Saturday, September 26, 2015

මං වල් නෑ



සේයා සඳමිණී කියන පුංචි දැරිය දූෂණය කරලා මරා දාපු එක ලංකාවෙ ලොකු කලබැගෑනියක් ඇති කළා. මේ දූෂකයාගේ අහවල් එක කපන්න  ඕන කියන තැන ඉඳන් රටේ මරණ ද`ඩුවම නීතිගත කිරීම දක්වාම මේ ප‍්‍රශ්නෙ දුර දිග ගියා. කිසි දෙයක් හිතලා බලන්නෙ නැතුව මෛත‍්‍රීපාල සිරිසේනත් මරණ ද`ඩුවම පනවන්න එක`ග වුණා. රටේ විධායක ජනාධිපතිවරයා මේ විදිහට රැුල්ලකින් ඇළලී යන එක එක්තරා විදිහකට භයානකයි. රාජ්‍ය තාන්ත‍්‍රිකයෙකු හැටියට ජනතාව එක්ක භාවාතිෂය සම්බන්ධයකට නොගිහින් තාර්කික පුළුල් දැක්මක් ඇතුව ඉන්න එක අත්‍යාවශ්‍යයි.

දැනට බුද්ධිමය සංවාද ඇතුලෙ යම් පමණකට පාලනය කරගෙන ඉන්න මේ මරණ ද`ඩුවම ක‍්‍රියාත්මක කිරීම කියන ගෝත‍්‍රික නීති නැමියාව මොකක් හරි විදිහකට මේ ඇසිල්ලෙම දෙවෙනි අපරාධයක් වුණොත් පුපුරා යන්න පුළුවන්. මිනිස්සුන්ගෙ ත‍්‍රිල වෙනුවෙන් ම්ලේච්ඡු නීතියක් ආපහු කරලියට එන්න පුළුවන්. පෝරකය ක‍්‍රියාත්මක වන කිසිම රටක පුරවැසියො විදිහට නිදහසේ හිතන්න පුළුවන්කමක් නෑ. නිතරම පාපකාරී හෘදය සාක්ෂියක් ඒ රටේ හොල්මන් කරන්න ගන්නවා. විශේෂයෙන්ම අපේ වගේ දූපතක. සිංහල බෞද්ද ගිල්ටියත් එක්ක.

මේ විදිහට ළදරුවන්ට අතවර කිරීම, දූෂණය කිරීම කියන තත්වය දෙවිදියකට වෙන්න පුළුවන්. එකක් පීඩෝෆීලියාව ගියන රෝගය නිසා. අනෙක නැති බැරි කම නිසා. අපේ වගේ රටක ගොඩක් වෙලාවට වෙන්න ඉඩ තියෙන්නෙ දෙවෙනි එක. රටේ බහුතරයක් ලිංගික නැතිබැරිකමෙන් පෙළෙනවා. මේ ගැන ධනංජය කරුණාරත්න හොඳ පෝස්ට් එකක් දාලා තිබුණ.

”මෙම ඡුායාරූපය (ගණේමුල්ලේ දූෂණයට සම්බන්ධ වූ මැදිවියේ පුද්ගලයාගේ ඡුයාරූපයක්) දෙස බැලීමේදී පැහැදිලිවන්නේ මේ මිනිසා යම් පහල පංතික සාම්ප‍්‍රදායික ගැමි පසුබිමක නිෂ්පාදනයක් බවයි. දැන් අප ඉදිරියේ ඇති ප‍්‍රශ්ණය වන්නේ මේ මිනිසා සාමාන්‍ය මිනිසකු ලෙසට තම ලිංගික අවශ්‍යතාවය සපුරා ගන්නේ කෙසේද යන්නයි. අපේ බොහෝ ගැහැණුන් දන් නැති උනාට මේ වයසේ  යම් සමාජ ආර්ථික තත්වයක් ඇති කොළඹ වැනි නගර පැත්තේ යන පිරිමි අවම වශයෙන් මසාජ් පාලර් එකකටවත් රිංගාගෙන වැඬේ කර ගනියි.

ඊට අමතරව ගුරුවරයාගේ සිට යම් පාලන බලයක් ඇති වෘතිකයින්ටද තම ගොදුර සූක්ෂමව කොටුකර ගැනීමේ ක‍්‍රම ඇත. මොහු සමාජමය හා සංස්කෘතික වශයෙන් අතිශය අසරණයි. එම අසරණ කල සංස්කෘතිය ගොඩ නැගුවන් හා පවත්වාගෙන යන්නන් විසින් මොහුට සලකා ඇත්තේ හැඟීම් නැති තිරිසනෙකුට සේය. මූලික වශයෙන් මොහුට ජීවත්වීමට ලබාදී ඇත්තේ කෑමට යමක්, යම් වහලයක් හා ඇඳීමට යමක් පමණි.

සාමාන්‍යෙයන් මේ අපි සතුන්ට පවා ලබා දෙන ටිකයි. ජීවත්වීමට ප‍්‍රමාණවත් ආධ්‍යාත්මික හා ලිංගික පෝශණයක් මොහුට නැත. බොහෝ විට මොහුගේ  විනෝදාංශය මත්පැන් පානයයි. මේ කී තත්වය තුල බිහිවීමට ඉඩ ඇත්තේ සතෙකුට ආසන්න ‘විකෘති‘ මිනිසෙකි. සමාජයම ඔවුන්ට කියන්නේ  ‘තිරිසනුන්‘ කියාය”

පළවෙනි හේතුව නිසා මේ අපරාධ සිද්ද වෙනවා නම් ඒ ගැන මනෝ ප‍්‍රතිකාර පැත්තෙන් මිස නීතියෙන් කරන්න පුළුවන් දෙයක් නෑ. මේ මිනිස්සුන්ට මරණ ද`ඩුවම යෝජනා කිරීමම අන්තිම අසාධාරණයි. ළමා අපචාරිකයන්ගෙන් 70%ක්ම කුඩා අවධියේ ඒ වගේ අපචාරයකට ලක්වුණු අසරණයො. සේයාගේ මරණය සම්බන්ධයෙන් අත්අඩංගුවට පත්වෙලා ඉන්න කොණ්ඩයාගෙ ළමා කාලය අනිවාර්යෙන්ම අපිට හිතාගන්න වත් බැරි තරම් බිහිසුණු එකක්. කවදාවත් ඒක සමාජයට චෝදනාවක් විදිහට ගේන්න කොණ්ඩයාට පුළුවන්කමක් නෑ. ඒක ස්වයං විරෝධයක්, ප‍්‍රතිචාරයක් විදිහට එයාගෙ ශරීරය විසින් වනසතෙක් විදිහට මුදාහරිමින් ඉන්නවා.

මේ විදිහටයි පීඩෝෆයිල් ප‍්‍රවණතාව දවසින් දවස වැඩිවෙන්නෙ. අපි ළමා අපචාරයක් වෙනුවෙන් මරා දාන්නෙ තවත් අපචාරයට ලක්වුණු දරුවෙක්.

මේ තත්වය පාලනය කරන්න ඇමරිකාව වගේ රටවල් හඳුන්වා දීපු ‘මේගන් ලෝ’ වගේ නීති පැනවීම් පවා අසාර්ථක වෙලා තියෙනවා. හඳුනාගත් ළමා අපචාරිකයෙකුගේ ඡුායාරූප, විස්තර, ලිපිණය ආදී සියල්ල මහජනතාවට, විශේෂයෙන් අපචාරිකයා ජීවත්වන ප‍්‍රදේශය අවට අයට ලබා දෙමින් අපචාරිකයන් ඔවුන්ගේ පවුල් වලින් පවා කොන්වී හුදකලා වෙන තත්වයක්  මේ නීතිය ඇති කළා. අපචාරිකයාට කෙළවා දමා ඒ අයගෙන් සමාජය ආරක්‍ෂා කිරීම ඒකෙ අරමුණ වුනත් ඒකෙන් නොහිතපු විදිහට ළමා අපචාර තවත් ඉහළ යන්න පටන් ගත්ත. අපචාරමය හැසිරීමක් කියන්නෙ යම් සමාජ තත්වයක අර්බුදයක් කියන එක තේරුම් ගන්න  ඕන. සමාජ මනෝ විද්‍යාත්මක ප‍්‍රවේශයකින් මේ ප‍්‍රශ්නය කියවා ගන්න  ඕන.

අනිත් පැත්තට මේ විදිහෙ ප‍්‍රවෘත්ති මාධ්‍ය හරහා ජනප‍්‍රිය වීමෙන් අනිවාර්යක් ලෙස මේ වගේ අපචාර රැුල්ලක් නිර්මාණය වෙනවා. පීඩෝෆීලියාවෙන් පෙළෙන අයට, සමහර විට සැ`ගවුණු පීඩොෆයිල්ස්ලට (ලේටන්ට් පීඩෝෆයිල්) මේ ප‍්‍රවෘත්තිය දරුණු උත්තේජනයක් විදිහට වැඩ කරනවා.

පීඩෝෆීලියවෙන් පෙළන හැමෝම මිනීමරුවො හෝ ප‍්‍රචණ්ඩ අපරාධකාරයො නෙමෙයි. පීඩෝෆීලීයාවේ සෞන්දර්යාත්මක ප‍්‍රවේශයකුත් තියෙනවා. නබකොව්ගෙ ලොලීටා කියන්නෙ පීඩෝෆයිල් රොමාන්තික කතාවක්.

ඒත් පීඩෝෆීලීයාව වගේ ක්ලැසිකල් තත්වයක් ලංකාවෙ තාම ඇතිවෙලා තියෙනවා කියල මට හිතෙන්නෙ නෑ. ගොඩක් වෙලාවට ලංකාවෙ ලිංගික අපරාද සිද්ද වෙන්නෙ අර දෙවෙනි කාරණය වුණු නැතිබැරිකම හින්ද.

හැම පැත්තකින්ම ලිංගිකත්වය සහ ආශාව වාරණය කිරීම හරහා මේ ආතතිය දුර්වල පුංචි දරුවන්ගෙ පිටින් යනවා. මේ විදිහෙ ඛේදවාචක අවම කර ගැනීමේ ඇත්ත උවමනාවක් තියෙනවා නම් ගණිකා වෘත්තිය නීතිගත කිරීම වගේ වගේ දියුණු සටන් පාඨ ගේන්න  ඕන. ගණිකා නිවාස වැටලීම් ගැන තලූ මර මර වාර්තා කරන පත්තරේම ඊළ`ග පිටුවෙ සේයාගේ මරණය ගැන කණස්සලූ වෙන එක විහිළුවක්.

මෙතනදි මේ අපරාධයට වඩා මාධ්‍ය හැසිරීම තේරුම් ගන්න වැදගත්. සේයා හරහා මාධ්‍යකරණයේ වැදගත් අඳුරු පැතිකඩක් නිරුවත් වෙනවා. සේයාගේ මරණය ඇත්තටම රටේ කේන්ද්‍රීය ප‍්‍රශ්නයක් වෙන්නෙ කොහොමද? කොයිතරම් අමුනුස්සයි වගේ පෙණුනත් මේ තත්වය තේරුම්ගන්න නම් ඒ තාර්කික ප‍්‍රශ්නෙ අපි අපෙන් අහන්න  ඕන.

රටේ ළමයෙක් දූෂණය කරලා මරලා දාන පළවෙනි අවස්ථාව නෙමෙයි මේක. අනෙක් අතට අපි ළමයි වංගෙඩි වල දාලා කොටන රාජ සම්ප‍්‍රදායක් උරුම ජාතියක්.  රටේ හැමතැනම හැම පැයකම වගේ ළමයෙක්, කාන්තාවක් දූෂණය වෙනවා. එහෙම නෙමෙයි කියල හිතෙනවා නම් අපි ඉන්නෙ අපි ගැන සංස්කෘතික මිත්‍යාවක. ඒ අතරින් කීපයක් විතරක් දිනපතා පත්තර වල තුන්වෙනි පිටුවෙ විකිණෙනවා. ඒත් සේයාගේ කතාව තරම් ඇවිළිලා යන්නෙ නෑ. සේයා අතිවිශාලනය වීම හරහා කියවෙන්නෙ මොකක්ද?

මාධ්‍ය හරහා අතිවිශාලනය වෙන හැම අපරාධයක් යටම තව ගොඩක් අපරාධ වැලලිලා යනවා. උදා විදිහට බරපතල ස්ත‍්‍රී දූෂණයක් විදිහට අපිට ඉතිහාසයේ මතක මනම්පේරි විතරයි. එතකොට දූෂණය කරලා මරා දාපු නමක්, ගමක්, තැනක් නොදන්නා තවත් ගොඩකගේ ඉතිහාසය මේ හරහා මැකෙනවා. එක හුදකලා සිද්ධියක් විතරක් උඩට ඉස්සෙනවා. මේ තෝරා ගැනීමම තත්වය විකෘති කිරීමක්.

අනෙක් පැත්තට මාධ්‍ය හරහා මේ දැරියගේ නිරුවත ප‍්‍රදර්ශනය වුණා කියල දැවැන්ත විරෝධයකුත් ආවා. ඒ වෙනුවෙන් ඇතැම් මාධ්‍ය වලට චෝදනා කරමින් තවත් මාධ්‍ය සදාචාරවාදී වුණා. මේ ලියන දවසට පහුවෙනිදත් සදාචාර සම්පන්න මාධ්‍ය වාර්තාකරණයක් ගැන ලොකු සංවාදයක් පැවැත්වෙන්න නියමිතයි.

ඇත්තටම මාධ්‍ය වලින් මේ නිරුවත හෝ ප‍්‍රවෘත්තිය වාර්තා කිරීම වැරැුද්දක්ද? නැත්තං අනිවාර්යයක්ද?
ප‍්‍රශ්නය වෙන්න  ඕන මාධ්‍ය ඇත්තටම කරමින් ඉන්නෙ මොකක්ද කියන එකයි. මාධ්‍ය තවදුරටත් ප‍්‍රවෘත්ති වාර්තා කරන්නෙ නෑ. සේයා මරා දැමීම වගේ ප‍්‍රවෘත්තියක් කොටසින් කොටස මේ තරම් විස්තර ඇතුව වාර්තා කිරීම වැදගත් වෙන්න පුළුවන් කාටද? වෙන විදිහකට කල්පනා කළොත් සේයාව දූෂණය නොකර මරා දැම්මා නම් මේ ප‍්‍රවෘත්තිය මේ තරම් දුර යාවිද?

මේ අවධියේ මාධ්‍ය විසින් ඉටු කරන වැදගත්ම කාරණය ප‍්‍රවෘත්ති වාර්තාකරණය නෙමෙයි. කාටවත් තවදුරටත් ප‍්‍රවෘත්ති අවශ්‍ය නෑ. ඒ වෙනුවට මාධ්‍ය විසින් කරන වැදගත්ම දේ වෙන්නෙ ‘ජස්ටිස් ඉරොටිසිසම්’ නැත්තං යුක්ති ශෘංගාරය බෙදා හරින එකයි.

මේක හරියටම බස් එකක ජැක් ගහලා කවුරු හරි අහුවුනාම වගේමයි. එතකොට මුලූ බස් එකම අර ජැක් ගහපු එකාට දෙකක් අනින්න ඉදිරිපත් වෙනවා. සමහර විට මෙහෙම ඉස්සරහට පනින උන් ඊට අන්ත ස්ත‍්‍රී දූෂකයො. එතනදි ක‍්‍රියාත්මක වෙන්නෙ යුක්ති ශෘංගාරය. යම් ලිංගිකමය අකටයුත්තකට විරුද්ධව මැදිහත් වීම හරහා සදාචාර සම්පන්න ලෙස තමන්ගේ ප‍්‍රචණ්ඩත්වය තෘප්තිමත් කර ගැනීම. දූෂකයාගේ අරක කපා දැමීමේ පටන් එල්ලා මැරීම දක්වා ඇවිලිලා ගියේ මේ ශෘංගාරයයි. ෆේස් බුක් පිටුවල වැටුණ එල්ලා මරන තොණ්ඩුවෙ ප්‍රොෆයිල් පික්චර් හරහා බෙදා ගත්තෙ මේ ඉරොටිසම් එකයි. අන්තිමට ජනාධිපති පවා මේ ශෘංගාර කැරැුල්ලට අවනත වුණා.

හැමෝම ළමා අපචාරයට එරෙහිව තමන්ගේ යුක්තිය වින්දනය කරන්න ඉදිරිපත් වුණා. මේ යුක්ති ශෘංගාරයෙන් මිදිලා සේයාගේ මරණය ගැන කිසිම සංවාදයක් කරන්න බෑ. එක එක මට්ටම් වලින් ජනතාව, බුද්දිමත්තු තමන් සදාචාර සම්පන්න වෙමින් යුක්තිය වින්දනය කරනවා. පත්තර පිටු පිරෙන්න ලියවෙන අපරාධ ප‍්‍රවෘත්තිවල ඇත්ත උවමනාව මේකයි. සදාචාරය යළි තහවුරු කරන්න උත්සාහ දරන සංවාදවල උවමනාවත් ඒකමයි.

සිරියානු දරුවාගේ මරණය හරහා ලෝකෙම පැතිර ගිය උන්මාදයත් මේ හා සමානයි. ඉතියෝපියාවෙ, සෝමාලියාවේ බඩගින්නෙ දවස ගානෙ තොග පිටින් මැරෙන දරුවන් ගැන වගේ වගක් නැති ලෝකයම මේ එක දරුවෙකුගේ මරණය හරහා සාක්ෂාත් කර ගන්න උත්සාහ ගත්තෙ මොකක්ද?

මාධ්‍ය ජනතාවට කියන්නෙ වැදගත් දේවල් නම් මාධ්‍ය හරහා කියන්න අවශ්‍ය ප‍්‍රවෘත්තිය වෙන්නෙ ඉරාකයේ බල අර්බුදයත් එක්ක අයිඑස්අයිඑස් ඇතිවීම සහ ඒ නිසා විශාල ජන ප‍්‍රමාණයක් අවතැන් වෙනවා, ඒ අයගෙ ජීවිත අවදානමට ලක්වෙනවා කියන එකයි. ඒ නිසා වහාම බටහිර රටවල් පළමු කොට, ඔවුන්ට අවශ්‍ය තරම් සම්පත් ප‍්‍රමාණයක් තිබීම නිසාත්, දෙවෙනුව අයිඑස්අයිඑස් නිර්මාණය වීම ගැන බටහිර රටවල ක‍්‍රියාකලාපයන්ද වගකිව යුතු වීම නිසාත් කියන කාරණා දෙක මූලික කරගෙන මේ සරණාගතයන් වෙනුවෙන් මැදහත් විය යුතුයි කියන එකයි. මාධ්‍ය වලින් මේ කතාව කිව්වට කිසි කෙනෙක් ගනං ගන්නෙ නෑ. ඒත් මේ සිරියානු දරුවාගේ සිරුර මුලූ ලෝකෙම එකපාරට මේ වෙනුවෙන් මැදිහත් කරනවා. බටහිර රටවල ජනතාව තමන්ගෙ රටවල රජයන්ට පවා බලපෑම් කරන්න ඉස්සරහට එනවා. කොහොමද මේක වෙන්නෙ? මේකට බලපාන සරල ප‍්‍රධාන කාරණා තුනක් තියෙනවා.

1. මේ ඡුායාරූපය ඉන්නෙ ළමයෙක්.
2. මේ ළමයා ඉන්නෙ පොඩි එකෙක් නිදාගෙන ඉන්න විදිහට. ඒත් ඒ ළමයා මැරිලා.
3. ඒ ළමයා ඉන්නෙ තනියම.

ළමයි තුන්දෙනෙක් මැරිලා ඉන්නවට වඩා එක ළමයෙක් මැරිලා ඉන්න එක ප‍්‍රබලයි. මේ උත්සන්න වුණු හැ`ගීම කිසි පදනමක් ඇති එකක් නෙමෙයි. මේ වැඩ කළේ ඒ ෆොටෝ එකේ තිබ්බ ආර්ටිස්ටික් අගයක් විතරයි. ඒ උඩ ජස්ටිස් ඉරොටිසම් තත්වයක් නිර්මාණය වුණා. මිනිස්සු තමන් සදාචාර සම්පන්න වීමේ තෘප්තිය විඳින්න පොරකෑවා.

ලංකාවෙ දැරියගේ ඡුායාරූපය පළ කිරීම වැරදියි කියන අය තේරුම් ගන්න අවශ්‍ය කාරණය වෙන්නෙ මේ තත්වය නිර්මාණය කරන්න ඒ ඡුායාරූපයේ ඇති අවශ්‍යතාවයයි.
1. ඒ ඡුායාරූපෙ හිටියෙත් අහිංසක දැරියක්
2. ඒ ළමයා හිටියෙ නිරුවතින්
3. එයාගෙ බෙල්ල මොකක්ද එකකින් හිර කරලා තියෙනවා.

මේ ඡයාරූපය වහාම යුක්තිය ඉටු කරන ශෘංගාරය ඇවිස්සීමේ සියලූ අංගෝපාංග වලින් සන්නද්ධයි. සේයා ගැන රටේ ඇතිවුණු යුක්ති ප‍්‍රබෝධයෙන් වැඩි කොටසක් පත්තු වෙන්නෙ මේ ෆොටෝ එක හින්ද. ඒ ෆොටෝ එක පළකිරීමේ හරි වැරැුද්ද ආදිය හරහාත් නැවත නැවත පෙන්නන්නෙ ඒ ෆොටෝ එකමයි.

එතකොට දරුවාගේ නිරුවත් රූප පළ නොකරපු රාවය වගේ පත්තරයක් හොඳ වෙලා මේ රූප පළ කරපු පත්තර නරක් වෙනවද? මේ ප‍්‍රවෘත්තිය වෙනුවෙන් සදාචාර සම්පන්න ප‍්‍රවේශයක් ගත් මාධ්‍යයන් සහ එලිපිට සියල්ල අළෙවි කළ මාධ්‍ය යන දෙකම වැඩකරන්නෙ එකම ශෘංගාරයක් වෙනුවෙන්. කිසිම මාධ්‍යයකට තවදුරටත් තමන්ට පැවරිලා තියෙන සමාජ වගකීම ඉටු කිරීමෙන් විතරක් පවතින්න බෑ. අවධානය දිනා ගැනීම වෙනුවෙන් ඒ අයට සිද්ද වෙනවා අඳුරු සමාජ මනෝභාවයන් එලියට අදින්න. අනිත් අයට සිද්ද වෙනවා එහෙම කරන අය විවේචනය කරමින් පවතින්න.

 මේ රූප පළකල වෙබ් අඩවිය දැනුවත්ව හෝ නොදැනුවත්ව මේක හරියට කිව්වා. ඒ අය විවෘතව ප‍්‍රකාශ කළා අපි කැඩපතක් විතරයි. ඔබ දකින්නෙ ඔබේ පිළිබිඹුවයි කියල.

ඒ වගේම මේ ශෘංගාරයේ සම්පූර්ණ චමත්කාරය අත්කර දෙන්නත් මේ මාධ්‍ය වැඩ කරනවා. උදා විදිහට ගංජා හෝ මත්ද්‍රව්‍ය සම්බන්ධයක්, නිල් චිත‍්‍රපට නැරඹීමක් වගේ අතුරු කතාවකුත් මෙතනට අත්‍යාවශ්‍යයි. එතකොට තමන් පරිපූර්ණ යුක්තියක් වෙනුවෙන් පෙනී ඉන්නවා කියන හැ`ගීම මේ ප‍්‍රවෘත්තිය හරහා ක‍්‍රියාත්මක ශෘංගාර අනුගාමිකයන්ට ලැබෙනවා.

ප‍්‍රවෘත්තිය විවිධ දිශාවලට ගමන් කරවීම හරහා මේක උපරිම ආකාරයකින් පුළුවන් තරම් උපරිම කාලයක් ලබා දෙන්නත් මාධ්‍ය කැප වෙනවා. සේයාගේ සිද්ධියේ නම් මුලින්ම සේයාගේ පියා, ඊට පස්සෙ නිල් චිත‍්‍රපට ළ`ග තබා ගත් පාසැල් ශිෂ්‍යයෙක්, මේ විදිහට විවිධ අය නිරුවත් කරමින් මේ යුක්ති ශෘංගාරය සංතර්පණය විශාල ව්‍යාපෘතියක් වෙනවා.

සදාචාරවාදී මාධ්‍ය සම්ප‍්‍රදායක් වෙනුවෙන් කතිකාවම ජනතාව නොමග යැවීමක්. එහෙම මාධ්‍ය සම්ප‍්‍රදායක් ලෝකෙ නෑ. ඒ වෙනුවට තමන් තෘප්තිමත් කරමින් ඉන්න සැබෑ ජනතා ආශාව, ශෘංගාරය මාධ්‍යවේදීන් විසින් තේරුම් ගන්න  ඕන.

මාධ්‍ය සහ එහි අනුගාමික යුක්ති ශෘංගාර ජනතාව හුදකලා පීඩෝෆීලියා රෝගියෙකුට වඩා දරුණු විදිහට සමාජයට සහ රටකට අහිතකර වෙන්න පුළුවන්. විධායක ජනාධිපතිවරයෙක් පවා මේ රෝගයේ කොටස්කරුවෙක් වෙන්න පුළුවන්.

(ස්ටෙෆාන් සෙබස්තියන් සමග පැවැත්වූ සංවාදයක් ඇසුරිනි)
-චින්තන ධර්මදාස




Saturday, September 19, 2015

අයියෝ හැමණෙනවා!




ජවිපෙට මන්ත‍්‍රී ආසන දහයක් විතර ආපු නැති එක ගැන ලොකු කතා බහක් ආවා චන්දෙන් පස්සෙ. ආසන ගාන ටිකක් වැඩි වුණාට ඒක අපේක්‍ෂිත ගානට ළං නොවුණු එකයි අවුල වුනෙ. එතකොට අපේක්‍ෂිත ගාන කීයක් විතර වෙන්න ඇද්ද? මං හිතාගෙන හිටියෙ ජවිපෙ ආසන පහලොවකට ළං වෙන්න ගනීවී කියල. ඒ තරං ලොකු ප‍්‍රබෝධයක් සද්දයක් සහ පිරිසක් ජවිපෙ වෙනුවෙන් හිටියා. ඒත් අන්තිමට ප‍්‍රතිඵල බලාපොරොත්තු කඩකරවන සුළුයි. මොකක් වෙන්න ඇද්ද?

ලේසිම විදිහට අපි නැවත නැවත ජනතාව කියල හයිපොතිසීසයක් ගැන එක එක කතා කියනවා. විදර්ශන පවා මං දැක්කා ජවිපෙට වෙච්ච දේ ගැන වැසිකිලියක පිනා ගිහින් වීඩියෝ එකක් කරලා තියෙනවා. දේශපාලනය බබාද? විදර්ශන සිප් එක දදා අහනවා.

මට හිතෙන්නෙ ජවිපෙ ලොකු ජයග‍්‍රහණයක් ලැබුවා කියල. ප‍්‍රශ්නෙ තියෙන්නෙ අපි ඒක ලබපු මන්ත‍්‍රී ආසන ගණන එක්ක කරට කර මනින්න හදන එක. ඒ වෙනුවට ජවිපෙට ආසන අඩුවීම ගැන ආපු දැවැන්ත පශ්චත්තාපය හෝ උන්මාදය කියා පාන්නෙ ජවිපෙ අත්පත් කරගෙන සිටින ශක්තියේ තරම. ඒක චන්ද වලින් ප‍්‍රකාශ නොවුණා වෙන්න පුළුවන්. විශේෂයෙන්ම උග‍්‍ර විදිහට දෙපාර්ශ්වයක් අතර ධ‍්‍රැවීකරණය වුණු චන්දෙකදි තුන්වෙනි පාර්ශ්වයක් චන්ද කඩණයක් විදිහට පාවිච්චි වෙනවා. එතනදි ඒ තුන්වෙනි පාර්ශ්වයෙ සැබෑ වටිනාකම් හෝ ඔරිජිනලිටි එක වැඩ කරන්නෙ නැතුව යනවා. ඒ අනුව ජවිපෙට චන්ද අඩුවීම තේරුම් ගන්න ලේසි තත්වයක්. ඒක කොහෙත්ම ජනතාවගේ ආබාධයක් නිරූපණය කරන තැනක් නෙමෙයි.

ජවිපෙ මේ චන්දෙදි ලොකු දුරක් ආවා. ලොකු විභවයක් ඇති කළා. ජවිපෙ විසින් ගොඩනගා ගත්ත අලූත් පෞර්ෂය හරියට විද්‍යාමාන වෙන්නෙ ඊළ`ග චන්දෙකදි කියලයි මං හිතන්නෙ. විභව ශක්තියක් චාලක ශක්තියක් බවට පෙරලීමේ නවය වසරෙ විද්‍යා නියමය වගේමයි.

ජවිපෙ පහුගිය කාලෙ ඇතුලෙදි උග‍්‍ර වෙනස්කම්වලට මුහුණ දුන්නා. හරියට කියනවා නම් ජවිපෙ ගැමි මූලය නාගරික තැනකට විතැන් වෙන්න පටන් ගත්තා. විදර්ශන ඇතුලූ ජවිපෙට හිනාවෙන වම්මු නොකියන ඇත්ත කතාව ඒක. මට අනුව ඒක තමයි වැදගත්ම වෙනස. ශරීරය වෙනුවට මනස, සවිඥාණක බව, සංස්කෘතිය වගේ තැන් ගැන ජවිපෙ වැඩියෙන් උනන්දු වුණා. කන්න තියෙන වී ඇටයට වඩා අහන්න තියෙන සංගීතය ගැන උනන්දු දියුණු මානවයෙක් ජවිපෙ ඇතුලෙ නිර්මාණය වෙන්න ගත්ත. පෙරටුගාමී කෑල්ල එතනින් කැඩිලා යන්න හේතුවත් ඒක. නැවත නැවත කැලය, සටන සහ විප්ලවය කියන බොරුව ඇතුලෙ වඳවෙලා යන්න කැමති පිරිස ජවිපෙන් අයින් වුණා. නගරය විසින් ජවිපෙ දේශපාලනය බාර ගත්තා.

සෝමවංසගෙන් අනුරට විතැන් වෙන නායකත්වයේ වෙනස කියන්නෙ මේකයි. අශිෂ්ට ගැමියා වෙනුවට සවිඥාණක පුරවැසියා කියන තැනට දේශපාලනය ෆෝකස් කිරීම. මේ පාර ජවිපෙ වටා ගොඩනැගුණු කතිකාව ඒකයි. විවිධ ඇකඩමියානුවන්, ක‍්‍රියාකාරිකයන් විසින් ජවිපෙ වටා නිර්මාණය කළ අලූත් ධාරිතාව මේකයි.

මේ රි-පොසිෂන් වීම කියන එක පක්ෂයක දරුණු තැනක්. ගොඩක් වෙලාවට දරුණු ඛාදනයන් ඇති වෙන්න පුළුවන්. ඒත් ජවිපෙ ඒක ඉතාම සුමටව කරගන්න තරමට වාසනාවන්ත වුණා. මන්ත‍්‍රී ආසන තුනේ ඉඳන් හය දක්වා පොඩි හෝ වැඩිවීමක් ඇති කරගන්නත් පුළුවන් වුණා. ඒ මදිවට ආසන පහලොවක් පමණ ආපු නැති එක ගැන විශාල ජන අවුලක් නිර්මාණය වුණා.

ජවිපෙ ප‍්‍රවේශම් විය යුතු තැනත් මෙතනයි. නැවත ආපහු හැරෙන්න ලේසියි. ඒත් වැදගත් වෙන්න ඉස්සරහට ඊළ`ග අඩිය තියන එකයි. ජවිපෙ වෙනුවෙන් කතා කරපු, පෙළ ගැහුණු සියලූ බුද්දිමය, නිර්මාණාත්මක පාර්ශ්වයන්ට තියෙන වගකීම ඒ වෙනුවෙන් ජවිපෙ හා අත්වැල බැඳ ගැනීමයි. ප‍්‍රධාන පක්ෂ දෙකම එක ආණ්ඩුවක් වෙන තැනදි ජවිපෙ වැනි සවිඥාණක පුරවැසියන් වෙනුවෙන් ගොඩනැගෙන නව තරුණ පක්ෂයකට කරන්න තියෙන දේවල් බොහොමයි. මට හිතෙන්නෙ ඒක අලූතෙන් නිර්මාණය වෙන අවකාශයක්.

මේ නැවත ස්ථානගත වීම කියන දේ ගොඩක් වෙලාවට අපි කියවන්නෙම වැරදි විදිහට. මෑතක සුජීගෙ ටෙලිෆෝන් කෝල් එකටත් වුණේ ඒ ටික.

සුජීගේ මේ කෝල් එක මීට මාස ගානකට කලින් ෆේස් බුක් පිටු කීපයක ෂෙයාර් වුණා. කිසි කෙනෙක් ගානකටවත් ගත්තෙ නෑ. ඒක අඩු ගානෙ විනෝදයට කාරණයක් බවටවත් පත් වුණේ නෑ. ඊට පස්සෙ නැවත මේ කෝල් එක කාලෙකට පස්සෙ ෆේස් බුක් එකට ආවා. ඒ පාර ආවෙ රී-මික්ස් එකක් විදිහට. ෂෙයාර් වෙවී යන්න පටන් ගත්ත මේ නිර්මාණාත්මක අදහස විසින් සම්පූර්ණ වයිරල් සාහිත්‍යයක් නිර්මාණය කළා. මට අනුව මෑත කාලෙදි සිදුවුණු වැදගත්ම සාහිත්‍යයික ප‍්‍රවේශයක් මේක.

මේක සිංදුවක් වුණු ගමන් ගොඩක් සදාචාරවාදී අය කලබල වුණා. මේ කාන්තාවගේ දුක වෙනුවෙන් පෙනී ඉන්න පටන් ගත්තා. මේ දුක රී-මික්ස් කිරීම ගැන ප‍්‍රශ්න කළා. සුජීගේ ඛේදවාචකය ඇත්තට සමාජයට දැණුනෙ එතකොට.

මේ සදාචාරවාදීන් විසින් ගෙනාපු චෝදනා වැරදියි කියනවා නෙමෙයි. ඒ සාකච්ඡුාව අනිවාර්යෙන්ම එලියට එන්න අවශ්‍ය එකක්. ඒත් ඒ සංවාදය ඇති කළ නිර්මාණාත්මක අගය කිරීම සුජීගෙ රී-මික්ස් එකට ලැබෙන්න  ඕන.
අපේ රටට වැඩියෙන්ම ආදායම් ගේන්නෙ මේ කෝල් එක දාන විදිහෙ කාන්තාවන් විසින්. ඒ එක එක රටවල බැලමෙහෙවර කරලා. මාර සංස්කෘතික උරුමයන් ගැන ආඩම්බර වුණාට මේ තමයි අපේ වර්තමාන සැබෑ උරුමය. කොයිතරම් මේ දුක අසංක ප‍්‍රියමන්ත වගේ ගායනා කළත් මේ ඇත්ත එලියට එන්නෙ නෑ කියලයි මං හිතන්නෙ. සුවදායී විදිහට සම්භාව්‍ය රස වින්දනයට ගෝචර නැති මේ වගේ හිතුවක්කාර කඩා පැනීමක් විතරයි මේ බලපෑම ඇතිකරන්නෙ.

මේ හින්ද පුද්ගලිකව මේ කාන්තාවට අපහාසයක් වෙනවා කියන එක කොහෙත්ම වලංගු නැති කාරණයක්. කිසිකෙනෙක් මේ චරිතයේ ඇත්ත පුද්ගලිකත්වය එක්ක බැඳෙන්න යන්නෙ නෑ. ඒ වෙනුවට ඒ සංවාදයෙ තියෙන විවෘත රසවත් බව විතරයි බෙදා ගන්නෙ. හාස්‍යය කියන්නෙ බරපතල සමාජ කාරණයක් හොඳටම ඉස්මතු කරන්න පුළුවන් ප‍්‍රවේශයක් වගයි අපි අමතක කරන්නෙ.

මේ නව ජන සාහිත්‍යයක ආරම්භයක්. හරියට කටින් කට යන ජන කතාවක් වගේ. ඊට පස්සෙ සුජී කවුද කියන පැත්තෙන් වීඩියෝ නිර්මාණය වෙන්න ගත්තා. සුජී කියන්නෙ බල්ලෙක් පූසෙක් වෙන්න පුළුවන්ද? මේ කෝල් එකේ අනිත් පැත්තෙ හිටියෙ කවුරු වෙන්න පුළුවන්ද?
ඊට පස්සෙ අලූතේ පිරුළු නිර්මාණය වුණා.

‘රනිල් ඔය අගමැතිකම දීපන් ළමයෙකුට’
‘රනිල් තෝ කසිප්පු ගහලද, කුඩු ගහලද?  ඕක එයාර් පෝර්ට් එකක්, කොහේ තියෙන වී ගබඩාවක්ද බං?’

මේ විදිහට සමාජ දේශපාලන සංස්කෘතික විවිධ පරාසයන් ඇතුලෙ සුජී ප‍්‍රතිනිර්මාණය වුණා. මේ උපහාසය කාටවත් අපහාසයක් වෙන්නෙ කොහොමද?

 උදා විදිහට අපේ ජනකතා පැත්තට ආපහු හැරිලා බැලූවොත් අපි උපහාසයෙන් නෙමෙයිද පණිවුඩය අරගෙන එන්නෙ? හසලක ළ`ගදි මතක් කරපු කතාවක් වුණේ ගෙදරට එන කරණවෑමියාට නිකං හාල් සේරුවක් දීලා යවන්න ලෝබකමට කියලා හිස බූ ගා ගත්ත ගමමහගෙ ගැන කතාව. ඒක ඒ කොහේ හරි ගමමහගෙ කෙනෙකුට අපහාසයක්ද, නැත්තං ඊට වඩා ලොකු කතාවක් මතු කරන උපහාසයක්ද? අලියාගේ වල්ගෙ එල්ලිලා දිව්‍ය ලෝකෙ ගිය කතාව ගමරාළට අපහාසයක් වෙනවද?

අපි ඩිජිටල් ජන සාහිත්‍යය මීට වඩා පළල් විදිහට තේරුම් ගන්න  ඕන. මෙතන හොඳ හෝ නරක කියල දෙයක් නෑ. යම් කිසි අලූත් දෙයක් නිර්මාණය වෙනවා විතරයි. ඊට පස්සෙ ඒක නිර්නාමිකයි. නිර්පුද්ගලිකයි. ඒක ඩිජිටල් වහරක් වෙනවා. හැමදෙයක්ම ඒකෙන් ඉන්ෆ්ලූවන්ස් වෙන්න ගන්නවා. හැම පැත්තකින්ම හොඳ ප‍්‍රවණතාවයක් මේක. මගේ අදහස අනුව කාගේ හෝ නිරුවත් වීඩියෝවක් වුණත් මේ විදිහට අන්තර්ජාලයේ පැතිරීම කිසිම නරකක් නෙමෙයි. මෙතන කිසි කෙනෙකුගේ පුද්ගලිකත්වයක් හුවමාරු වෙන්නෙ නෑ.

මේ නිමේෂයන් නැවත පුද්ගලික විදිහට කියවාගන්නෙත් තාක්‍ෂණික අතින් ඉතා අපරිණත පිරිස්. ඒ වෙනුවට ඊට ප‍්‍රති සංවාදය දියත් වෙන්න  ඕන. කතිකාවන් පටන් ගන්න  ඕන. ඒ හරහා අදහස් සමාජගත කරන්න ඉතාමත් අලූත් ප‍්‍රවේශයන් අත්හදා බලන්න පුළුවන්.

උදා විදිහට මේ සුජීගේ ගීතය අපේ විදේශ රැකියා කාර්යාංශය වගේ තැනක තේමා ගීතයක් වෙන්න පවා සුදුසුයි. මේ තරම් සජීවී විදිහට මේ රට රැකියා පිළිබඳ ප‍්‍රශ්නයක පැතිකඩ සියල්ල එකට මුණගැහෙන්නෙ නෑ වෙන කිසි තැනක. වඩා වැදගත් වෙන්නෙ බොරු භාවාතිෂය වීම් වලින් තොරව සියල්ල විවෘතව කියවෙන එක.

එක පැත්තකින් මේ රට රැකියාවල යෙදෙන අයගෙ ගෙවල් වල ඇත්ත තත්වය. අඩු ගානෙ මනි ට‍්‍රාන්සර් එකක නොම්මරයක් ලියා ගන්නවත් එතන දැනුවත් කෙනෙක් නෑ. මේ කාන්තාව විසින් නැවත නැවත කතා කරන මේ ගෙදර දරුවන්ගෙ තත්වය කොයි වගේ වෙන්න පුළුවන්ද? අනෙක් පැත්තට මේ තරම් පරිප්පුවක් කාගෙන හම්බකරන සල්ලි වලට අත්වෙන ඉරණම මොකක්ද?

ඒ වගේම අපේ රට රැුකියාවලට යන කාන්තාවන්ගෙ අධ්‍යාපන, සංස්කෘතික මට්ටමත් මෙතනදි පැහැදිලියි. කිසිම පුහුණුවක්, ඉගැන්වීමක් නැතිව මේ විදිහෙ ශ‍්‍රම ශරීරයන් අපනයනය කරමින් අපි බලාපොරොත්තු වෙන්නෙ මොකක්ද? මේ අයගේ ආදායම් හරහා නැවත මේ පවුල් දියුණුවක් ලබාවිද?

මේ හැම ප‍්‍රශ්නයක්ම සුජීගේ රී-මික්ස් එක ඇතුලෙ ඇහෙනවා. ඒක නැවත ස්වභාවික දුරකතන සංවාදයක් නෙමෙයි. වයිරල් සාහිත්‍යයක් විදිහට ඒ සංවාදය නැවත ස්ථානගත වෙනවා. ඒ හරහා දැවැන්ත සමාජ කතිකාවක් ඇති වෙනවා.

මුලින් හිනාවෙනවා වෙන්න පුළුවන්. ඒත් මිනිත්තුවකට පස්සෙ වැඬේ පත්තු වෙනවා. සුජී කවුද? අපි කවුද?
අපි නැවත හිතන්න පටන් ගන්නවා.

-චින්තන ධර්මදාස

Saturday, September 12, 2015

තියරියෙන් එළියට


ජාක් රන්සියර්ව කෙටියෙන් කියවන්න ගත්තට පස්සෙ මට ඒ න්‍යායික වියළි සංවාදය ඇතුලෙ දැණුනෙ එක කාරණයයි. ඒත් ඒ එක කාරණය ගොඩක් ඇත්ත දැනීමක් එක්ක ගැටගැහෙන නිසාම මට රන්සියර් කලාව ගැන කියන්න හදන කතාව ඉන්ටරෙස්ටින්. මම කියන්නම් රන්සියර්ගෙ අදහස් මගේ ඔලූව ඇතුලෙ වැදිලා පරාවර්තනය වෙන විදිහ. මේකත් එක්ක ඇත්තට රන්සියර්ගෙ කිසිම සම්බන්ධයක් නැති වෙන්නත් පුළුවන්.
රන්සියර් ගේන වැදගත් තර්කයක් තමයි කෘතියකදි හේතුඵල සම්බන්ධතාවයේ හිරවෙන්න එපා කියල. තාර්කිකත්වය ඉක්මවූ යමක් කලාව ඇතුලෙ තියෙන්න  ඕන කියන එකයි එතන අදහස. ඒ අතාර්කික පැවැත්ම වඩා විශාල වින්දන අවකාශයකට අපිව අරගෙන යනවා. එතනදි පේ‍්‍රක්‍ෂකයෙක් හෝ පාඨකයෙක් විදිහට අපි සම්බන්ධ වෙමින් අපේ විවිධ වර්ෂන්ස් නිර්මාණය කරනවා.

රන්සියර්ගෙ මේ සිතීම ඇතුලෙ මගේ කියවීම වෙන්නෙ කලා කෘතියක් පරිපූර්ණ නොවිය යුතුයි කියන එක. පරිපූර්ණත්වය කියන්නෙ මළ බව. නිශ්චිත බව. වඳ බව. හැම න්‍යායක් ඇතුලෙම තියෙන කලාවට කිසිසේත්ම අනුගත කළ නොහැකි කොටස වෙන්නෙ මේක. කලාව න්‍යායාත්මකව පැහැදිලි කරන්න බෑ. ඒ පැහැදිලි කිරීමෙන් ආපහු න්‍යායක්ම බිහිවෙනවා මිස කලාවක් බිහිවෙන්නෙ නෑ. හොඳම උදාහරණය ලංකාවෙ නම් අශෝක හඳගම කියලයි මං කියන්නෙ. හඳයට තිබුණු විශ්මිත පරිකල්පනය එක්තරා තැනකින් පස්සෙ න්‍යායික වෙන්න පටන් ගන්නවා. ඒ න්‍යායිකත්වය හරහා මළ ප‍්‍රකාශන එලියට එනවා.

මට කියන්න උවමනා වුණේ කලාවක අනිවාර්ය අංගයක් වෙන්නෙ අසම්පූර්ණත්වය කියන එකයි. ඒක තමයි කෘතියක් හුස්ම ගන්න විවරය. ඒක දෙයක් හෝ නිෂ්පාදනයකට එහා ගිහින් සජීවී බවක් ලබන්නෙ ඒ අසම්පූර්ණත්වය නිසාමයි. අසම්පූර්ණ වුණත් නිර්මාණාත්මකව ගොඩනැගෙන පැවැත්මක් ඇතුළට පාඨකයා/ පේ‍්‍රක්ෂකයා ඇතුල්වෙනවා. ඒ ඇතුල් වීම හරහා නිර්මාණය යළි යළිත් විවිධ අර්ථයන්ට පරිවර්තනය වෙනවා. බහුවිධ පැවතුම් ලබනවා. නිර්මාණයක පාඨකයා හෝ පේ‍්‍රක්ෂකයා සම්බන්ධ වෙන විවරය වැහුණම ඒක බණක් වෙනවා. දේශනයක් වෙනවා. අපි නිකං බලං ඉන්නවා.

තමන් දන්නා වූ හෝ තමන් විශ්වාස කරන න්‍යායික, මතවාදීමය තැනකින් නිර්මාණයකට අවතීර්ණ වීමේ ගැටළුව එන්නෙ මෙතනදි. ඒකෙන් කෘතිය සිය සීමාවන් සළකුනු කරන්න පටන් ගන්නවා. අනිත් පැත්තට ඒකෙන් නිර්මාණකරුවාගේ සීමිත බව ලොකුවට පේන්න ගන්නවා. හුවමාරුවක්, සම්බන්ධයක්, සංසර්ගයක් තරම් කිසිම නිශ්චිත අදහසක් විශාල වෙන්නෙ නෑ. හැම න්‍යායක්ම, තේරුම් ගැනීමක්ම, අවබෝධයක්ම කියන්නෙ අනිශ්චිත, අතාර්කික පැවැත්මකට අපි හදන රාමු විතරයි. ඒත් ඒ රාමුවලින් එලියෙ පැවැත්මෙ අවිනිශ්චිතභාවය එක්ක මුහුවුණු කෘතියක් නිර්මාණය වෙනවා නම් එතන ආර්ට් සිද්ද වෙනවා. ආර්ට් එක හැමතිස්සෙම තියෙන්නෙ නිර්මාපකයාට එලියෙන්. ඒක නිර්මාපකයා විසින් ඇතුළට ගන්න ගන්න සිද්ද වෙන්නෙ ආර්ට් එක පොඩි වෙන එක විතරයි.

හැමදාම කලාව ගැන විචාර ඇතුලෙ මේ සංකීර්ණ අදහස කියන්න උත්සාහ ගත්තා කියල මට හිතෙනවා. සරලවම කිව්වොත් දෙයක් කෙලින් කියන්නෙ නැතුව උපමා රූපක ඇසුරෙන් වටෙන් කියන්න වගේ මෝඩ සාහිත්‍ය අදහස් වල වුණත් එන්නෙ මේ කතාව. තමන් දන්න විශ්වාස කරන යතාර්ථය වෙනුවට අසම්බන්ධිත වර්තන නිමේෂයන් ගැන කතා කරන්න කියන එක. ඒක හොඳ අභ්‍යාසයක් එක විදිහකට.

ජාක් රන්සියර් අසරණ වෙන තැන කියල මං දකින්නෙ මේ විඳීමක නිමේෂය න්‍යායික කරන්න හදන තැන. ඒ න්‍යාය තාර්කික කරන්න එයාට සිද්ද වෙනවා ඓතිහාසික න්‍යායන් පාවිච්චි කරන්න. ඒක න්‍යායික කතිකා ලෝකෙ ඇතුලෙ හොඳක් වෙන්න පුළුවන්. ඒත් ආර්ට් වලට ඒකෙන් වැඩක් වෙන්නෙ නෑ. අතාර්කිකත්වය තාර්කිකත්වය ඇතුලෙ පැහැදිලි කරන්න බෑ.
මට  ඕෂෝගෙ කෙටි සංවාදයක් මතක් වෙනවා.

‘‘මගෙන් දවසක් කෙනෙක් ඇහුවා, මොකක්ද දර්ශනය (ෆිලොසොෆි) කියන්නෙ? කියල.
‘දර්ශනය කියන්නෙ වැරදි ප‍්‍රශ්න ඇසීමේ කලාවයි’  මං උත්තර දුන්නා.

ඇස් පේන්නෙ නැති මිනිහෙක් අහනවා, ආලෝකය කියන්නෙ මොකක්ද කියල. ඒක අයිති වෙන්නෙ දර්ශනයට. බීරි කෙනෙක් අහනවා නම් මොකක්ද සංගීතය කියල ඒක අයිති වෙන්නෙ දර්ශනයට.
ඒත් අන්ධ මනුස්සයෙක් අහනවා නම්, කොහොමද මගේ පෙනීම ආපහු ලබා ගන්නෙ කියල ඒක දර්ශනය නෙමෙයි. ඒක ආගමිකයි.

බීරි මනුස්සයෙක් එයාගෙ කන් ඇහෙන්නෙ නැති එකට අදාල විශේෂඥයෙක් මුණගැහිලා ප‍්‍රතිකාර ගන්න යනවා නම් එයා යන්නෙ දර්ශනවාදය දිහාවට නෙමෙයි ආගම දිහාවට.

දර්ශනය කියන්නෙ හිතළුව. උපකල්පනය. කිසි දෙයක් නොදන්නාකම.
කවුරු හරි හදනවා සත්‍යය නිෂ්පාදනය කරන්න. සත්‍යයන් එහෙම නිෂ්පාදනය කරන්න බෑ. එහෙම නිෂ්පාදිත දෙයක් සත්‍යය වෙන්නත් බෑ.

සත්‍යය තියෙන්නෙ සොයා ගන්න. අනාවරණය කරගන්න. ඒක කොහොමත් එතන තියෙනවා. අපිට තියෙන්නෙ ඇස් ඇරලා බලන්න. ඒක දකින්න ඇස් තියෙන්න  ඕන. ඒක විඳින්න හදවතක් තියෙන්න  ඕන. ඒකෙ පවතින්න පැවැත්මක් තියෙන්න  ඕන’’
- ඕෂෝ ධම්මපද

කල් ඉකුත් වෙච්ච මාතෘකාවක් වුණත් සන්නස්ගල ඡුන්දෙන් පරාද වුනේ ඇයි කියන එක අමතක නොකළ යුතු දෙයක්. මං හිතාගෙන හිටියෙත් සන්නාට තියෙන මීඩියා ප‍්‍රතිරූපයත් එක්ක චන්ද ගන්න එක වැඩක් නෙමෙයි කියල. ඒත් හිතාගන්න බැරි විදිහට සන්නාට චන්ද අඩු වුණා. ඒකට හේතුව එයා මාධ්‍ය වල කියපු ආන්දෝලනාත්මක කතන්දරද? මට හිතෙන්නෙ ඊට වඩා ලොකු දෙයක් ඒ අඩුවීම පිටිපස්සෙ තියෙනවා.
පළවෙනි හේතුව විදිහට මට හිතෙන්නෙ සන්නස්ගල කොළඹින් ඉල්ලපු එක. ඒක ඉතාමත් හොඳ අවස්ථාවක් වෙයි කියලයි මං හිතාගෙන හිටියෙ. ඒත් මේ පාර කොළඹ එජාපෙ ලැයිස්තුවෙ වීරයො වැඩි වුණා. අනිත් පැත්තට මීඩියා වල වීරත්වය වැඩිපුරම බලපාන්නෙ කොළඹින් පිට පළාත් වලට. මේ වීරයන් අතර ගැටුමෙදි සන්නාට පොසිෂන් වෙන්න (ස්ථානගත වෙන්න) තැනක් නැති වුණා.
.
මං නිකමට රත්මලාන පැත්තෙ ‘ජනතාව’ එක්ක පොඩි කතාබහක් දාලා බැලූවා. එතනදි පැහැදිලි වෙච්ච කාරණයක් වුණේ සන්නා ලංකාවෙ චන්දෙකදි අදාල වෙන කිසිම පාර්ශ්වයකට අඩංගු නොවීම කියන එක.
උගත් බුද්ධිමත් කියන කාණ්ඩෙට ලේසියෙන්ම අයිති වෙන්නෙ අපේ කාලයේ ප‍්‍රාඥයා, හර්ෂ, ඉරාන් වගේ චරිත. ජනතාවට සමීප කියන එකට අයිති වෙන්නෙ රවී, සුජීව, මරික්කාර් වගේ චරිත. එතනදි සන්නා මේ කිසි කොටසක සලකා බැලීමට අහු නොවී යනවා. ඒ රැුඩිකල් කතා බහ ඔක්කොම කතිරයක් වැටෙන්න අදාල නොවෙන අවකාශයක ගලා යනවා.

අනිත් පැත්තට සන්නාගෙ කැම්පේන් එක ඒලෙවල් පංති මට්ටමෙන් උඩට ආවෙම නෑ. නගර සභා, පළාත් සභා ආදී රටේ දේශපාලනයට ඇතුල්වෙන දොරවල් ඔක්කොම පහු කරලා කෙලින්ම පාර්ලිමේන්තුවට ඉල්ලද්දි සිද්ද වෙන්න නියමිත අවාසිය මගඇරගන්න සන්නා උනන්දු වුනේ නෑ. ජාතික මට්ටමේ ප‍්‍රශ්න සහ ජාතික මට්ටමේ ජනතා සීතිමක් ගැන සංවාදයක් වෙනුවට කවදත් පුරුදු අපේ සීමිත සංවාද කතිකාවෙ සන්නාගෙ චන්ද කැම්පේන් එක නතර වුණා.

මේ විකල්ප කතිකාව ඇතුලෙත් සන්නස්ගලට චන්ද තිබුනෙ නෑ. පැහැදිලිම සත්‍යයක් විදිහට තේරුම් ගන්න තිබුනෙ සන්නස්ගලගෙ ජනප‍්‍රියභාවය තියෙන්නෙ අකමැත්ත ඇතුලෙ කියන එකයි. සන්නස්ගල කියන ප‍්‍රතිරූපය මිනිස්සු අතර ජනප‍්‍රිය වුණේ විරෝධය, ප‍්‍රතික්‍ෂේපය කියන කාරණා හරහාමයි. ඒත් චන්දෙකදි සිද්ද වෙනවා මේ ප‍්‍රතික්‍ෂේපය මනාපයක් කර ගන්න. ඒ ට්විස්ට් එක තීරණාත්මකයි.

සරල වටහා ගැනීමකට මට රත්මලානෙ සාමාන්‍ය මනුස්සයෙක් සන්නස්ගල ගැන කියපු දෙයක් උපුටා දක්වන්නම්.

‘ආපෝ හරියන් නෑ මහත්තයා. එයා මොනවද කියන්නෙ? එකපාරක් ඇවිත් කිව්වා, අපි අවුරුදු විස්සක් විපක්ෂයෙ හිටියා. බලය නැතුව හිටියා. ඒත් මතක තියාගන්න ඊළ`ගට එන යූඇන්පී ආණ්ඩුවෙන් වුණත් අපි අපිට කලින් රස්සාව දෙන්නෙ නිදහස් පක්ෂෙ මනුස්සයාට. ඒකයි අපේ හැටි... බම්බු ගහගන්න කියල මං ආවා එන්න. අපිට පිස්සුද මෙච්චර කල් ලොටලා ලොටලා ආයි උන්ටම පුදන්න?.’

මේ කතාවෙ ඇත්ත නැත්ත මං දන්නෙ නෑ. ඒත් මේවා තමයි සන්නා ගැන චන්දෙදි සාමාන්‍ය කටකතා වුනෙ. එතකොට පැහැදිලියි දරුණුතම අවුල සිද්ද වෙලා තියෙන්නෙ පොසිෂන් වීම ඇතුලෙ කියන එක. චන්ද ලැයිස්තුව ඇතුලෙ තමන්ගෙ මනාපයට ජාතික වටිනාකමක් හදාගන්න සන්නා අපොහොසත් වෙනවා. කල්ට් තැනින් මාස් තැනට එද්දි එයා ෆේල් වෙනවා.

මේ ගැන දුරට හිතන්න  ඕන වෙන්නෙ සන්නස්ගලට වැරදුනේ කොතනද කියල තේරුම් ගන්න නෙමෙයි. රටේ දේශපාලන චර්යාව ගැන මයික්‍රො ලෙවල් එකේ තේරුම් ගැනීම් විදිහට. මේ හා සමානම පොසිෂන් වීමේ අවුලක් ජවිපෙට බලපානවා.
ඒත් වඩාත් වාසිදායී විදිහට.

(ඉතිරි කොටස ලබන සතියට)

Saturday, September 5, 2015

කොකා කෝලා සහ නාසිසම්.



මං පටන් ගන්නවා ලියන්න. ලියන්න පටන් ගන්න කලින් මගේ ඔලූවෙ පිලිවෙලට සංවිධානය වෙලා තියෙනවා අදහස් පෙලක්. කොකා කෝලා- සන්නස්ගල සහ ජවිපෙ. ඒත් ඒක ලියන්න කලින් හදිස්සියෙම කිසිම තේරුමකට නැතුව මට මතක් වෙනවා ඇල්කෙමිස්ට් පොත. පොතේ කතාව නෙමෙයි. ඊට කලින් තියෙන ප්‍රෝලොග් එක. මං හිතන්නෙ කොයෙලො ගෙ මේ පොත ගොඩක් දෙනෙක් කියවලත් ඇති. පරිවර්තනය වෙලත් ඇති. ඒත් මට ඒක නොලියා බෑ.

”ඇල්කෙමිස්ට් පොතක් අහුලගත්තා කැරවන් එකේ ඉන්න වෙන කවුරු කෙනෙක් ගෙනාපු. ඒක පෙරලගෙන යද්දි එයාට මුණගැහුනා නාසිසස්ගේ කතාව.

ඇල්කෙමිස්ට් දන්නවා නාසිසස් පුරාවෘත්තය. නදියක් අයිනෙ දණ ගහගෙන තමන්ගෙම රූපය දිහා ඇස් දල්වාගෙන බලා හිටපු තරුණයා. එයා එයාගෙම රූපයට කොයිතරම් වශී වෙලා හිටියද කිව්වොත් පස්සෙ එක උදෑසනක එයා මේ නදියට වැටිලා මැරෙනවා. නදියෙ එයා වැටිච්ච තැනින් මලක් පිපෙනවා. ඒ මලට කියන්නෙ නාසිසස්.

ඒත් මේ පොතේ කතාකරුවා කතාව ඉවර කරන්නෙ එහෙම නෙමෙයි.

එයා කියනවා, නාසිසස් මැරුණට පස්සෙ මේ වනාන්තරයට අදිපති දේවතාවන් මේ නදිය හොයාගෙන ආවලූ. එතකොට ඒ ගොල්ලො දකිනවා සීතල වතුරෙන් පිරිලා තිබ්බ ඒ නදියම ලූණු රස කඳුළු නදියක් බවට පෙරලිලා.

‘ඇයි ඔයා අ`ඩන්නෙ?’ දේවතාවො නදියෙන් අහනවා.
‘මම අ`ඩන්නෙ නාසිසස් හින්ද...’ නදිය උත්තර දෙනවා.
‘ආ.. ඒක පුදුමයක් නෙමෙයි. අපි කැලේදි කොයිතරම් නම් එයාගෙ පස්සෙන් ආවත් ඔයාටනෙ ගොඩක්ම ළංවෙලා එයාගෙ ලස්සන දකින්න පුළුවන් වෙන්නෙ...’ දේවතාවො නදිය අස්වසනවා.
‘ඒත්... නාසිසස් ලස්සනද?’ නදිය පෙරලා අහනවා.
‘ඔයා තරම් වෙන කවුද ඒක දන්නෙ?’ දේවතාවො පුදුම වෙනවා.
‘එයා ඔයාගෙ ඉවුරෙ ඉඳගෙනයි එයාගෙ රූපය දිහා බලාගෙන භාවනා කළේ?’
නදිය මොහොතකට නිශ්ශබ්ද වුණා. පස්සෙ එයා කතා කළා.
‘මං නාසිසස් හින්ද වැළපෙනවා තමයි. ඒත් මං කවදාවත් දැකලා තිබුනෙ නෑ නාසිස්ස් ලස්සනයි කියල. මං වැලපෙන්නෙ, නාසිස්ස් එහෙම දණගහගෙන හිටපු හැම වතාවකම එයාගෙ ඇස් ඇතුලෙ මං දැකපු මගේ ලස්සන මට ආපහු දකින්න වෙන්නෙ නැති හින්ද....’
කොයිතරම් ලස්සන කතාවක්ද? ඇල්කෙමිස්ට්ට හිතුණ.”

නාසිසිසම් ඇතුලෙ අනෙකාට වෙන දේ ගැන හරිම විටී ට්විස්ට් එකක් කොයෙලො ගෙ මේ කෙටි කතාව ඇතුලෙ තියෙනවා. ඒක හරියටම කියන්න බෑ මෙන්න මේකයි, මෙච්චරයි කියල. ඒත් ලොකු වපසරියක අවබෝධයක් එකපාර දෙන සෙන් කතාවක් වගේ ගතියක් ඒකෙ තියෙනවා.

මේ දවස්වල ලංකාවෙ දරුණුවට ඇවිලෙනවා කොකාකෝලා විරෝධයක්. ඒකට හේතුව වුනේ කොකාකෝලා කොම්පැණිය තමන්ගේ නළ කාන්දුවකින් සිදුවුනා යැයි කියන විදිහට ඞීසල් කැලණි ග`ගට මුදා හැරීම. ඒ  හේතුවෙන් මධ්‍යම පරිසර අධිකාරිය  ඒ කොම්පැනියෙ පරිසර බලපත‍්‍රය අහෝසි කරනවා.

ඒක සිදුවිය යුතු දෙයක්. කොම්පැණිය එක්ක ඞීල් එකක් දාලා වැඬේ යටගහන්න තිබුණු අවුරුදු දහයක පුරුද්ද අවසන් කරමින් මේ වගේ ක‍්‍රියාමාර්ගයක් ගැනීම ගැන පරිසර අධිකාරිය පැසසිය යුතුයි. ඒ වගේම මේ විදිහෙ වගකීම් රහිත ක‍්‍රියා සිදු කිරීම වෙනුවෙන් ලංකාවෙ කොකා කෝලා කොම්පැණියට සමාජ විරෝධය එල්ල වීමත් අනිවාර්යෙන් අවශ්‍ය ප‍්‍රතිචාරයක්. මාධ්‍ය වලින් කොයිතරම් කරුණු වසන් කරන්න උත්සාහ කළත් ෆේස් බුක් සහ සමාජ ජාල වෙබ් අඩවි හරහා විවිධ තරාතිරම් වල අය තමන්ගේ විරෝධය පෙලගැස්වීමත් දියුණු තත්වයක්.

ඒත් ඊට පස්සෙ මේක ටික ටික පරණ ගුහාවාසී චින්තනය පැත්තට යන්න ගන්නවා. කොකා කෝලා ඞීසල් කාන්දුවට එරෙහිව කොකා කෝලා තහනම් කරන්න වගේ ජෝක් වල ඉඳන් බහුජාතික සමාගම් විරෝධය වගේ පරණ අදහස් කඩමාලූ ඔක්කොම මේක වටේ එතෙනවා.

කොකා කෝලා කියන්නෙ ලංකාවෙ එක පරම්පරාවකට බීමක් විතරක් නෙමෙයි. ඒක ලයිෆ් ස්ටයිල් එකක්. සංස්කෘතියක්. මාත් අයිති වෙන්නෙ ඒ පරම්පරාවට. අලූත් විදිහක විනෝදයක්, අලූත් විදිහක තාරුණ්‍යයක්, අලූත් විදිහක අදහස් පරපුරක් කොකා කෝලා හරහා බිහිවුණා. ඒ ඇඞ්වර්ටයිසින් වලින් අලූත් ජීවිත නිර්මාණය වුණා. මට කොකා කෝලා කියන්නෙ මගේ මානසික අවශ්‍යතාවයක්. ඒක දෙවෙනි වෙන්නෙ වතුරට විතරයි.

සියලූ ප‍්‍රචාරණ දැන්වීම් වල සහ ඒ අඳුරු රතු ගුප්ත මේ ලෝකෙ නැති වෙනස්ම රස එකතු වෙලා මට  ඕනම වෙලාවක කික් එකක් දෙනවා. ඒ සංස්කෘතික නිෂ්පාදනයට විරුද්දව මේ කියන වාරණ තහනම් හු`ගක් ගොඬේ දේවල්.

කොකා කෝලා වගේ බහුජාතික සමාගමක පරිසර ප‍්‍රතිපත්තිය වුණත් අපි හිතනවට වඩා ගොඩක් දියුණු එකක්. ලෝකෙ විවිධ තැන් වල විවිධ අවස්ථා වල මේ කාරණා කඩවීම් වෙන්න පුළුවන්. ඒකට බලපාන්නෙ මේ පාර ජාතික සංස්කෘතියට වඩා ඒ රටවල සංස්කෘතිය. බහුජාතික සමාගමක් තරගකාරීත්වය සහ ජනතා ප‍්‍රතිවිරෝධයන් එක්ක වඩ වඩාත් ප‍්‍රගතිශීලී කාරණා වලට තල්ලූ කරනවා. ඒක තමයි ධනවාදයේ ක‍්‍රමය වෙන්නෙ. ඒක නිසා ඒ වගේ සමාගමක් විසින් කරන අකටයුතු තැන් වලදී තියුණු විදිහෙ චෝදනා එල්ල කිරීමක් සහ ප‍්‍රතිවිරෝධයක් අත්‍යාවශ්‍යයි. එතකොට තමයි අපිත් යම් සබුද්ධික සිවිල් සංවිධානගත වීමක් සහිත සමාජයක් විදිහට එලියට පේන්නෙ. ඒත් ඒක කොකා කෝලා පරිපාලනයට මිස කෝකා කෝලා වලට විරුද්ද එකක් නොවිය යුතුයි කියන එකයි මගේ අදහස.

මේ වෙද්දි කොකා කෝලා වලින් සිදුවන සෞඛ්‍ය හානි වගේ දේවල් ගැන ලීෆ්ලට් පවා බෙදනවා. එතකොට මේ ශරීර සෞඛ්‍යය වෙනුවෙන් අපි කොකා කෝලා පිටුදැකිය යුතුද? මේක හරියටම පිළිකාව නිසා දුම්බීම අත්හරින්න කියල කරන නොදියුණු යෝජනාවමයි. හැම දියුණු සංස්කෘතික නිෂ්පාදනයකටම එරෙහිවම මේ වාමාංශික ප‍්‍රතිගාමී විරෝධයන් පැණ නගිනවා. ඒකට හේතුව ඒ අධිනිශ්චය වෙලා තියෙන සෞඛ්‍ය හෝ වෙනයම් සීමාවන් ඇතුලෙ කිසි අලූත් දෙයක් නිෂ්පාදනය කරන්න බැරි එක අනිවාර්යක් නිසා. ඒ සීමාවන් ඇතුලෙ පුළුවන් ආපහු අතීතෙට යන්න විතරයි. කොළ කැඳ, රණවරා බොන්න විතරයි. කරුණාකර සෞඛ්‍ය මහත්වරුන් තමන්ගේ රාජකාරිය කරන්න. පරිණාමය වෙන ආශා අවශ්‍යතා අනුව මිනිස් ශරීරය හැඩගැස්වීමේ ක‍්‍රම හොයාගන්න. වාරණය තමන්ගෙ භාවිතාව කරගන්නවට වඩා අභියෝගය බාරගන්න.

හොඳට කල්පනා කරලා බැලූවොත් මිනිස්සු කියන්නෙ කවදාවත් පරිසරය ආරක්‍ෂා කරපු ජීවීන් කොටසක් නෙමෙයි. හැම මිනිස් දියුණුවක්ම සටහන් වෙන්නෙ පරිසරයට එරෙහි පියවරක් එක්ක. අපිට කොහෙත්ම අපේ පරිිසරය සහගෝගී හෝ අනුකූලතාවයක් දැක්වූයේ නෑ. අපි පරිසරය විනාශ කරමින් ආයුධ හැදුවා, ගෙවල් හැදුවා, නගර හැදුවා, ආශාවන් හැදුවා. එතකොට පරිසරය විසින් නැවත අපිට ලෙඩ හැදුවා, ආපදා හැදුවා, විනාශ හැදුවා. ඒත් අපිට හැමදාම හොයන්න වෙන්නෙ එතනින් එහාට කොහොමද මේ පරිසරයේ සීමාවන් පාලනය කරගන්නෙ කියන එක මිස නැවත කැලේට යන ප‍්‍රතිපදාව නෙමෙයි.

වනාන්තර අඩුවීම අපිට ප‍්‍රශ්නයක් නම් අපිට සිද්ද වෙනවා අපිට අවශ්‍ය විදිහට වනාන්තර වවා ගන්න. සත්තු අඩුවීම අපිට ප‍්‍රශ්නයක් නම් අපිට සිද්ද වෙනවා අපිට  ඕන විදිහට අභිජනනය කරමින් සත්තු හදාගන්න. අපේ පරිසරය අපි විසින් නිර්මාණය කර ගන්නවා. ඒක තවදුරටත් පරණ ස්වභාවික පරිසරය නෙමෙයි. මිනිසා යනු ස්වභාවික ජීවියෙක් නෙමෙයි කියන අපි නිතර අමතක කරනවා. හැමතිස්සෙම පරණ කැලෑව මතක් කරනවා. ලංකාව වගේ ළතැවෙන රටවල මේ ප‍්‍රවණතාවය වැඩියි.

කොකා කෝලා විරෝධය හරහා මට පේන පැති මේවා. මගේ යෝජනාව නම් ලංකාවෙ කොකා කෝලා කොම්පැණිය වහලා දාන්න කියන එකයි. කොකා කෝලා වගේ දියුණු සංස්කෘතික පානයක් පරිපාලනය කරන්න ලංකාවෙ ගෝතයන්ට අමාරුයි. ඒකෙන් වෙන්නෙ ඒ බීමෙ ඇත්ත කොලිටි එකත් පිරිහෙන එකයි. උදාහරණයක් විදිහට කොකා කෝලා සහ කැළණි ග`ග කියන මුහුවීමම සංකල්පමය අතින් ලොකු හානියක්. කොකා කෝලා වලට ඒක ගැන වඩාත් හිතන්න වෙන්නෙ ඒක බීමකට වඩා මේ සංකල්පමය ප‍්‍රාග්ධනය උඩ යැපෙන හින්ද. අපි කොකා කෝලා ආනයනය කරමු කියන එකයි මගේ යෝජනාව. එතකොට සමහර විට මිළ වැඩිවෙයි. ඒත් රස හොඳ වෙයි. ඇත්තටම උවමනාවක් නැතුව විරුද්ද වෙවී කොකා කෝලා බොන අය ඒක අත්අරීවී. නැතුවම බැරුව ආශාවක් මානසික අවශ්‍යතාවයක් විදිහට කොකා කෝලා බොන අය විතරක් ඒක බොයි.

සන්නස්ගල සහ ජවිපෙ ගැන කතාව ලියන්න මේ ඉතුරු ඉඩ මදි. ඒක ආපහු හිතුණොත් බලමු.

-චින්තන ධර්මදාස