Tuesday, July 23, 2019

මගේ මාර්කටින් ගුරු



බුදුන් දැන හෝ නොදැන තමන්ගේ දර්ශනය පතුරන්න පාවිච්චි කරපු මාර්කටින් ටෙක්නික් ගැන මං ටිකක් දුර කල්පනා කළා. බුදුන් නොදන්නා කිසිවක් තියෙන්න බැරි නිසා ඒවා නොදැන කළා කියන්නත් බෑ. ඒත්  ඕනම දැවැන්ත කැම්පේන් එකක් ගැන කල්පනා කරද්දි මට නැවත හැරිලා බලන්න හිතෙන තරමට බුදුන්ගේ මාර්කටින් ආකර්ශනීයයි.

දුක නැති කිරීමට මග තණ්හාව නැති කිරීමයි.

මතුපිටින් ගත්තොත් දුක නැති කිරීමේ මාර්ගය කියද්දිම බුදුන් මාර්කටින්වල පදනමම ඉවර කරනවා. තණ්හාව, නැත්තං ආශාව කියන්නෙ මාර්කටින්වල මූල. ඒ කියන්නෙ බුද්ධත්වයට පත්වුන කෙනෙකුට කිසි දවසක අපිට බඩු විකුණන්න බෑ. හොඳ වෙලාවට ලෝකෙ බුදුවරු ඉන්නෙ නොසලකා හැරිය හැකි තරම් පොඞ්ඩයි. වැඩියෙන් ඉන්නෙ බුදුවරුන්ටත් ආශාවෙන් බැඳෙන නිවනටත් තණ්හාවෙන් පෙලෙන ආගමිකයොයි.
බුදුන් කියන හැටියට තණ්හාව ඇතිවෙන්නෙ නොදන්නාකම නැත්තං මෝහය හින්දයි.  බුදුන් අද හිටියා නම් කියාවි මාර්කටින් කියන්නෙ මේ මෝහයෙන් වැඩගන්නා මිකැනිසම් එකක් කියල.

අද සිවුරේ නමින් කොයිතරම් පිස්සු කෙලියත් බුදුන්ගේ අදහස් අනෙක් ආගමික අදහස් එක්ක සාපේක්ෂව ගනිද්දි ඉතාම ගැඹුරුයි වගේම ප‍්‍රායෝගිකයි. මවාගත් දෙවි කෙනෙක්, දේවතාවක් හෝ බ‍්‍රහ්මයෙක් නැතුව හේතුඵල වශයෙන් කාරණා අවබෝධයට ගනිමින් බුදුන්ගේ දහම තමන්ගේ ඇතුලට යොමුවෙනවා. ඒ කියන්නෙ ලෝකය වෙනුවට තමන්ව අවබෝධ කර ගැනීම කියන දිශාවට හැරෙනවා. මට  ඕනවුනේ බුද්ධාගම ගැන කතා කරන්න නෙමෙයි. බුද්ධත්වයට පත්වූ උතුමෙක් තමන්ගේ දහම මිනිස්සු අතරට අරගෙන ගිය විදිහ දිහා බලලා මාර්කටින් ඉගෙන ගන්න. බුදුන් සහ මාර්කටින් කියන්නෙ ඒ කොන මේ කොන තියෙන විශ්වයන් දෙකක් කියල කෙනෙකුට හිතෙන්න පුළුවන්. ඒත් මේ විශ්වයන් එකමත එක අතිපිහිත වෙන වෙලාවලූත් තියෙන්න පුළුවන්.

බ‍්‍රෑන්ඩින්ග් සහ තමන් ගැන අවබෝධය

බුදුන් කියනවා තමන්ව අවබෝධ කරගන්න කියල. බ‍්‍රෑන්ඞ් එකකත් පලවෙනි වැඬේ වෙන්නෙ ඒක. තමන් කවුද, තමන්ගෙ වටිනාකම් මොනවද, තමන් පෙනී ඉන්නෙ මොකක් වෙනුවෙන්ද.. මේ දේවල් බ‍්‍රෑන්ඞ් එකක් හදද්දි මූලිකයි. එහෙම තමන් ගැන අවබෝධයක් නැතුව මාර්කට් එකට වැටෙන බ‍්‍රෑන්ඞ් නිකං බාල හුලං බෝල විතරයි.  බ‍්‍රෑන්ඞ් එකක් නම් ඒකට අයිඩෙන්ටිටි එකක් සහ එය විසින් අලූතෙන් එකතු කරන වටිනාකමක් තියෙන්න  ඕන.

තමන්ව අවබෝධ කර ගැනීමෙන් පස්සෙ මොකක්ද ඒ අවබෝධයෙන් කරන්න තියෙන්නෙ? ඒක ලෝකෙට කියන්න  ඕන. බ‍්‍රෑන්ඞ් එකක් මේක කරන්නෙ පුළුවන් තරම් සද්දෙට තමන් පවතින වග මාර්කට් එකට පෙන්නන එකෙන්. ඒත් බුදුන් කියන්නෙ නිකංම පවතින්න කියලයි. බුදුන් අවබෝධයට පත්වුනාට පස්සෙ ඒක කාටවත් නොකියා නිකංම හිටියා. ඒත් පස්සෙ ඒක දේශනා කළ යුතුයි කියල තීරණය කළා. ඒකට සන්නිවේදන ක‍්‍රම හෙව්වා.

මාර්කටින් සහ ආශාව

බ‍්‍රෑන්ඞ් එකක් ගැන ලෝකෙට කියන්න අපිට සිද්ද වෙනවා පාරිභෝගිකයාගේ, ශ‍්‍රාවකයාගේ ආශාව තේරුම් ගන්න. අපේ අවබෝධය හෝ අපි විසින් යෝජනා කරන වටිනාකම, දර්ශනය, ශ‍්‍රාවකයාගේ ආශාව එක්ක සමපාත නොවෙනවා නම් ඒක වැරදි ටාර්ගට්  ඕඩියන්ස් එකක් වෙනවා. ලෝකෝත්තර දහමක් වුනත් කියන්න වෙන්නෙ පෘතගත්ජනයන්ටයි.  බුදුන් මුලින්ම කල්පනා කළේ තමන්ගේ ටාර්ගට්  ඕඩියන්ස් එක ගැන.  වඩාත්ම ලේසියෙන් තමන්ට මැනිපියුලේට් කල හැකි ශ‍්‍රාවක පිරිස ගැන. පස්වග මහණුන් තෝරාගන්නෙ එතනදි.

මෙතනදි බ‍්‍රෑන්ඞ් එකට සිද්ද වෙනවා පාරිභෝගිකයාට තේරෙන තැනින්, අදාල තැනින් පටන් ගන්න. ඒකට පාරිභෝගිකයාගේ හෝ ශ‍්‍රාවකයාගේ විශ්වය තේරුම් ගන්න  ඕන. තමන් ගැන තමන්ට තියෙන අවබෝධයට බැහැරින් පාරිභෝගිකයාට, ශ‍්‍රාවකයාට තමන්ව පේන හැටි ගැනත් අවබෝධයක් පවතින්න  ඕන. බුදුන් ඒ ඒ අයට තේරෙන මට්ටමෙන්, භාෂාවෙන් දේශනා කළා කියන්නෙ ඒකට. ඒ ඒ අයගේ ආශා විශ්වය අනුව බුදුන් තමන්ගේ දහම කියන ප්‍රොඩක්ට් එක මාර්කට් කරනවා.

මගේ බ‍්‍රෑන්ඞ් එක ආශාව නැති කිරීම වුනත් මට ඒක කියන්න වෙන්නෙ ශ‍්‍රාවකයාගේ ආශාව ඇතුලෙයි. මගේ බ‍්‍රෑන්ඞ් එක වුනත් බුදුන් වුනත් කියන දේ මිනිස්සුන්ට ඇහෙන්නෙ මට කියන්න අවශ්‍ය දේ වෙනුවට අනෙකාට අහන්න අවශ්‍ය දේ ගැන තේරුමක් මට (හෝ බුදුන්ට) තිබුනොත් විතරයි.

වෙනස තමයි මුල

තමන්ගේ අනන්‍යතාවය ප‍්‍රකාශමාන වෙන වෙනසක් බ‍්‍රෑන්ඞ් එකකට තියෙන්න  ඕන. බුදුන් තමන්ගේ සාසනයේ ඇඳුමෙන් පැළදුමෙන් ඉඳුමෙන් හිටුමෙන් සක්මනෙන් පවා මේ වෙනස සලකුනු කරනවා. මග දකින කෙනෙකුට බ‍්‍රෑන්ඞ් එකේ මැසේජ් එක දැනෙන විදිහෙ පැකේජින් එකක් පාවිච්චි කරනවා. මේ සංසුන් ඉඳුරන් ඇති, ප‍්‍රියමනාප ඉරියව් ඇති ශ‍්‍රමනයා කවුද කියල හැරිලා බලන තරමෙ වෙනසක් මේක.

ඇස්පිරේෂන් එක වැදගත්

කොයිතරම් වුනත් බුදුන් තමන්ගේ දහම මුලින්ම අරගෙන යන්නෙ රජවරුන්ට සහ සිටුවරුන්ට. එතන ඉඳන් පහලටයි දහම පැතිරෙන්නෙ. අපි බ‍්‍රෑන්ඞ් එකක් පොසිෂන් කරද්දි වුනත් මුලින්ම ඒ හෝ බී සමාජ පංතීන් ගැන අවධානය යොමු කරනවා වගේමයි. ඒ ඉහළ සමාජ පංතීන් විසින් භාවිතා කරන දහමක්, ප්‍රොඩක්ට් එකක් අනෙක් සමාජ පංතීන් අතරට විසරණය වෙන්නෙ ඒ පාංතික වටිනාකමත් එක්කමයි.

ගෙයින් ගෙට ඇක්ටිවේෂන්

බුදුන් දහම පැතිරීමට ආකාර දෙකක් යොදාගත්තා. එකක් විශාල පිරිසක් රැුස්වෙන මහා දේශනා. ඒක බ‍්‍රෑන්ඞ් එකේ විශාලත්වය මතු කරන ප‍්‍රවේශයක්. තමන් වටා සිටින බ‍්‍රෑන්ඞ් ලෝයල් පිරිස එක් කරන, ඒ බලය විදහාපාන, ඒ අනුහසින් අන් අයද බැතිමත් කරන ප‍්‍රවේශයක්. ඊට අමතරව ගෙයින් ගෙට පාරක් පාරක් ගානෙ යන හවුස් ටු හවුස් කැම්පේන් එකකුත් බුදුන් කරනවා. එක මග දෙදෙනෙක් නොයන්න කියලත් උපදෙස් දෙනවා. පනිවුඩය හැකිතරම් දුර ගෙනියන්න තමන්ට ඇති සීමිත සම්පත් ප‍්‍රමානය පාවිච්චි කරනවා වගේම හැකි තරම් පිරිසකට තමන්ගෙ බ‍්‍රෑන්ඞ් එකත් එක්ක ඍජු සම්බන්ධයක් අත්විඳින්න දෙන්නත් මේ ක‍්‍රමය හරහා පුළුවන් වෙනවා. යම් දනක් හෝ පිළිගැන්වීමක් කියන ඇක්ටිව් එන්ගේජ්මන්ට් එකත් එක්කයි බුදුන්ගේ දහම ශ‍්‍රාවකයා වෙත යන්නෙ. ක‍්‍රියාවත්, ඒ ක‍්‍රියාවට අදාල හැගීමත්, ඒ හැගීම හා සමපාත තමන්ගේ දර්ශනය හෝ බ‍්‍රෑන්ඞ් එකත් කියන සියල්ල මනාව ගැලපෙන තැනක් ඒක.

සීරෝ ප්‍රොෆිට්

බුද්ධ කියන්නෙ ආධ්‍යාත්මික ගුරුවරයෙක්. එයා වැඩකරන්නෙ සීරෝ ප්‍රොෆිට් පොලිසි එකක. ඒත් සෙත් ගෝඩින් කියන විදිහට මාර්කටින් කියන්නෙ අදහස් බෙදාහැරීම නම් බුද්ධ ඉන්නෙ මාර්කටින්වල මාර තැනක. අවුරුදු 2500ක් වෙනකල් පවතින බ‍්‍රෑන්්ඞ් එකක් හදපු කෙනෙකුගෙන් මිස මාර්කටින් ඉගෙනගන්නෙ වෙන කාගෙන්ද?

වර්ඞ් ඔෆ් මවුත්

බුදුන් පාවිච්චි කරන්නෙ වර්ඞ් ඔෆ් මවුත් කියන සන්නිවේදනය. ඒ කාලෙ ටීවී රේඩිොය් හෝර්ඩින් ඩිජිටල් නෑ. ඒත් අදටත් තියෙන ප‍්‍රබලම මාර්කටින් උපකරණය කටවචනය, කෙනෙක් විසින් අනෙකාට තමන්ගේ අත්දැකීම ඇසුරෙන් දෙන ඇෂුවරන්ස් එක බුදුන් පාවිච්චි කරනවා.

පර්පස් එක

බුදුන් තමන්ගේ බ‍්‍රෑන්ඞ් එකට පර්පස් එකක් දුන්නා. ඒ කියන්නෙ ඒක අවශ්‍යතාවයක් කළා. හැමෝම දුක විඳිනවා කියන ඉන්සයිට් එක උඩ ඉඳන් දුක නැති කිරීමේ මාර්ගය විදිහට තමන්ගේ දර්ශනය බ‍්‍රෑන්ඞ් කළා. පර්පස් එකක් නැත්තං කිසිම බ‍්‍රෑන්ඞ් එකකට පැවැත්මක් නෑ. එතනදි බුදුන් තමන්ගේ බ‍්‍රෑන්ඞ් එක හදන්නෙ සදාකාලික පර්පස් එකක් උඩ.

බුදුන් තමන් සත්‍යාවබෝධය කළාට පස්සෙ මුලින්ම මුහුණ දෙන, අපිත් බ‍්‍රෑන්ඞ් එකක් අතට ගත්ත ගමන් මුහුන දෙන ලොකුම අභියෝගය සමාන එකක්.

කොහොමද මේක කියන්නෙ?

අපිට තියෙන්නෙ ටොපියක් ලොසින්ජරයක් වගේ ප්‍රොඩක්ට් එකක්. ඒත් බුදුන්ට තිබුනෙ අතින් අල්ලන්න බැරි, කිව්වට තේරෙන්නෙ නැති, කවුරුවත් අත්විඳලා නැති ප්‍රොඩක්ට් එකක්. ඒකෙ නමත් කිසිවක් නැත කියන එක. බුදුන් මේ තරමට මාර්කට් කළේ මොකුත් නෑ කියන ලෝකෙ අමාරුම ප්‍රොඩක්ට් එක.

අනික තමයි තමන්ට අදාල සමාජ තීරුව තෝරගන්න එක. නිවන හැමෝටම අවශ්‍ය වුනත් බුදුන්ගෙ ටාර්ගට්  ඕඩියන්ස් එක හැමෝම වුනේ නෑ. එයා හරියටම අවශ්‍ය පිරිස තෝරගත්තා. බුද්ධි මට්ටම, ආර්ථික මට්ටම ආදිය වගේම කාලද බීලද කියන එක ගැන පවා සැලකිලිමත් වුනා. තමන්ගේ ප්‍රොඩක්ට් එක විඳින්න නම් යම් බුද්ධි මට්ටමක් තිබිය යුතුයි කියන වටහා ගැනීම තිබුන. ලෝකෙම ගලවාගැනීමේ නිෂ්පාදනය වුනත් බුදුන් මාර්කට් කළේ තෝරාගත් ඉහල පිරිසකට.

ඒ වගේම එක එක කැම්පේන් එකේදි එක එක ඇක්ටිවේෂන් පාවිච්චි කළා. නන්ද වගේ අයගෙ අතට පාත්තරේ දීලා නිහඩව ආපහු වැඩියා, මගදි දිව්‍යාංගනාවො පෙන්නුවා. තව වෙලාවක යමා මහ පෙලහර පෑවා. ප්‍රොඩක්ට් එක හොඳ වුනාට විතරක් මදි. ලෝකෙ පරමාර්ථ සත්‍යය කියන්නත් බුදුන්ට ජිමික් පාවිච්චි කරන්න වුනා.

තවත් වැදගත්ම දෙයක් තමයි පැහැදිලි සන්නිවේදනය. කොයිතරම් සංකීර්ණ ප්‍රොඩක්ට් එකක් වුනත් බුදුන් ඒක ඉතාම සරලව පැකේජ් කළා. ආර්ය සත්‍ය හතරකට, අට වැදෑරුම් මගකට ආදී වශයෙන් පිලිවෙලට කොටස් කළා. අවශ්‍යම තැන්වලදි සබ්බ පාපස්ස අකරණං වගේ ෆයිව් සෙකන්ඩර්ස් පවා පාවිච්චි කළා.

මැදුම් පිලිවෙත

බුදුන් තමන්ගේ මාර්ගයට කිව්වෙ මැදුම් පිලිවෙත කියල. ඒ වෙද්දි ආධ්‍යාත්මික වෙළඳපොලේ ප්‍රොඩක්ට් අනන්ත ගානක් තිබුන. ඒ අතර පැහැදිලි වෙනසක් සලකුනු නොකර අවධානය ගන්න කොහොමවත් බෑ. දැඩි අල්ලා ගැනීමේ ක‍්‍රම සහ අත්හැරීමේ ක‍්‍රම කියන දෙක උඩ සියලූ ආධ්‍යාත්මික නිෂ්පාදන පදනම් වෙලා තිබුනා. එතනදි බුදුන් අලූත්ම හඳුන්වාදීමක් තමන්ගේ නිෂ්පාදනයට කරනවා. ඒක තමයි මැද මාවත. එහෙම දෙයක් ඒ මාර්කට් එකේ නෑ.

බුදුන්ට හොඳ බිස්නස් මොඩල් එකක් තිබුන. ඒක මොකක් හරි විකුනලා ලාබ ගැනීම නෙමෙයි. ඒ වෙනුවට දානය මත යැපීම. ත්‍යාග ආර්තිකය. අපි මාර්කටින් කියල දකින්නෙ කැපිටලිසම් වලට අදාල නිෂ්පාදන හෝ සේවා අලෙවියෙන් ලාබ ලැබීම විතරයි. ඒත් සෙත් ගෝඩින් මේක ලස්සනට කියනවා.

අද අපි ජීවත්වන හයිබි‍්‍රඞ් ආර්ථිකය පවතින්නේ කැපිටලිසම් සහ ගිෆ්ට් ඉකොනොමි යන දෙක මනාව පෑහීමෙනි.
-සෙත් ගෝඩන්

නිෂ්පාදන හා සේවා අලෙවි කරන වෙළඳපොලක හොඳ හිතින් දෙන දේ කියන එකටත් ඉතා පැහැදිලි ආර්තිකයක් තියෙනවා. මේ වෙද්දි පන්සල්වල ධනවත්බව දිහා බැලූවම බුදුන් විසින් වදාල ඉකොනොමික් මොඩල් එකේ සාර්ථකත්වය හිතාගන්න පුළුවන් වෙන්න  ඕන.

කල්ට් එක

අනික තමයි බුදුන් කල්ට් එකක් ඇති කිරීමේ අවශ්‍යතාවය හරියටම තේරුම් ගත්තා. ඒ කියන්නෙ තමන්ගේ ප්‍රොඩක්ට් එක හා බැඳුනු, ඒ වෙනුවෙන් පෙනී සිටින, ඒක ෆලෝ කරන පිරිස. භික්ෂු, භික්ෂුනි, උපාසක, උපාසිකා කියල හැඳින්නුවෙ මේ ෆලෝවර්ස්ලා. බුදුන් යන තමාත්, ධර්මය යන තමාගේ ප්‍රොඩක්ට් එකත්, සංඝ යන එය ෆලෝ කරන පිරිසත් තමයි බුදුන් ත‍්‍රිවිධ රත්නය විදිහට හැඳින්නුවෙ. මේක  ඕනම ප්‍රොඩක්ට් එකකට වුනත් මේ විදිහටම අදාලයි. උදා විදිහය ඇපල් ගත්තොත්, ස්ටීව් ජොබ්ස් තමයි බුද්ධ, ඇපල් බ‍්‍රෑන්ඞ් එක තමයි ධර්මය, ඇපල් අනුගාමිකයො තමයි සංඝ.

ඇත්තටම බුදුන් දිහා බැලූවොත් අවුරුදු 2500ට කලින් කොයිතරම් පරිණත මාර්කටින් දැනුමක් ඒ විදිහෙ විෂයක් නොපැවති කාලයක පවා පාවිච්චි වුනාද කියල තේරුම් ගන්න පුළුවන්. අපිට බුදුන්ගේ මාර්කටින්වලින් ඉගෙන ගන්න පුළුවන්. අවබෝධයට පත්වෙන්න පුළුවන්.



Monday, July 15, 2019

විකල්පය කල්පයක් තරම් දුරද?



නිර්මාල් මෑතකදි එයාගෙ ෆේස්බුක් පිටුවෙ විකල්පය ගැන එයාගෙ අදහස පෝස්ට් එකක් විදිහට දාලා තිබුන. ඒකෙ හැටියට නිර්මාල් පතන විකල්පය වුනේ වෙළඳපොල ක‍්‍රමය ප‍්‍රතික්‍ෂේප කිරීම හරහා අත්පත් කරගන්නා යුක්තිය ප‍්‍රජාතන්ත‍්‍රවාදය වගේ බහුබූත එකක්. වෙළඳපොල ක‍්‍රමය ඇරුනම යෝජනා කරන්නෙ මොකක්ද කියල කීප දෙනෙක් අහද්දි එයා තවත් පෝස්ට් එකක් දාලා කියනවා ඒ ප‍්‍රශ්න අහන අය වෙළඳපොල පැවැත්ම සහ ක‍්‍රමයෙ වෙනස දන්නෙ නැතිලු . නිර්මාල් සාමාන්‍යයෙන් ෆේස්බුක් එකේ ගොඩක් විහිලූ කරන කෙනෙක්. කොහොමටත් මේක නිර්මාල්ගෙ පුද්ගලික හැඩයෙන් එලියට අරන් කතා කරන්න මං කැමතියි. මොකද මේ වෙළඳපොල ක‍්‍රමයට එරෙහි කෙදිරිය සෑම වාමාංශික ප‍්‍රභවයක් තියෙන තැනකම ඇහෙනවා. විශේෂයෙන් ලංකාවෙ ඇකඩමියාවෙ නිර්මාල්ලගෙ පටන් අර රුහුනෙ කොන්ඩොම් මහාචර්ය වෙනකල්ම පොදුවෙ ඔහේ ඉබාගාතෙ කියමින් පොඩි පාරිශූද්ද ගතියක් ෆීල් කරන කතාවක්.

අද අපි ජීවත්වෙන ලෝකෙ සකල විධ දියුණුව අත්පත් කරගත්තෙ වෙළඳපොල ක‍්‍රමයෙන්. කොටින්ම නිදහස් වෙළඳපොල සහ ප‍්‍රජාතන්ත‍්‍රවාදය කියන්නෙම අවියෝජනීය සංකල්ප දෙකක්. මානව සංහතියෙ සියලු ප‍්‍රශ්නවලට විසදුම් ලබාදෙන මේ විස්මිත ක‍්‍රමය ඇඩම් ස්මිත් කියන ස්කොට්ලන්ත මනුස්සයා 1750 ගනංවල පරිකල්පනය කරන ක‍්‍රමයක්. ඒකෙ අදහස වෙන්නෙ පුළුවන් තරම් රාජ්‍ය හෝ වෙනත් මධ්‍යගත අතපෙවීම් නැතුව නිදහස් විදිහට මිනිස් ගනුදෙනුවලට පවතින්න ඉඩ දෙන එක. ඇඩම් ස්මිත් විශ්වාස කළා තමන්ට හෝ තවත් සුලු කන්ඩායමකට පාලනය කරන හෝ යලි හසුරුවන ක‍්‍රමයකට වඩා ස්වභාවිකව ගොඩනැගෙන නිදහස් ගනුදෙනු විශාලයි කියල. තමන්ට නිශ්පාදනය කළ නොහැකි දේ අනෙකාගෙන් මිලදී ගන්නවා. තමන් වඩාත් දක්ෂ දේ නිෂ්පාදනය කරනවා. මේ වෙළඳපොල පාලනයට ආන්ඩුවක් අවශ්‍ය වෙන්නෙ නෑ. ඒකට ස්මිත් කිව්වෙ ඉන්විසිබල් හෑන්ඩ් කියල. යම් කිසි බලාධිකාරියක බලහත්කාරී මැදිහත්වීමක් නොවේ නම් මේ වෙළඳපොල ස්වභාවිකවම ඉල්ලුම සහ සැපයුම අතර වඩාත් සාධාරණ දියුණු ප‍්‍රවේශයන් හ\ුනාගන්නවා. අසාධාරන, ප‍්‍රශ්නකාරී තත්වයන් විසඳාගන්නවා. උදා විදිහට එක කඩේක බනිස්වලට ඉල්ලුම වැඩි නම් ඒ වගේම බනිස් නිපදවන තව කඩ ඇති වෙනවා. ඒක හින්ද මුල් බනිස් කඩේට හිතුමතේට මිළ ඉහලදාන්න බැරි වෙනවා. පාරිභෝගිකයා ආරක්ෂා වෙනවා. මේකට කවුරුවත් මැදිහත් වෙන්න ඔ්න නෑ කියලයි ස්මිත් කිව්වෙ. මේක තමයි ඉන්විසිබල් හෑන්ඩ් එක විදිහට හැඳින්නුවෙ.

ස්මිත් පොත් දෙකක් ලියනවා. එකක් වෙල්ත් ඔෆ් නේෂන්ස්. අනික තියරි ඔෆ් මොරල් සෙන්ටිමන්ට්ස්. වෙළඳ පොල ක‍්‍රමයත් ඒක නිසි විදිහට කළමනාකරනය කරගන්න අවශ්‍ය වෙන එතික්ස් ගැන ස්මිත් ගැඹුරට කතා කරනවා. වැදගත්ම දේ වෙන්නෙ ස්මිත් යෝජනා කරන එතික්ස් බලෙන් ආටෝප කරගත යුතු, උත්තර ගුනදර්ම නොවෙන එක. උදා විදිහට අනෙකා ගැන හැගීම ස්මිත් විස්තර කරන්නෙ අපේ සෙල්ෆ් ඉන්ටරෙස්ට් නැත්තං අපි ගැන සිතීමේම දිගුවක් විදිහට. තමන් ගැන නොහිතන කෙනෙකුට අනුන් ගැන හිතන්න පුලුවන්කමක් නෑ. තමන් ගැන නොහිතා ජාතියක් හෝ රටක් ගැන හිතන්න බෑ. එහෙම හිතවන ඇබ්ස්ට‍්‍රෑක්ට් සංකල්ප අනිවාර්යෙන්ම කැඳවන්නෙ විනාශයක්.

ස්මිත්ගේ සිතීමේ මං දකින ඉතා ගැඹුරු කාරණය වෙන්නෙ තමන්ගේ සීමිතකම පිළිබඳ අවබෝධය. ඒ කියන්නෙ අපි විසින් නිර්මාණය කරන ලද කවර ක‍්‍රමයකටවත් ස්වභාවික මිනිස් ගනුදෙනු තුලින් නිර්මාණය වන බහුවිධ හැඩයන් තරම් පළල් විවෘත වගේම දියුණු තත්වයන් නිර්මාණය කරන්න බැරි වග අවබෝධ කර ගැනීම. මාක්ස්වාදය හෝ සමාජවාදය හෝ ඒකාධිපතිවාදය හෝ කියන කවර ක‍්‍රමයක් වුනත් නිර්මාණය වෙන්නෙ සීමිත මිනිස් සිතීමක් අසීමිත විදිහට ගැනීමේ වරද ඇතුව. ඒ කියන්නෙ සමාජවාදීන් හෝ ඒකාධිපතිවාදීන් හිතන්නෙ තමන්ට පුළුවන් කියල ආර්ථිකය හසුරුවන්න. ඒකට ඒ අය තෝරගන්න ක‍්‍රමවේදය වෙන්නෙ නැවත නැවතත් පාලනය. ඒ පාලනය ඇතුලෙ රටවල්වලට සිද්ද වෙන දේවල් ගැන අපිට ඇත්ත අත්දැකීම් තියෙනවා.

ඒ වගේම ධනවාදය නැත්තං නිදහස් වෙළඳපොල ක‍්‍රමය කොයිතරම් සාර්ථකත්වයක් අත්පත් කරගත්තාද සහ ඒ තුලින් මානව සංහතිය කොයිතරම් ඉස්සරහට අරන් ගිහින් තියෙනවද කියන එක ගැනත් පර්යේෂන සංඛ්‍යාලේඛන සාක්ෂි දරනවා. ඒත් ලංකාවෙ ඇකඩමියාවෙ කිසිම බුද්දිමතෙක් එලිපිට ධනවාදය විසින් ලෝකය යහපත් කළා කියන ඇත්ත කියන්නෙ නෑ. ඇඩම් ස්මිත්ව උවමනාවෙන් මගඅරිමින් ලෝක හැම දෙයක්ම වැරදි විදිහට අර්තකථනය කරලා නෝන්ඩි වුනු මාක්ස්ව පුම්බ පුම්බ උඩ දානවා.

ලෝක මට්ටමෙන් ගත්තොත් මේ වෙද්දි දුප්පත්කම තුරන් වෙමින් යනවා. මිනිස් ආයුෂ, රෝග විනිෂ්චයන්, ප‍්‍රවාහනය, සන්නිවේදනය මේ සියල්ලෙහි හිතාගන්න බැරි තරම් දියුණුවක් අත්පත් කරගෙන සහ අත්පත් කරගනිමින් තියෙනවා. ඒ දියුණුව ලෝකෙ ඒ කොන මේ කොන  ඕනම කෙනෙකුට පරිභෝජනය කරන්න පුළුවන් මට්ටමකට ගෙනත් තියෙනවා. අපි ඒ සියලු සුවපහසු විඳිමින් එහෙම දියුනුවක් නෑ කියල විකල්ප යෝජනා කරනවා. මේ බාරගන්න බැරිකම ආගමික කාරණයක්.

ඒක සිද්ද වෙන්නෙ අපි කොයිතරම් දැනුම ලබාගත්තත් අපේ ගතානුගතික ආකෘතීන් ඒ දැනුමෙන් වෙනස් නොවෙන හින්ද. අපි දැනුම පාවිච්චි කරන්නෙ ගතානුගතිකය ශක්තිමත් කරන්න. කොටුවෙන් එලියට හිතනවා වෙනුවට කොටුව ඇතුලෙ පැවැත්ම සහතික කරන්න.  ඉස්සර එක්ස් එකේදි නිර්මාල්ලා මේ ගැන ලස්සන කතාවක් කියනවා. අපිට අලූත් ඉලෙක්ට්‍රොනික් බඩුව ආවට ඒකෙ කැටලොග් එක එන්නෙ නෑ කියල. ඒක හින්ද අපි පරණ කැටලොග් එකෙන් අලූත් බඩුව පාවිච්චි කරනවා.

නිදහස් වෙළඳපොල කියන්නෙ භාන්ඩ හා සේවා හුවමාරුවක් විතරක් නෙමෙයි. නිදහස් අදහස් හුවමාරුවත් එතනදි ප‍්‍රධානයි. උදා විදිහට චීනය නිදහස් වෙළඳපොල බාරගත්තා කියල කොයිතරම් කයිවාරු ගැහුවත් ඒ කතාව බොරුවක් වෙන්නෙ මේ හින්ද. චීනය නිදහස් අදහස් ගලායාම බාරගන්නෙ නෑ. ඒවා මතවාදීමය විදිහට පාලනය කරනවා. පුළුවන් තරම් අදහස් ප‍්‍රකාශ වීමට, හුවමාරු වීමට, එකිනෙක හා සංසර්ගයේ යෙදීමට ඉඩ නැත්නම් එතන නිදහස් වෙළඳපොල ක‍්‍රමයක් නෑ. හැම භාණ්ඩයක්ම සේවාවක්ම වෙන්නෙ අදහසක්.

අපි රාජ්‍ය මැදිහත්වීම ඉල්ලා සිටිනවා කියන්නෙ පාලනයක් ඉල්ලා සිටිනවා කියන එක. ඒක මතුපිටින් අධ්‍යාපනය හෝ සෞඛ්‍ය හෝ වගේ සේවාවක් එහෙම නැත්තං මත්ද්‍රව්‍ය වගේ භාන්ඩයක් මත පැනවෙන දෙයක් විදිහට පේන්න පුළුවන්. ඒත් ඇත්තටම අපි කරන්නෙ අදහස් පාලනයක් ඉල්ලා සිටීම. ඒ හරහා මතවාදයක් බලෙන් තහවුරු කිරීම. නිදහස් හුවමාරුව බාධා කිරීම. ලෝකෙ කොතනකවත් රාජ්‍ය මැදිහත්වීමකින් රටවල් දියුණු කරන්න පුළුවන් වුනේ නෑ. ඒක සිද්ද වුනේ පෞද්ගලික මිනිස්සු මැදිහත්වීමෙන්. ඒක සිද්ද වුනේ ලාභය වෙනුවෙන්. කෙනෙක් එයාගෙ ලාභය අරමුණු කරගෙන කරන නිෂ්පාදනය නිසා ගොඩක් අය පරිභෝජන වාසි ලබනවා.

නිදහස් වෙළඳපොලක පවතින ආචාර ධර්ම ඇඩම් ස්මිත් මොරල් සෙන්ටිමන්ට් පොතේ කතා කරනවා. එයා විසින් යෝජනා කරන වෙළඳපොල ක‍්‍රමයෙ දර්ශනය, සහ සමාජ මනෝ විද ්‍යාව ගැන තියෙන්නෙ ඒ පොතේ.

ඇඩම් ස්මිත් ඒ පොතේ කාරණා කීපයක් මතු කරනවා. මට අනුව මේ මොහොතේ අවශ්‍ය විකල්පය තියෙන්නෙ එතන. පලවෙනි එක සෙල්ෆ් ඉන්ටරෙස්ට් සහ සිම්පති කියන එක. ඒක ස්වභාවික මිනිස් ගුනයක්. අපිට තියෙනවා අපේ ජීවිත වඩා යහපත් කරන උවමනාවක් වගේම අනෙකාගේ දුක ගැන දැනෙන ස්වභාවික හැගීමක්. ඒක මානව සමාජ ගුනයක්. නිදහස් වෙළඳපොලේ ආචාර ධාර්මික පදනම වෙන්නෙ මේක.
අනික යුක්තිය හා සාධාරනය. අපි අපේ සුබසිද්දිය වෙනුවෙන් කරන වැඩවලදි අන් අයට හානි නොවිය යුතුයි කියන මූලධර්මය. රටක නීතිය ක‍්‍රියාත්මක විය යුත්තේ මේ විය හැකි අසාධාරණය පාලනය කරමින් මිනිස් ගනුදෙනු නිදහස් අවකාශයක් සහතික කරන්න.
තුන්වෙනුව ඉම්පාෂල් ස්පෙක්ටේටර් කියන එක. මේක ඩේවිඩ් හියුම්ගෙ අදහසක් එක්ක සමගාමීව ස්මිත් අරන් එන ගැඹුරු යෝජනාවක්. අපි කොයිතරම් සවිඥානකව අපිව තේරුම් ගන්නවාද කියන කාරණය උඩයි ස්මිත් සැබෑ යහපත්බව අර්ථ ගන්වන්නෙ. අපි කොයිතරම් ගැඹුරෙන් අපිව තේරුම් ගන්නවාද, අපිට පුලුවන් අනෙකාවත් ඒ තරම්ම ගැඹුරෙන් තේරුම් ගන්න. මෙතනදි අපි අපේ ආත්ම ලාභය වෙනුවෙන් වැඩ කරන වග පිලිගන්න තරම් නිහතමානී බවක් අනිවාර්යයි. නිකං පොදු අරමුනු වගේ මවාපෑමක් මෙතන නෑ. ඒ තේරුම් ගැනීම හරහා අපිට අපි වගේම අනෙකාවත් දැකිය හැකි සදාචාරමය හැගීමක් ඇති කරගන්න පුළුවන් කියල ස්මිත් කියනවා. මොරල් සෙන්ස් කියන එකේ පදනම තියෙන්නෙ මෙතනයි. පංතියක් වෙනුවට පුද්ගලයෙක් වෙනුවෙන් පෙනී සිටීමක්.

නිදහස් වෙළඳපොල ක‍්‍රමයෙ අඩුපාඩු නැතුවා නෙමෙයි. ඒත් ඒ අඩුපාඩු ඒ ක‍්‍රමය විසින්ම ස්වයං සිද්ධව නිවැරදි කරගන්නවා. ඒක හුදු බොළඳ රොමාන්තික හැගීම් උඩ වැඩකරන ක‍්‍රමයක් නෙමෙයි. සමාජ මානවයෙක් විදිහට මිනිස් ගතිකයන් උඩ වැඩකරන ක‍්‍රමයක්. ස්මිත් මෙතනදි ලස්සන දෙයක් අවධාරණය කරනවා. ඒ තමයි රජයන් විසින් කළ යුතු කාර්ය කොටස.  නිදහස් අදහස්, භාන්ඩ හා සේවා හුවමාරුව වඩාත් පළල් කරන අවකාශයන් සහ යටිතලයන් නිර්මාණය කිරීමට රජයන් උත්සුක විය යුතුයි වගේම කිසි විටෙක රජයන් ව්‍යපාරවලට උදව් නොකළ යුතුයි කියල ස්මිත් කියනවා. රජයන් වෙළඳපොල ප‍්‍රවර්ධනයට මිස ව්‍යාපාර ප‍්‍රවර්ධනයට දායක නොවිය යුතුයි කියල. එයින් ඒකාධිකාරයන් බිහිවෙනවා. එය නිදහස් වෙළඳපොල බාධා කරනවා. ලංකාවෙ රජයන් නැවත නැවත කරන්නෙ මේකයි.

ලංකාවෙ නිදහස් වෙළඳපොල ක‍්‍රමයක් ක‍්‍රියාත්මක වෙනවා කියල මං දකින්නෙ නෑ. මෙහෙ තියෙන්නෙ මුදලාලි ක‍්‍රමයක්. ඒක වෙළඳපොල ක‍්‍රමයට පූර්වව පැවති තත්වයක්. සල්ලි අප්සෙට් කියල හිතෙන එක, මනුස්සකම කියන්නෙ සල්ලි නැතුව වැඩ කරන එක වගේ අදහස් දරන එක සහ එනිසාම පුළුවන් තරම් හොරකම් වංචා දූෂන අත් යටින් ගනුදෙනු කරන එක නිදහස් වෙළඳපොල තත්වයන් බාධා වීමේ ලක්ෂණ. අපි කරන්න ඔ්න මේ වෙළඳපොල මෙහේ ස්ථාවර කරන්න පුළුවන් තරම් වැඩ කරන එක. ගතානුගතික රාමුවලින් එලියට මිනිස් ගනුදෙනු අරගෙන යන එක. මුදල් කියන්නෙ මිනිස්කම හානිකරන දෙයක් නෙමෙයි වඩාත් මිනිස්කම දියුණු කරන භාවිතයක් කියල තේරුම් ගන්න සමාජයක් නිර්මාණය කරන එක. අදහස් ප‍්‍රකාශ කිරීමේ නිදහස ඇතුලු සකලවිධ මිනිස් නිදහස සහ අයිතීන් පවතින්නෙ මේ නිදහස් වෙළඳපොල එක්ක සම්බන්ධවයි. අපි වෙළඳපොල ක‍්‍රමය ප‍්‍රතික්‍ෂේප කරනවා කියන්නෙ කවුරුන් විසින් හෝ අපේ නිදහස සහ අයිතීන් නිශ්චය කරන බලහත්කාරී ක‍්‍රමයක ජීවිතය තෝරගන්නවා කියන එකයි.

Monday, July 8, 2019

දඩයක්කාරයා ඇවිත්



සයිමන්ගේ කිසිම කෘතියක් ගැන කිසිම දෙයක් නොකියන්නයි මං හිතාගෙන හිටියෙ. ඒ තරමටම ලංකාවෙ සයිමන් අධිතක්සේරු වෙලා, ඊට පස්සෙ ලොකු මවාගැනීමක් වෙලා අලි බොරුවක් තරමට පිරිහුනා. සයිමන්ගේ කෘති ලංකාවෙ බිහිවුනු සුවිශේෂම සාහිත්‍ය කෘති වග ඇත්ත. ඒ තරම් ගැඹුරකට, පුද්ගල සාමූහික අවිඥානයන් අතර සැරියකට එළඹුන කිසිම සාහිත්‍යකරුවෙක් මට මුනගැහිලා නෑ. ලංකාවෙ විතරක් නෙමෙයි වෙන භාෂාවලින් ලියවුණු කෘති අතර තියාගෙන කියෙව්වත් සයිමන් විශිෂ්ටයි.

ඒත් ලංකාවෙ සයිමන්ව උඩ දාන්න ගත්තෙ සයිමන්ව තේරුම් ගැනීමේ හෝ කියවාගැනීමේ ගැඹුරු උවමනාවකින් නෙමෙයි. සර්පයාට පස්සෙ ලියන්නො සයිමන්ව උඩ දාන තරමක් උඩ දැම්මෙ තමන්ව පුම්බාගන්න. සයිමන් නවගත්තේගම පාව්චිචි වේගෙන යන සිල්ලර විදිහ නිසා ඇතිවුන අප්පිරියාවෙන්ම මං සයිමන්ව අමතක කරලා දැම්මා.

ඒත් ප‍්‍රසන්නගෙ දඩයක්කාරයා එනකල් මං බලාගෙන හිටියෙ සයිමන්ගෙ පරිකල්පන වනාන්තරයෙ තුවක්කුවක් කරේ තියාගෙන, සදාචාරයත් වානර ආත්මයත් අතර ඇවිදින දඩයක්කාරයාව දෑහින් දැකගන්න. ප‍්‍රසන්නට මුනදෙන්න සිද්ද වෙන දරනුම අභියෝගය වෙන්නෙත් මේකයි. සයිමන්ව කියවපු අපි හැමෝගෙම ඔලූ ඇතුලෙ ඇඳුනු දඩයක්කාරයාට සමපාත වෙන එක. ග‍්‍රන්ථයක් විශාල වෙන්න වෙන්න ඒ ඇසුරෙන් නිර්මාණය වෙන සිනමාව කුඩා වීම අනිවාර්යයක්.

සයිමන්ව සිනමාවට ගේනවා නම් ඒක කරන්න පුළුවන් කියල පුද්ගලිකව මං විශ්වාස කරන එකම අධ්‍යක්‍ෂවරයා ප‍්‍රසන්න ජයකොඩි. සයිමන් නවගත්තේගම සහ ජයසේන ජයකොඩි අතර යාවුනු, හැගෙන දැනෙන පාලමක් ප‍්‍රසන්නට තියෙනවා. ඒක ඇගෙන් එන එකක්. සයිමන් ආශාව සහ දමනය අතර ඇවිදිද්දි ප‍්‍රසන්න වඩාත් ජරාවට, අනිත්‍යයට යොමුවෙන වගක් මට හිතෙනවා. කොහොම වුනත් ඒ නිර්මාණ පරපුරේ ජානමය උරුමයක් ප‍්‍රසන්න කියන්නෙ.

ඒත් නවගත්තේගමගෙ දඩයක්කාරයාගේ කතාව නෙමෙයි ප‍්‍රසන්නගෙ චිත‍්‍රපටිය. දඩයක්කාරයාගේ කතාව කියන තේමාව විතරයි එයා අරගන්නෙ. ඒ වනාන්තරය, ආරාමය, චරිත කීපය ඇසුරෙන් ප‍්‍රසන්න වෙන විදිහක විෂුවල් පොයෙටි‍්‍ර එකක් හදනවා. ෆිල්ම් එක බලද්දි අපිට වැදගත් වෙන්නෙ කතාව නෙමෙයි. ඒ මූඞ් එක, ඒ විෂුවල් අවකාශය අපිව වෙන අත්දැකීමකට අරන් යනවා. අපි ඒක ඇතුලෙ ගතවෙනවා. ශිෂ්ටත්වය, සභ්‍යත්වය, අනුරාගය, ආශාව සියල්ල අවියෝජනීය විදිහට බැඳුනු කල්පිතයක් මැද අපි නිදහස් වෙනවා. සයිමන්ගෙ ප‍්‍රාතිහාර්යයේ ඒ මොහොත ප‍්‍රසන්න නිවැරදිව ග‍්‍රහනය කරගන්නවා.

මට අජිත් කුමාරසිරිව මතක් වෙනවා.
‘සාමයයි කාමයයි
දැවටෙන පුංචි රටයි...’

දඩයක්කාරයාගේ චරිත තෝරාගැනීමත් මරු. හේමසිරි අංකල් ලාංකේය ථේරවාදී බෞද්ද උරුමයේ නියම හාමුදුරුවන්ව මතු කරනවා. අද ඉන්න වික්ටෝරියානු- අරාබි භික්ෂුත්වයෙන් බැහැරව අමු සිංහලකම, චතුස්කෝටිකය මත පදනම් දැක්ම, නිදහස් සිතීම පෙරටුකරගත් අව්‍යාජ භික්ෂුව අපිට මුනගැහෙනවා. හොඳ සහ නරක නැත්නම් පින සහ පව කියන්නෙ මොකක්ද කියන එක ගැන මතුපිට සින්තටික් අතපතගෑම වෙනුවට ගැඹුරෙන් සවිඥානක සිතාබැලීම කියන තැන ස්පර්ශ කරනවා. එහෙම හාමුදුරුවරු තමයි ඉස්සර අපේ පන්සල්වල හිටියෙ. ඒ අය ළ`ග තිබුනෙ දැන් තියෙන  ඕල්කොට් බෞද්දකම නෙමෙයි.

සංජීව උපේන්ද්‍ර තමයි දඩයක්කාරයාට ලංකාවෙ ගන්න ඉන්න හොඳම නළුවා. සයිමන්ගේ මහා දඩයක්කාරයාගේ බර කරට අරගන්නෙ නැතුව සරලව තමන්ට දැනෙන තැන චරිතය නිර්මාණය කරගන්න සංජීවට පුළුවන් වෙලා තියෙනවා. එහෙම නැති වුනා නම් අපිට බලන්න වෙන්නෙ දතකට පියවගත්තු, ඇග පත හිරකරගත්තු අවාසනාවන්ත දඩයක්කාරයෙක්. යම් යම් අඩුපාඩුකම් තිබුනත් සංජීව දඩයක්කාරයාට පැවැත්මක් දීලා තියෙනවා.

ගෝමරීට ර`ගපාන ක‍්‍රිස්ටිනා බි‍්‍රටෝ අලූත් හඳුන්වාදීමක්. ගෝමරී ගැන අපේ ඇඳුනු ගැමි සරාගිකත්වයත් යටිහිතෙන් පෙම්කරන බටහිර ශෘංගාරයත් ක‍්‍රිස්ටිනා හරහා එකතැනක නිර්මාණය වෙනවා කියල මට හිතුනා. සයිමන්ගෙ සුද්දිලාගේ කතාව ධර්මසිරි බන්ඩාරනායක ෆිල්ම් එකකට ගත්ත වෙලාවෙ සයිමන් ඒකට තදබල විරෝධයක් ගෙනාවා. මං දන්න තරමින් ඒක ඒ දෙන්නා අතර පුද්ගලික අවුලක් වෙන තරමටම දිග ඇදුනා. සයිමන්ට අනුව ධර්මසිරි සුද්දිගේ සෙක්ස් නිර්මාණය කරලා තිබුනෙ බටහිර බෙඞ්රූම් සීන් එකක් වගේ. ගමේ මිනිස්සු හැමනෙන්නේ ඒ විදිහට නෙමෙයි. සයිමන් යතාර්ථවාදය වෙනුවෙන් සටන් කළා.

ප‍්‍රසන්නගෙ ෆිල්ම් එක දැක්කා නම් සයිමන් ඒ වලියම නැවත ඇදගන්නා වග සහතිකයි. ඒත් එහෙම යතාර්ථවාදයේ හිරවිය යුතුයි කියල හිතන එක සයිමන්ගෙ සීමාවක්. ප‍්‍රසන්නගෙ චිත‍්‍රපටිය හැදෙන්නෙ සයිමන්ගෙ යතාර්ථයෙන් එලියෙ. ගෝමරී කියන්නෙ මට චිත‍්‍රපටිය ඇතුලෙ ඉතාම සාර්ථක විදිහට ශෘංගාරය මතු කරන චරිතයක්. පළවෙනි දර්ශන කීපයෙන්ම සමස්ත වනාන්තරය පුරාම ඇවිලෙන දැවෙන අනුරාගයක් සටහන් කරන්න ගෝමරීට පුළුවන් වෙනවා. ඒ හැගීම කොයිතරම් ගැඹුරුද කියතොත් අවසානයේදී ගෝමරීගේ කුණුවී වැගිරෙන කයටවත් ඒ අනුරාගය දිය කරන්න බැරි වෙනවා. කුණුවෙමින් දිරායන ගෝමරීගේ ශරීරයත් අපිට මුනගැහෙන්නෙ ආශාවේම දිගුවක් විදිහට.

ප‍්‍රසන්නගෙ සිනමා භාවිතාව හොඳටම දන්න නිසා මං හිතන්නෙ ප‍්‍රසන්නගෙ වෑයම වෙන්නෙ ආශාවේ ජරාවට පත්වීම චිත‍්‍රපටිය ඇතුලට ගේන්නයි. එයාගෙ හැම ෆිල්ම් එකකම ආශා වස්තුව කුණුවී දිරා යන, පියයුරු කපා දමන, ජීවිතේ අනිත්‍යය සිහිපත් කරන තැනකට ගේන්න එයා උත්සාහ කරනවා. ඉතාම සුන්දර නාරී රුවක් ජීවිතය ගැන බිය දනවන සසර පෙර නිමිත්තක් කිරීමේ ආධ්‍යාශය ප‍්‍රසන්නට නිර්මාණ ඇතුලෙ තියෙනවා. ඒත් මෙතනදි ප‍්‍රසන්න අසමත් වෙනවා. ගෝමරීගේ අනුරාගී කෙඳිරිය කොයිතරම් ප‍්‍රබලද කියතොත් මරණයේදී පවා එය ඉතිරි කරන්නේ දමනය නොකළ ආශාවමයි.

නදීක ගුරුගේගේ චිත‍්‍රපට සංගීතය කොයිතරම් අහලා තිබුනත් සුමුදු ගුරුගේ මියුසික් කරපු ෆිල්ම් එකක් මං අහන පලවෙනි වතාව. ඒ සංගීතය ඉතා ආකර්ශනීයයි. සංගීතය ගැන තල දෙකක් ඔස්සේ හිතලා තියෙන වගක් පේනවා. මූලික සංගීත තේමාව වෙන්නෙ ගෝමරී. ඒ ආශාව, තෙතමනය, හරිතය, වනාන්තරය.. ඒ සංගීතය ඇතුලෙ සුමුදු ලාංකේය නාදයකට ළංවෙනවට වඩා කොරියානු හෝ ආසියානු පැත්තට ගමන් කරන වගක් පේනවා. මට මොකක් හරි හින්දා සම්සාරා චිත‍්‍රපටිය මතක් වුනා.

අනෙක් සංගීතමය තේමාව වෙන්නෙ දඩයක්කාරයා සහ හාමුදුරුවො. ඒ ගැඹුර,  ඕම්කාරය, පතුල, පැවැත්ම පිරිමි හ`ඩ ඔස්සේ මතුවෙනවා. ඒක යම් විදිහක ඉන්දියානු සම්භවයක් දනවනවා. සුමුදුගේ උත්සාහය වෙන්නෙම මේ වනාන්තරය ආසියාවට පොදු කිරීම. වෙන විදිහකට කිව්වොත් බටහිර විචාර ඇහැට ළංවීම පහසු කිරීම. එතනදි මේක වඩාත් අපිට අනන්‍ය දුපත් ලක්ෂන සහිතව නිර්මාණය වුනා නම් මං පුද්ගලිකව කැමති වුනත් ඒක තෝරා ගැනීමක්.

චිත‍්‍රපටිය පුරාම වනාන්තරය ඇතුලෙ ඇහෙන්නෙ හුස්ම සද්දෙ. ඒක කවුරුන් හෝ පෙමෙන් වෙලෙමින් වෙන්නත් පුළුවන්, මරණයෙන් නික්ම යමින් වෙන්නත් පුළුවන්. ඒ කිසිදු මිනිස් ජීවිතයක් නොමැතිව වනාන්තරයේ ගහකොල වෙන්නත් පුළුවන්. මේ හුස්ම ගන්න වනාන්තර ගැන දැනීම යම් හෝ සයිකඩෙලික් අත්දැකීමක් ඇති කෙනෙකුට කොහෙත්ම ආගන්තුක නෑ. ඒ හුස්ම අපි දන්නවා.

ප‍්‍රසන්න චිත‍්‍රපටියෙ කැමරාව පාවිච්චි කරලා තියෙන විදිහත් ඉතාමත් සවිඥානකයි. දාර්ශනිකයි. හැම තිස්සෙම මිනිස් රූපයට වඩා විසල්ව දැවැන්තව ග‍්‍රහනය වෙන්නෙ වනය. අවකාශය. අහස. කන්ද. මේ මහා අවකාශය ඇතුලෙ මිනිස් පුංජයන් ගැනයි කතාව. මොහොතක විඳින නොවිඳින පවතින නොපවතින ශිෂ්ට අශිෂ්ට ජීවිත ගැනයි සංසාරය.

සයිමන්ගෙ යතාර්ථවාදයෙන් එලියට ඇවිත් නූතන හෝ පැරණි යන මායිම බොඳවුන තැනක මේ වනාන්තර ජීවිත පිහිටුවීමට ප‍්‍රසන්න ගන්න උත්සාහය මං අගය කරනවා. ඒත් ඒක මීට වඩා ප‍්‍රබලව දැනවිය යුතුයි කියලයි මං හිතන්නෙ. පන්සලේ ලවුඞ්ස්පීකරය, ප්ලාස්ටික් මල් වට්ටි වගේ හදිසි ඇසගැටීම් මං දකින සිනමා චිත‍්‍රයට බාධාකාරී වුනා. ඒක යම් විදිහකින් ඛන්ඩනයක් හැටියට කලින්ම ස්ථාපිත වුනා නම් මේ බාධාව මගහැරෙන්න ඉඩ තිබුනා.

අනික චිත‍්‍රපටිය කොට වැඩියි. තව ගොඩක් වෙලා බලන් ඉන්න පුළුවන්. කොයිතරම් කොටට දැනුනද කිව්වොත් මට ආයිමත් ඒක බලන්න යන්න නොඉවසිලියි. ඒත් චිත‍්‍රපටිය පෙන්නන්න අවසර දීලා තියෙන කාලෙත් සති දෙකක් තරම් කොටයි. ඊළගට එන විජයබා විසින් මේ සියලූ සිනමා ශාලා කොල්ල කන්න නියමිතයි. මට හිතෙන්නෙ ඒක මේ මොහොතෙ අපේ සිනමාව ගැන රූපක අර්ථයක් මතු කරනවා. මේක සයිමන්ලාගේ මොහොත නෙමෙයි. මේක ඩබ් ඒ සිල්වලාගෙ මොහොත.

කොයිතරම් අවදානම්කාරී වුනත් මේ වැඩිහිටි ගැඹුරු සිනමාව එක්ක පාඩු ලබමින් හරි ඔට්ටු වෙන එක ගැන ප‍්‍රසන්න සහ ඒ පරපුරේ සිනමාකරුවන් පිළිබඳ මට දැනෙන්නෙ ගෞරවයක්. සහෝදරත්වයක්.