ ඇමරිකාවෙ පෙන්ටගන් එක කියන්නෙත් රාවණාගේ බලකොටුවක් කියල. පංචාග්ර කියන රාවණ සංකල්පය අනුවලූ පෙන්ටගන් කියන නම පවා එන්නෙ. මේක මිත්යාවෙ තියෙන අවුලක් නෙමෙයි. මිත්යාව බාර ගන්න තරමට අපේ සංස්කෘතිය ගැඹුරු නෑ. අපිට ඕන වෙන්නෙ ඒක ඇත්තක් කරන්න.
මුල්ම කාලෙ ප්රාථමික ජනතාවට තිබ්බ තත්වෙටත් වඩා මේ ලාංකේය ජනතාවගේ තත්වය රෝගීයි. ප්රාථමික ජනකොට්ඨාශ දෙවියන් සහ විවිධ විශ්වාස හදා ගනිද්දි ඒ ගොල්ලොන්ට පොඩි ළමයින්ට වගේ තමන්ගෙන් වෙන්වුණු බාහිර ලෝකයක් ගැන හැ`ගීමක් නොතිබුණු වග කාල් යුංග් කියනවා. පොඩි දරුවන්ට තමා සහ තමන්ගේ මව කියන්නෙ දෙන්නෙක් කියන වැටහීම නෑ. ඒ ඔක්කොම එක සමස්තයක්. ඒ වගේ ප්රාථමික ගෝත්රවාසී ජනතාවන්ට තමන්ගේ අභ්යන්තරය සහ බාහිරය අතර බෙදීමක් නෑ. ඒක තනි සමස්තයක්.
එතකොට ඒ අභ්යන්තර ලෝකය, අවිඥාණය ඇත්තක් විදිහට බාහිර ලෝකෙට එනවා. හැබැයි ඒ ගොල්ලොන්ට මේ බාහිර අභ්යන්තර බෙදීම නැති නිසා ඒ කල්පිතය ඇතුළෙන් තමන්ගේ සමස්ත පුද්ගලභාවය තේරුම් ගන්න පුළුවන් තැනකට යන්න හැකියාව තිබුණ. යුංග් කියන විදිහට අවිඥාණයේ ඒ රූපමය ප්රකාශනයක් ඇතුලෙන් ගිහින් තමන්ව අවබෝධ කර ගැනීමේ වැඩි හැකියාවක් ඒ ජන කොටස් වලට තියෙනවා. ඒත් ලංකාවෙ අපි මේක කරන්නෙ ඒ අවිඥාණික ප්රකාශනයක් ඇතුලෙ නෙමෙයි. ඒ අවිඥාණක තත්ව භෞතිකවාදී බාර ගැනීමක් ඇතුලෙන්. ඒ කියන්නෙ අපි දෙකට පැළිලා ඉන්නෙ. දුටුගැමුණුගෙ කඩුව හොයන්න ලැම්බොගිනි වල යන්නෙ. අපේ කතරගම යන පුරුද්දත් ඒ වගේ.
මර්වින් සිල්වා මෑතකදි මුන්නේශ්වරම් ගිහින් එළුවො මරන්න දෙන්න බෑ කියල ලොකු පෙරළියක් කළා. අපේ බෞද්ධයො ඔක්කොමත් මේ සත්ත්ව ඝාතනයෙන් දෙවියන් දකින්න බෑ කියල හරිම තාර්කික තැනකින් ඒ පෙරළියට බොහොම පක්ෂපාත වුණා. ඒත් මුන්නේශ්වරමෙ එළුවො මරණ එක ඒ මිනිස්සු කළේ මේ මිත්යාව ඇතුලට ගිහින්. එතන පවක් හෝ පිනක් නෑ. එතන දෙවියො ඉන්න එක ඇත්තක්. අපි බෞද්ධයො කියන්නෙ අවිඥාණික ප්රකාශනයකට කිසිම ඉඩක් තියා නොගත් පැතලි යතාර්ථයක ජීවිතය තෝර ගත්ත පිරිසක්. ඉතින් අපි මේ රටේ මේ පොලොවෙන් ඇතිවුණු හැම මිත්යාකල්පිතයක් ඇතුලටත් යන්නෙ බෞද්ධ යතාර්ථවාදී කොටුවත් අරගෙන. මෙතනදි අපි දෙකට පැලෙනවා. ඒකෙන් ලෙඩ වෙනවා. ලංකාවෙ මිනිස්සුන්ගෙ ඛේදවාචකය බුද්ධාගම කියල මං කියන්නෙ මේ හින්ද. අපිට සිහිනය අහිමි වුණා ඒකෙන්.
මේ ළ`ගදි අපේ ඔෆිස් එකේ ස්ටෙෆාන් මාර කතාවක් කිව්වා.
‘මචං සිංහල සෙක්ස් කල්චර් එක ගැන මට මාර පුදුමයි. උඹලා ගෑණුන්ට පාවිච්චි කරන්නෙ ඔක්කොම දේවල් වල නම්. අයිටම් එක, බඩුව, කෑල්ල, මචං මේක වෙන කිසි රටක නෑ. ඉංග්රීසියෙන් කියන්නෙ කෙල්ලන්ට කියන්නෙ හුරතල් සත්තුන්ගෙ නම්. එතන මොකක් හරි තියෙනවා. කොහොමද මේ පණ නැති දේවල් වලට කියන නම් උඹලා ගෑණුන්ට කියන්නෙ?’
ඌ විනාඩි ගාණක් ඇතුළත ලාංකේය ලිංගික සංස්කෘතිය ඉංග්රීසි සංස්කෘතිය ඉස්සරහින් තියාගෙන කෑලි කෑලි වලට ගැලෙව්වා මට ලැජ්ජ හිතුණ. අපේ මානසිකත්වයේ ගැඹුරු තැන් ඔක්කොම ඇහිරිලා. රාවණා කාලෙට යන්න කැමති සිංහල සෙට් එකම එතෙන්ට යන්න හදන්නෙ වික්ටෝරියානු කෑලි ඔක්කොමත් එක්ක. රාවණා වගේ අනුන්ගේ ගෑණියෙක් හොරකම් කරන් එන ඒ පැරණි කසාද රටාව වෙනුවට ඒ ගොල්ලො රාවණා එහෙම කළේ නෑ කියල එයාවත් ‘හොඳ’ එක්කෙනෙක් කරනවා. ඒ විදිහට ගිහින් මං දැක්කා කෙනෙක් ෆේස් බුක් එකේ දාලා තියෙනවා ‘රාවණා යූඇන්පියෙන් බලයට එනවා’ කියල. ඒ වගේ රාවණා කෙනෙක් තමයි අපිට අන්තිමට ඉතුරු වෙන්නෙ.
සිදත් කියන මගේ යාලූවා කඩවත පැත්තෙ තියෙන භූත සිද්ධි, ආවේශ ගැන කතන්දර කියනවා. මාත් එක්ක ඉන්න අවුරුදු විස්සෙ කොපි ලියන කොල්ලා මගේ දිහා බලනවා. මං ඇත්තටම ආසාවෙන් අහන් ඉන්නවා. අන්තිමට ඌ ඉස්සරහට පැන්නා. ‘ඔය බොරු. අපේ හිත ඇතුලෙ තියෙන දේවල් තමයි ඔය එලියට එන්නෙ. ඕවා දැන් බොරු කියල ඔප්පු වෙලා තියෙන්නෙ’ එහෙම කියල අන්තිමට ‘නැද්ද අයියෙ?’ කියලත් අහනවා. මං භූතයො විශ්වාස කරනවද නැද්ද කියන ප්රශ්නෙම ඇහෙන්නෙ එලියෙ ඉඳන්. ඒක හරිම යතාර්ථවාදී ප්රශ්නයක්. විශ්වාසය අවිශ්වාසය වෙනුවට මං අවුරුදු ගාණක් තිස්සෙ මේ පොලොව ඇතුලෙ බඩගාන කල්පිතයකින් ජීවත් වෙනවා. ඒ මිත්යා කල්පිත මගේ අඳුර, බය, වගේ සංවේදනා ස්පර්ශ කරද්දි මං තාම ජීවත් වෙන විත්ති යමට තේරෙනවා. ඇත්ත නැත්ත කියන්නෙ මෝඩ ප්රශ්නයක්. අපිට කොයි තරම් ඒ කල්පිත එක්ක අවිඥාණයේ පතුලට යන්න පුළුවන්ද කියන එකයි වැදගත්.
කාල් යුංග් සහ ෆ්රොයිඞ් අතරෙ මේ අවිඥාණය ගැන තිබුණෙ අදහස් දෙකක්. ෆ්රොයිඞ්ගෙ අදහස මෙතනදි හු`ගක් පටුයි. එයා කිව්වෙ ‘අවශ්යතාවය, ආශාව’ කියන එක මූලිකව අවිඥාණය හැසිරෙනවා කියල. ඒ ආශාවන් සිහින සහ මිත්යාවන් ඔස්සේ එලියට එනවා කියල. අපේ ලංකාවෙ ගොඩක් අය බාර ගත්තෙ ෆ්රොයිඞ්ව. කලිනුත් කිව්වා වගේ අපේ අය සයිමන්ව විස්තර කරන්න ගියෙත් ෆ්රොයිඩියානු විශ්වයක් ඇතුලෙ. ඒත් සයිමන් යුංගියානු විශ්වයකයි වැඩ කරමින් හිටියෙ. ඒක ආශාව සහ යටපත් කර දැමීමට වඩා ගැඹුරු තැනකට සම්බන්ධ වෙනවා. යුංග් කියන්නෙ අපේ අවිඥාණය මනුෂ්ය වර්ගයාගේ සාමූහික අවිඥාණයක් එක්ක සම්බන්ධයි කියල. ලෝකෙ කොහේ වුණත් මිත්යා කල්පිතයන් එක වගේ වෙන්නෙ අපි ඇතුලෙ තියෙන මේ ගැඹුරු ආකෘතීන් හින්ද කියල. මිනිසාගේ ලොකුම ගවේෂණය වෙන්නෙ මේ අවිඥාණක කලාපය ගැන සවිඥාණක වෙන එක කියලයි යුංග් කියන්නෙ. මේක ආධ්යාත්මික ගමනක්. සයිමන්ගේ දඩයක්කාරයා, වානරයා හොයාගෙන යන්නෙ මේ ගමන. සයිමන්ගේ කවදාවත් ශිෂ්ට කරන්න බැරි වුණ ලිංගික පැවැත්ම ඇතුලෙන් එයා හොයාගෙන යන්නෙ වික්ටෝරියානු මතුපිට පොලොවෙන් යට වැළලූණු අපේ ඇත්ත සදාචාර උරුමය. ඒ සදාචාරය ලිංගික දේවල් වලින් සීමා වුණු එකක් නෙමෙයි. ඒත් ෆ්රොයිඩියානු එක්ස් කණ්ඩායම ප්රමුඛ වික්ටෝරියානු ලාංකේය ජනතාවට සයිමන් පෙණුනෙ බඩුකාරයෙක් වගේ. ඒක තමයි අපේ දෘෂ්ටිවාදී සීමාව.
‘බාහිර ලෝකය කියන්නෙ අපේ අභ්යන්තර ලෝකය විසින් කරන ප්රක්ෂෙපණයක්. මිත්යා කල්පිත කියන්නෙ ඒ අභ්යන්තර ලෝකයේ භාෂාව. අපි තරු රටා එක්ක දිව්ය ලෝක ප්රක්ෂේපණය කළා වගේම සුරංගනා කතා සහ පුරාවෘත්ත නිර්මාණය කරනවා’ -කාල් යුංග්
අවිඥාණයේ භාෂාව වෙන්නෙ සංකේත. ඒ සංකේත සම්බන්ධ වෙන්නෙ අපේ ගැඹුරු පුද්ගල අත්දැකීමක් හරහා සාමූහික අවිඥාණයකට. යුංග් කියන විදිහට එක්තරා ආකෘතිමය සම්බන්ධයක් තිබුණත් පුරාවෘත්ත සහ විශ්වාස එක් එක් මනුෂ්ය වර්ග වලට පොදු වෙනවා. එක විශ්වාසයක් සියලූ මනුෂ්ය වර්ග සඳහා වැඩ කරන්නෙ නෑ. මේ සංකේත හරහා අවිඥාණය ප්රකාශ වෙන්න බලාගෙන ඉන්නවා. යුංග් අපි සවිඥාණය කියන කොටස අයිති කරන්නෙ ‘මමත්වය, අහම’ කියන කොටසට. ඒ සීමිතය ඇතුලෙන් අපි මේ මුහුදක් තරම් විශාල අසීමිතය විස්තර කරන්න හදනවා. ඒත් වෙන්න ඕන ඒකෙ අනිත් පැත්ත. මේ සංකේත අපි භාෂාව ඇතුලෙන් විස්තර කරන්න යන හැම වෙලාවකම ඒක විපරීතයක් වෙනවා. භාෂාව කියන්නෙ ඉතාම දුර්වල මෙවලමක්.
යුංග් තවත් වැදගත් කාරණයක් කියනවා. මේ පුරාවෘත්ත සහ විශ්වාස කාලයක් යද්දි භාෂාව විසින් දුර්වල කරන්න පුළුවන්. ඒ කියන්නෙ අවිඥාණයට ඇතුල් වෙන්න තියෙන මේ දොරටු පටු සවිඥාණක උත්සාහයන් නිසා සදහටම වැහිලා යන්න පුළුවන්. බුද්ධාගම එක්ක අපේ ලාංකේයන්ට වුණේ මේ ටික. කතරගම, රාවණා ආදී දොරටු තව දුරටත් වැඩ කරන්නෙ නෑ. ඒවා මේ ගැඹුරු පතුල එක්ක තියෙන සම්බන්දෙට වඩා ජාතික, ආර්ථික කාරණා එක්ක ගැටගැහිලා. එතනින් පස්සෙ මේ දේවල් මිත්යා කල්පිත නෙමෙයි. දැන් ලංකාවෙ මේ සිද්ද වෙන අවුල සම්බන්ධ වෙන්නෙ මෙතෙන්ට. මේක අපේ අවිඥාණය හොයාගෙන යන ගමනක් නෙමෙයි. මේ එන්නෙ අවිඥාණයක් අහිමි වීමේ රෝගය. සවිඥාණයෙන් සිද්ද වෙන දේවල් බාර ගන්න බැරි වෙනකොට අවිඥාණයට මාරු වෙන්න බලනවා. ඒත් ඒ දොරවල් වැහිලා. ඉතින් බුදුරැුස් විහිදෙනවා වගේ විපරීත පේන්න ගන්නවා. ගම් පිටින් භූතාවේශ සිද්ද වෙනවා. ඒවා මානසික රෝග.
යුංග් කියන්නෙ කාන්ට් කියන විදිහට අපිට දත හැකි දේ සහ අපි නොදන්නා සැබෑ දේ අතර වෙනස තියෙන්නෙ මෙතන. අවිඥාණය කියන්නෙ අපි පිළිබඳ සැබෑ නමුත් අපිට දත නොහැකි දේ. සවිඥාණය කියන්නෙ ඉන්ද්රිය මගින් අපි දන්නා දේ. මේ සිහිනමය සංකේත හරහා අපි අපේ විශාල කොටස සාක්ෂාත් කර ගැනීම තමයි යුංග් විස්තර කරන ව්යායාමය. ඒක විද්යාත්මක හෝ තාර්කික වැඩක් නෙමෙයි. යුංග් කියන විදිහට මිත්යා කල්පිතයක සැබෑ උවමනාව පුද්ගලයා මේ සීමිත තත්වෙන් සමස්ත විශාලත්වය කරා අරන් යන එක.
කාල් යුංග් විස්තර කරන්නෙ ‘මනස ඇතුළත එක්ක සම්බන්ධ මිත්යා කල්පිත’ ගැන. ඉන් බාහිර දේවල් ‘භෞතිකමය මිත්යා කල්පිත’. ලංකාවෙ අද අපිට මුණගැහෙන්නෙ මේ දෙවෙනි වැඩකට නැති වර්ගයේ කල්පිත.
‘කිසිම බුද්ධිමය තත්වයක් අවිඥාණයේ මේ පොහොසත් රූපමය ප්රකාශනය කිට්ටුවකටවත් එන්නෙ නෑ’
-යුංග්
’දැන ගන්නවා කියන්නෙ ප්රඥාව එක්ක සම්බන්ද දෙයක් නෙමෙයි. ප්රඥාව දැන ගන්න බෑ. ඒක අවබෝධයක්. අපිට ප්රඥාව ගැන දේවල් කියවන්න පුළුවන්. ඒ දේවල් ගැන භාවනා කරන්න පුළුවන්. ඒත් ප්රඥාව අවබෝධ වෙන එකත් එක්ක ඒවායෙ සම්බන්ධයක් නෑ. සමහර වෙලාවට ඒ දැනගන්න දේවල් හින්ද ප්රඥාවෙ අවබෝධයට බාධා වෙන්න පුළුවන්’
දවසක් සයිමන් මහා පරිනිබ්බාණ සූත්රය කියවන අතරෙ කතාවකදි මට කිව්වා.
-චින්තන ධර්මදාස
විද්යා ප්රබන්ධ සහ මිත්යා ප්රබන්ධ
මං විශ්වාස කරන්නේ දැනුමට වඩා පරිකල්පනය ශක්තිමත් බවයි. ඉතිහාසයට වඩා පුරාවෘත්තය (මිත්යාකල්පිතය) වැදගත් බවයි. සිද්ධි වලට වඩා සිහින බලවත් බවයි. බලාපොරොත්තුව සෑම විටම අත්දැකීම අභිභවා යන බවයි. දුකට ඇති පිළියම සිනහව බවයි. ඒ වගේම ආදරය මරණයට වඩා ශක්තිමත් බවයි.
-රොබර්ට් ෆුල්ගුම්
රොබර්ට් ෆුල්ගුම් කියන්නෙ ඇමෙරිකානු ලේඛකයෙක්. විශේෂයෙන්ම එයාගෙ කෙටි රචනා විලාසයත් එක්ක එයා ගොඩක් ජනප්රිය වුණා. කාණු කපන්නෙක්, පත්තර මිටි ඔසවාගෙන යන්නෙක්, වීදී සංගීතකරුවෙක් සහ සේල්ස් රෙප් කෙනෙක් විදිහටත් රස්සාවල් ගාණක්ම කරන ෆුල්ගුම් එයාගෙ පළවෙනි කෘතිය ‘ ඕල් අයි නීඞ් ටු නෝ අයි ලර්න්ඞ් ඉන් කින්ඩර්ගාඞ්න්ස්’ වලින්ම බෙස්ට් සෙලර් කට්ටියට එකතු වුණා. හරිම පුංචි දේවල් වල, රේක්කයකින් කුණු ඇදීම වගේ තැන් වලින් ජීවිතේ ගැන ගැඹුරු තැන් ස්පර්ශ කරන එක එයාගෙ දක්ෂකමක්. ඒක ශිල්පයකට වඩා ගැඹුරුයි. මහපාරෙන්ම ඉගෙන ගත්ත දර්ශනයක් ඇතුලෙන් ළමයෙකුගෙ ඇස්වලින් ජීවිතේ දකින විදිහ නිසා ලේඛකයෙකුට වඩා එහාට ආධ්යාත්මික ගණුදෙනුවක් පටන් ගන්න ෆුල්ගුම්ට පුළුවන් වුණා.
මට ඒ කතාව වැදගත් වෙන්නෙ මිත්යාකල්පිත ගැන කොටස හින්ද. ඒ වගේම මිත්යාකල්පිත සහ යතාර්ථය කියන බෙදීම ෆුල්ගුම් කියනවා වගේ අනෙක් හැම ප්රදේශයක් එක්කමත් සම්බන්ධ වෙනවා. ඒක මිත්යාව සහ යතාර්ථය ගැන තනි ප්රශ්නයක් විතරක් නෙමෙයි. ඒක දෘෂ්ටිවාදයක්.
රන්දිව පත්තරේ කවදාවත් කියවන්න උනන්දු නොවුණු ලිපියක් මං ගිය සතියෙ කියවන්න ගත්තා කම්මැලිකමට. ඒක නිලන්ත හෙට්ටිගේ කියල කෙනෙක් අතින් භූත දේව සංකල්ප ගැන දිගට ලියවෙන ලිපියක්. මේ කාලෙ හැම මාධ්යයකින්ම විකුණන රාවණා ආපහු නැගිටීම වගේ ආතල් වලට ළැදි අයගෙ කියවීමේ කලාපෙ වැඩක්. ඒත් මං නිකමට මේ ලිපිය කියවගෙන ගියා. ඒකෙ හැටියට මේ නිලන්ත කියන ලේඛකයා යම් විදිහකින් නොපෙනෙන ලෝකයත් එක්ක ගණුදෙනු කරනවා. එයාට මළවුන් පේ්රතයින් දකින්න පුළුවන්. අතීතයේ රිටිගල ජයසේන එක්ක කතා කරන්න පුළුවන්. මේ විස්තර එක්ක එයා වෙනත් ග්රහලෝකවලට පවා යනවා. පිටසක්වල ජීවින් ගැන එළිකරනවා. ඇත්තටම ඒක කාල් සගාන්ටත් වඩා දියුණු විද්යා ප්රබන්ධයක් වගේ. ඒ පරිකල්පනය ජේම්ස් කැමරන්ට අහුවුණොත් අනිවාර්යෙන් ‘ඇවටාර්’ වලට එහා ගිය ෆිල්ම් එකක් ගහනවාමයි.
මේ ලිපිය මම සත්ය සහ අසත්යය හොයන තර්කය ඇතුලෙ කියවන්න ගියා නම් මට මේ ෆන් එක එහෙම්පිටින්ම නැති වෙනවා. ප්රශ්න කිරීම වෙනුවට ඒ ලෝකෙ ඇතුළට යන්න ඉඩ දීමෙන් ඒ මිත්යාකල්පිතය ඇස් වලින් දකින්න, විඳින්න පුළුවන් වෙනවා. මේක බොරුවක් කියලා තර්ක කරන පිරිස සහ මේක ඇත්තක් කියලා තව තව බණභාවනා කරන්න පෙළඹෙන දෙගොල්ලොම මේ කල්පිතය ඇතුලෙ ඇවිදින්න යන එකෙන් තමන්ට අත්දකින්න තිබුණු ලොකු දෙයක් මගඇර ගන්නවා. මේ කතා කරන දේවල් අපිට දැනෙනවා. ඒ සංකේත අපි අඳුරනවා. ඒක අපේ සාමූහික අවිඥාණයේ කොටසක්.
සයිමන් නවගත්තේගමගෙ මිත්යාමතික පරිකල්පනය අපිට මගඇරෙන්නෙත් මේ විදිහටමයි. දඩයක්කාරයාගේ සංකීර්ණය එක්ක සයිමන් කියාගෙන යන කතා පේලිය අපේ කේ කේ සමන් සහ වික්රමාරච්චි සමන් වගේ අය කළේ ඒකත් එක්ක යතාර්ථයේ තියෙන සම්බන්ධතා හොයන්න ද`ගළපු එක. මනෝ විශ්ලේෂණය සහ තවත් නොයෙකුත් තාර්කික සම්බන්ධතා පාවිච්චි කරමින් ඒ ගොල්ලො මේ කෘති ප්රහේලිකා විදිහට අරන් ලිහන්න උත්සාහ කළා. ඒත් සයිමන්ගෙ කෘති තියෙන්නෙ විශ්ලේෂණයට නෙමෙයි. ඒවා කියවන්න පුළුවන් සංස්ලේෂී විදිහට විතරයි.
අපේ පුරාතන බහිරවයන් නාග කන්යාවන් එක්ක සයිමන් වන්නි වනාන්තරේ ඇතුලට යනවා. වන සත්තු එක්ක කතා කරනවා. සයිමන්ගෙ පොත් ලිහන්න ලියපු ලිපි කියවන කොට මට මතක් වෙන්නෙ දොස්තර හොඳහිත. දිය රකුස් නිතරම ඇවිත් දොස්තරගෙන් අහනවා, ‘සත්තු එක්ක කතා කරන රහස මට දෙනවද නැද්ද?’ කියල. ඒ වගේ හැමෝම සයිමන්ගෙන් අහනවා, ‘මේ කතා ලිහන යතුර මට දෙනවද නැද්ද?’ කියල. සයිමන් පව්. එයාට වෙන්නෙ ධාතුසේන රජ්ජුරුවන්ට වෙච්ච දේමයි.
සයිමන් ලියන්නෙ අපේ පුරාවෘත්ත වල එන සංකේත එක්ක. ඒ සංකේත එක්ක සයිමන් අපේ ආශාවන් නිරාශාවන් පටළනවා. ඇස් දෙක වහගත්තම අපිට පේන අවිඥාණයේ ලෝකෙට අපිව ඇදන් යනවා. ඒක ඇතුලෙ විශ්ලේෂණය සහ තර්කය අහෝසියි. හීනයක් ඇතුලෙදි වගේ. පොලොව යට පරම්පරා හතක අත්දැකීම් එක්ක අපි ඉන්නෙ. නිලන්ත හෙට්ටිගේ කියන්නෙ ප්රවෘත්තියක්. ඒකෙ තියෙන්නෙ කරුණු. සයිමන් සමස්ත කල්පිතයම ආයිමත් පණපිහිටුවනවා. සයිමන්ගෙ කෘතිවලට අදාල ඒ පුරාණ සංකේත තවත් පුළුල් කිරීම පැත්තෙන් මිස ඒවා විද්යාවන් තරමට අකුළන්න යන එකෙන් ඒ කෘති ගුප්ත වුණා. කාටවත් නොතේරෙන මන්තරපොත් වගේ වුණා.
‘මිත්යාකල්පිතය කියන්නෙ ලෝකය, එහි ඉතිහාසය සහ එහි දෛවය ගැන කියනවට වඩා වෙනස් කාරණයක්’ - පෝල් රිකූවර්
නලින්ද සිල්වා මෑතක පෝර වල ආසනික් තියෙනවා කියලා ප්රශ්නයක් ඇද ගත්තා. ඒක ගැන විද්යාත්මක අදහස් දැක්වීමක් වෙනුවට එයා කිව්වෙ ඒක විෂ්ණු දෙවියන්ගේ අවතාරෙකින් දැනගත්තා කියල. මේකෙන් එයා ජෝක් වුණා. ඒත් නලින්ද සිල්වා මෙතන කියන්නෙ සීරියස් කතාවක්.
එයාට අනුව විද්යාව කියන්නෙත් මිත්යාවක්. ඒක තවත් වෙනස් කතාවක්, එච්චරයි. නිව්ටන්, අයින්ස්ටයින් කියන්නෙත් කතාකරුවො. ඉතින් ආසනික් අවුල විද්යාත්මකව පැහැදිලි කරනවා කියන්නෙ බටහිර විසින් (එයාට අනුව බලෙන් පටවපු) විද්යා ප්රබන්ධයට සේවය කිරිමක්. ඒක හින්ද එයා අපේ මිත්යාකල්පිතයකින් ඒකට උත්තර දෙනවා. ආසනික් කතාව සත්ය වීම හරහා මේ මිත්යාකල්පිතය ශක්තිමත් කරන්නත් එයාට ඕනවෙන්න ඇති.
ඒත් මිත්යාකල්පිත මේ විදිහට අරන් එන එක ජෝක් එකක්. ඒ කල්පිතය නැවත විද්යාවක් බවට පත් කරන්න (පවතන විද්යාව වෙනුවට වෙනස් විද්යාවක්) නලින්ද සිල්වා කරන මේ ට්රයි එකම තමයි සයිමන්ව ලිහන්න ගිහින් ‘කේකේ’ කරන්නෙත්. ඒ කල්පිතය තවත් විශාල කල්පිතයක් බවට පත්කරන්න පුළුවන් වුණාට ඒක තවත් තර්ක ක්රමයක් එක්ක ගැටෙන්න හෝ ඒකෙන් පැහැදිලි කරන්න පුළුවන්කමක් නෑ. ඒක විහිළුවක් වෙනවා. මේකෙ එක කොණක චන්දන ජයරත්න වගේ අයයි අමිතානන්ද වගේ ටීවී හාමුදුරුවරුයි ඉන්නවා.
තව කොණක නලින්ද සිල්වා සහ රාවණාකාරයො වගේ පිරිස ඉන්නවා. අමිතානන්ද හාමුදුරුවො මෑතකදි බණක කියනවා සයිබීරියාවෙ කැණීමකදි අපායෙ සද්ද ඇහෙන්න ගත්තා කියල. මේක ෆිල්ම් එකකින් කපලා ගත්ත සවුන්ඞ් ට්රැක් එකක් කියලා ඉන්ටර්නෙට් එකේ තියෙන දේවල් ඒ ගොල්ලොන්ට අදාල නෑ. අදාල වෙන්නෙ ඒ මිත්යාව ඇසුරෙන් මාර්කට් කළ හැකි තවත් මිත්යාවක් නිෂ්පාදනය කරන එක. මිත්යාවන්ට ඒ විදිහෙ වෙළඳපොලක් තියෙනවා. ඇත්තටම ඒ වෙළඳපොල විද්යාවෙ වෙළඳපොලට වඩා ලොකුයි. සියලූ කලාවන්, සංස්කෘතීන් සහ ඉතිහාසයන් තීන්දු වෙන්නෙ මේ වෙළඳපොල හරහා. උදා විදිහට නිර්වාණය කියන්නෙ මේ වෙළඳපොලේ ඉහළ ඉල්ලූමක් තියෙන සංකල්පයක්.
”ඉතිහාසය කියන්නෙ වර්තමානයට. ඒකයි හැම පරම්පරාවක්ම අලූත් ඉතිහාසයක් ලියන්නෙ. ඒත් ගොඩක් අය හිතන්නෙ ඉතිහාසය නිෂ්පාදනය වෙලා අවසන් කියල. ඒක පුරාවෘත්තයක් කියල”
-ඊ එල් ඩොක්ටරොව්
ඒත් නලින්ද සිල්වා මේ වැඬේ කරන්නෙ අර හාමුදුරුවරු වගේ ලාබ විදිහට නෙමෙයි. එයාට ඕන ‘ලාංකේය’ කියන දෘෂ්ටිවාදයක් ගොඩනගන්න. සහ එයාගෙ මේ ප්රවාද ඇතුළෙන් ගොඩනගපු දෘෂ්ටිවාදයෙ තමයි මේ ආණ්ඩුව හෙළ උරුමය වැජඹෙන්නෙ. නලින්ද සිල්වාගෙ මේ ට්රයි එක දකිද්දි මට මතක් වෙන්නෙ ලියොන් ට්රොට්ස්කි කියන කතාවක්.
”රුසියානු ජනතාව දේශපේ්රමී මිත්යාවක සිට දුක්ඛිත යතාර්ථයක් දක්වා ගමනක යෙදී සිටී”
ට්රොට්ස්කි
අපි කොයිතරම් අපිට විශේෂ වූ ඉතිහාසයක් ගැන කියන්න මෝඩ විදිහට මේ පුරාවෘත්ත සහ මිත්යාකල්පිත පාවිච්චි කරන්න හැදුවත් මේ ලෝකය පුරාම මේ කල්පිතයන්ගෙ ගොඩනැගීම සමානයි. ලූවී ස්ට්රව්ස් කියන ප්රංශ මානව විද්යාඥයා කියන විදිහට මේ මිත්යාකල්පිත සියල්ල ගොඩනැගෙන්නෙ සහසම්බන්ධිත ප්රතිපක්ෂයන් උඩ සහ ඒ ප්රාථමික ප්රතිපක්ෂයන් දියුණු හෝ ප්රාථමික භේදයකින් තොරව හැම මනුෂ්ය සිතීමකදිම එක හා සමානයි. (අඳුර- එළිය, ජීවිතය-මරණය) ස්ට්රව්ස් පෙන්නල දෙන විදිහට ඕනම සංස්කෘතියක මේ මිත්යාකල්පිත ගොඩනැගෙන්නෙ මේ ප්රතිපක්ෂයන් ගැන දැනුවත් වීම සහ මේ කල්පිතය තුලින් ඒ ගැන විසඳුමක් සෙවීම කියන කාරණය වෙනුවෙන්. මේ විදිහෙන් ලෝකයේ සෑම මිත්යාකල්පිතයක්ම කරුණු අතින් කොයිතරම් දුරස්ථයි වගේ පෙණුනත් එක්තරා විශ්වීය ආඛ්යානයකට එක`ගවයි හැදිලා තියෙන්නෙ. (උදා විදිහට කන්යාවන්ගෙන් සිදුවන දරු උපත්, සිංහයන්ට දාව මිනිස් දරුවන් ලැබීම වගේ කතා හැම සංස්කෘතියකම මුණගැහෙනවා) ඉතින් පුරාවෘත්ත පදනම් කරගෙන යතාර්ථයේ තාර්කික එළඹුම් වලට ට්රයි කරන එකමත් දූපත් ලක්ෂණයක්.
ඒත් කාල් යුංග් කියන විදිහට මිත්යාකල්පිතයක් කියන්නෙ අපේ සාමූහික අවිඥාණය ගැන සවිඥාණක වෙන්න යන මොහොතක්. ඒක ෆ්රොයිඞ් කියනවා වගේ පුද්ගලික අවිඥාණයක් කියන සීමාවෙන් එහාට ගිහින් යුංග් ඒක සමස්ත මානව අවිඥාණයක කොටසක් විදිහට අපි දැනුවත් වීමක් කියන ආධ්යාත්මික තැනට අරන් එනවා. යුංග්ට අනුව හැම සංස්කෘතියකම මේ මිත්යාකල්පිත අතර තියෙන සමානකමට හේතුව මේක.
(යුංග් සහ මිත්යාකල්පිතයන් කියවීම ලබන සතියට)
-චින්තන ධර්මදාස
-රොබර්ට් ෆුල්ගුම්
රොබර්ට් ෆුල්ගුම් කියන්නෙ ඇමෙරිකානු ලේඛකයෙක්. විශේෂයෙන්ම එයාගෙ කෙටි රචනා විලාසයත් එක්ක එයා ගොඩක් ජනප්රිය වුණා. කාණු කපන්නෙක්, පත්තර මිටි ඔසවාගෙන යන්නෙක්, වීදී සංගීතකරුවෙක් සහ සේල්ස් රෙප් කෙනෙක් විදිහටත් රස්සාවල් ගාණක්ම කරන ෆුල්ගුම් එයාගෙ පළවෙනි කෘතිය ‘ ඕල් අයි නීඞ් ටු නෝ අයි ලර්න්ඞ් ඉන් කින්ඩර්ගාඞ්න්ස්’ වලින්ම බෙස්ට් සෙලර් කට්ටියට එකතු වුණා. හරිම පුංචි දේවල් වල, රේක්කයකින් කුණු ඇදීම වගේ තැන් වලින් ජීවිතේ ගැන ගැඹුරු තැන් ස්පර්ශ කරන එක එයාගෙ දක්ෂකමක්. ඒක ශිල්පයකට වඩා ගැඹුරුයි. මහපාරෙන්ම ඉගෙන ගත්ත දර්ශනයක් ඇතුලෙන් ළමයෙකුගෙ ඇස්වලින් ජීවිතේ දකින විදිහ නිසා ලේඛකයෙකුට වඩා එහාට ආධ්යාත්මික ගණුදෙනුවක් පටන් ගන්න ෆුල්ගුම්ට පුළුවන් වුණා.
මට ඒ කතාව වැදගත් වෙන්නෙ මිත්යාකල්පිත ගැන කොටස හින්ද. ඒ වගේම මිත්යාකල්පිත සහ යතාර්ථය කියන බෙදීම ෆුල්ගුම් කියනවා වගේ අනෙක් හැම ප්රදේශයක් එක්කමත් සම්බන්ධ වෙනවා. ඒක මිත්යාව සහ යතාර්ථය ගැන තනි ප්රශ්නයක් විතරක් නෙමෙයි. ඒක දෘෂ්ටිවාදයක්.
රන්දිව පත්තරේ කවදාවත් කියවන්න උනන්දු නොවුණු ලිපියක් මං ගිය සතියෙ කියවන්න ගත්තා කම්මැලිකමට. ඒක නිලන්ත හෙට්ටිගේ කියල කෙනෙක් අතින් භූත දේව සංකල්ප ගැන දිගට ලියවෙන ලිපියක්. මේ කාලෙ හැම මාධ්යයකින්ම විකුණන රාවණා ආපහු නැගිටීම වගේ ආතල් වලට ළැදි අයගෙ කියවීමේ කලාපෙ වැඩක්. ඒත් මං නිකමට මේ ලිපිය කියවගෙන ගියා. ඒකෙ හැටියට මේ නිලන්ත කියන ලේඛකයා යම් විදිහකින් නොපෙනෙන ලෝකයත් එක්ක ගණුදෙනු කරනවා. එයාට මළවුන් පේ්රතයින් දකින්න පුළුවන්. අතීතයේ රිටිගල ජයසේන එක්ක කතා කරන්න පුළුවන්. මේ විස්තර එක්ක එයා වෙනත් ග්රහලෝකවලට පවා යනවා. පිටසක්වල ජීවින් ගැන එළිකරනවා. ඇත්තටම ඒක කාල් සගාන්ටත් වඩා දියුණු විද්යා ප්රබන්ධයක් වගේ. ඒ පරිකල්පනය ජේම්ස් කැමරන්ට අහුවුණොත් අනිවාර්යෙන් ‘ඇවටාර්’ වලට එහා ගිය ෆිල්ම් එකක් ගහනවාමයි.
මේ ලිපිය මම සත්ය සහ අසත්යය හොයන තර්කය ඇතුලෙ කියවන්න ගියා නම් මට මේ ෆන් එක එහෙම්පිටින්ම නැති වෙනවා. ප්රශ්න කිරීම වෙනුවට ඒ ලෝකෙ ඇතුළට යන්න ඉඩ දීමෙන් ඒ මිත්යාකල්පිතය ඇස් වලින් දකින්න, විඳින්න පුළුවන් වෙනවා. මේක බොරුවක් කියලා තර්ක කරන පිරිස සහ මේක ඇත්තක් කියලා තව තව බණභාවනා කරන්න පෙළඹෙන දෙගොල්ලොම මේ කල්පිතය ඇතුලෙ ඇවිදින්න යන එකෙන් තමන්ට අත්දකින්න තිබුණු ලොකු දෙයක් මගඇර ගන්නවා. මේ කතා කරන දේවල් අපිට දැනෙනවා. ඒ සංකේත අපි අඳුරනවා. ඒක අපේ සාමූහික අවිඥාණයේ කොටසක්.
සයිමන් නවගත්තේගමගෙ මිත්යාමතික පරිකල්පනය අපිට මගඇරෙන්නෙත් මේ විදිහටමයි. දඩයක්කාරයාගේ සංකීර්ණය එක්ක සයිමන් කියාගෙන යන කතා පේලිය අපේ කේ කේ සමන් සහ වික්රමාරච්චි සමන් වගේ අය කළේ ඒකත් එක්ක යතාර්ථයේ තියෙන සම්බන්ධතා හොයන්න ද`ගළපු එක. මනෝ විශ්ලේෂණය සහ තවත් නොයෙකුත් තාර්කික සම්බන්ධතා පාවිච්චි කරමින් ඒ ගොල්ලො මේ කෘති ප්රහේලිකා විදිහට අරන් ලිහන්න උත්සාහ කළා. ඒත් සයිමන්ගෙ කෘති තියෙන්නෙ විශ්ලේෂණයට නෙමෙයි. ඒවා කියවන්න පුළුවන් සංස්ලේෂී විදිහට විතරයි.
අපේ පුරාතන බහිරවයන් නාග කන්යාවන් එක්ක සයිමන් වන්නි වනාන්තරේ ඇතුලට යනවා. වන සත්තු එක්ක කතා කරනවා. සයිමන්ගෙ පොත් ලිහන්න ලියපු ලිපි කියවන කොට මට මතක් වෙන්නෙ දොස්තර හොඳහිත. දිය රකුස් නිතරම ඇවිත් දොස්තරගෙන් අහනවා, ‘සත්තු එක්ක කතා කරන රහස මට දෙනවද නැද්ද?’ කියල. ඒ වගේ හැමෝම සයිමන්ගෙන් අහනවා, ‘මේ කතා ලිහන යතුර මට දෙනවද නැද්ද?’ කියල. සයිමන් පව්. එයාට වෙන්නෙ ධාතුසේන රජ්ජුරුවන්ට වෙච්ච දේමයි.
සයිමන් ලියන්නෙ අපේ පුරාවෘත්ත වල එන සංකේත එක්ක. ඒ සංකේත එක්ක සයිමන් අපේ ආශාවන් නිරාශාවන් පටළනවා. ඇස් දෙක වහගත්තම අපිට පේන අවිඥාණයේ ලෝකෙට අපිව ඇදන් යනවා. ඒක ඇතුලෙ විශ්ලේෂණය සහ තර්කය අහෝසියි. හීනයක් ඇතුලෙදි වගේ. පොලොව යට පරම්පරා හතක අත්දැකීම් එක්ක අපි ඉන්නෙ. නිලන්ත හෙට්ටිගේ කියන්නෙ ප්රවෘත්තියක්. ඒකෙ තියෙන්නෙ කරුණු. සයිමන් සමස්ත කල්පිතයම ආයිමත් පණපිහිටුවනවා. සයිමන්ගෙ කෘතිවලට අදාල ඒ පුරාණ සංකේත තවත් පුළුල් කිරීම පැත්තෙන් මිස ඒවා විද්යාවන් තරමට අකුළන්න යන එකෙන් ඒ කෘති ගුප්ත වුණා. කාටවත් නොතේරෙන මන්තරපොත් වගේ වුණා.
‘මිත්යාකල්පිතය කියන්නෙ ලෝකය, එහි ඉතිහාසය සහ එහි දෛවය ගැන කියනවට වඩා වෙනස් කාරණයක්’ - පෝල් රිකූවර්
නලින්ද සිල්වා මෑතක පෝර වල ආසනික් තියෙනවා කියලා ප්රශ්නයක් ඇද ගත්තා. ඒක ගැන විද්යාත්මක අදහස් දැක්වීමක් වෙනුවට එයා කිව්වෙ ඒක විෂ්ණු දෙවියන්ගේ අවතාරෙකින් දැනගත්තා කියල. මේකෙන් එයා ජෝක් වුණා. ඒත් නලින්ද සිල්වා මෙතන කියන්නෙ සීරියස් කතාවක්.
එයාට අනුව විද්යාව කියන්නෙත් මිත්යාවක්. ඒක තවත් වෙනස් කතාවක්, එච්චරයි. නිව්ටන්, අයින්ස්ටයින් කියන්නෙත් කතාකරුවො. ඉතින් ආසනික් අවුල විද්යාත්මකව පැහැදිලි කරනවා කියන්නෙ බටහිර විසින් (එයාට අනුව බලෙන් පටවපු) විද්යා ප්රබන්ධයට සේවය කිරිමක්. ඒක හින්ද එයා අපේ මිත්යාකල්පිතයකින් ඒකට උත්තර දෙනවා. ආසනික් කතාව සත්ය වීම හරහා මේ මිත්යාකල්පිතය ශක්තිමත් කරන්නත් එයාට ඕනවෙන්න ඇති.
ඒත් මිත්යාකල්පිත මේ විදිහට අරන් එන එක ජෝක් එකක්. ඒ කල්පිතය නැවත විද්යාවක් බවට පත් කරන්න (පවතන විද්යාව වෙනුවට වෙනස් විද්යාවක්) නලින්ද සිල්වා කරන මේ ට්රයි එකම තමයි සයිමන්ව ලිහන්න ගිහින් ‘කේකේ’ කරන්නෙත්. ඒ කල්පිතය තවත් විශාල කල්පිතයක් බවට පත්කරන්න පුළුවන් වුණාට ඒක තවත් තර්ක ක්රමයක් එක්ක ගැටෙන්න හෝ ඒකෙන් පැහැදිලි කරන්න පුළුවන්කමක් නෑ. ඒක විහිළුවක් වෙනවා. මේකෙ එක කොණක චන්දන ජයරත්න වගේ අයයි අමිතානන්ද වගේ ටීවී හාමුදුරුවරුයි ඉන්නවා.
තව කොණක නලින්ද සිල්වා සහ රාවණාකාරයො වගේ පිරිස ඉන්නවා. අමිතානන්ද හාමුදුරුවො මෑතකදි බණක කියනවා සයිබීරියාවෙ කැණීමකදි අපායෙ සද්ද ඇහෙන්න ගත්තා කියල. මේක ෆිල්ම් එකකින් කපලා ගත්ත සවුන්ඞ් ට්රැක් එකක් කියලා ඉන්ටර්නෙට් එකේ තියෙන දේවල් ඒ ගොල්ලොන්ට අදාල නෑ. අදාල වෙන්නෙ ඒ මිත්යාව ඇසුරෙන් මාර්කට් කළ හැකි තවත් මිත්යාවක් නිෂ්පාදනය කරන එක. මිත්යාවන්ට ඒ විදිහෙ වෙළඳපොලක් තියෙනවා. ඇත්තටම ඒ වෙළඳපොල විද්යාවෙ වෙළඳපොලට වඩා ලොකුයි. සියලූ කලාවන්, සංස්කෘතීන් සහ ඉතිහාසයන් තීන්දු වෙන්නෙ මේ වෙළඳපොල හරහා. උදා විදිහට නිර්වාණය කියන්නෙ මේ වෙළඳපොලේ ඉහළ ඉල්ලූමක් තියෙන සංකල්පයක්.
”ඉතිහාසය කියන්නෙ වර්තමානයට. ඒකයි හැම පරම්පරාවක්ම අලූත් ඉතිහාසයක් ලියන්නෙ. ඒත් ගොඩක් අය හිතන්නෙ ඉතිහාසය නිෂ්පාදනය වෙලා අවසන් කියල. ඒක පුරාවෘත්තයක් කියල”
-ඊ එල් ඩොක්ටරොව්
ඒත් නලින්ද සිල්වා මේ වැඬේ කරන්නෙ අර හාමුදුරුවරු වගේ ලාබ විදිහට නෙමෙයි. එයාට ඕන ‘ලාංකේය’ කියන දෘෂ්ටිවාදයක් ගොඩනගන්න. සහ එයාගෙ මේ ප්රවාද ඇතුළෙන් ගොඩනගපු දෘෂ්ටිවාදයෙ තමයි මේ ආණ්ඩුව හෙළ උරුමය වැජඹෙන්නෙ. නලින්ද සිල්වාගෙ මේ ට්රයි එක දකිද්දි මට මතක් වෙන්නෙ ලියොන් ට්රොට්ස්කි කියන කතාවක්.
”රුසියානු ජනතාව දේශපේ්රමී මිත්යාවක සිට දුක්ඛිත යතාර්ථයක් දක්වා ගමනක යෙදී සිටී”
ට්රොට්ස්කි
අපි කොයිතරම් අපිට විශේෂ වූ ඉතිහාසයක් ගැන කියන්න මෝඩ විදිහට මේ පුරාවෘත්ත සහ මිත්යාකල්පිත පාවිච්චි කරන්න හැදුවත් මේ ලෝකය පුරාම මේ කල්පිතයන්ගෙ ගොඩනැගීම සමානයි. ලූවී ස්ට්රව්ස් කියන ප්රංශ මානව විද්යාඥයා කියන විදිහට මේ මිත්යාකල්පිත සියල්ල ගොඩනැගෙන්නෙ සහසම්බන්ධිත ප්රතිපක්ෂයන් උඩ සහ ඒ ප්රාථමික ප්රතිපක්ෂයන් දියුණු හෝ ප්රාථමික භේදයකින් තොරව හැම මනුෂ්ය සිතීමකදිම එක හා සමානයි. (අඳුර- එළිය, ජීවිතය-මරණය) ස්ට්රව්ස් පෙන්නල දෙන විදිහට ඕනම සංස්කෘතියක මේ මිත්යාකල්පිත ගොඩනැගෙන්නෙ මේ ප්රතිපක්ෂයන් ගැන දැනුවත් වීම සහ මේ කල්පිතය තුලින් ඒ ගැන විසඳුමක් සෙවීම කියන කාරණය වෙනුවෙන්. මේ විදිහෙන් ලෝකයේ සෑම මිත්යාකල්පිතයක්ම කරුණු අතින් කොයිතරම් දුරස්ථයි වගේ පෙණුනත් එක්තරා විශ්වීය ආඛ්යානයකට එක`ගවයි හැදිලා තියෙන්නෙ. (උදා විදිහට කන්යාවන්ගෙන් සිදුවන දරු උපත්, සිංහයන්ට දාව මිනිස් දරුවන් ලැබීම වගේ කතා හැම සංස්කෘතියකම මුණගැහෙනවා) ඉතින් පුරාවෘත්ත පදනම් කරගෙන යතාර්ථයේ තාර්කික එළඹුම් වලට ට්රයි කරන එකමත් දූපත් ලක්ෂණයක්.
ඒත් කාල් යුංග් කියන විදිහට මිත්යාකල්පිතයක් කියන්නෙ අපේ සාමූහික අවිඥාණය ගැන සවිඥාණක වෙන්න යන මොහොතක්. ඒක ෆ්රොයිඞ් කියනවා වගේ පුද්ගලික අවිඥාණයක් කියන සීමාවෙන් එහාට ගිහින් යුංග් ඒක සමස්ත මානව අවිඥාණයක කොටසක් විදිහට අපි දැනුවත් වීමක් කියන ආධ්යාත්මික තැනට අරන් එනවා. යුංග්ට අනුව හැම සංස්කෘතියකම මේ මිත්යාකල්පිත අතර තියෙන සමානකමට හේතුව මේක.
(යුංග් සහ මිත්යාකල්පිතයන් කියවීම ලබන සතියට)
-චින්තන ධර්මදාස
Subscribe to:
Posts (Atom)