Monday, May 16, 2011

අපිට වෙරිද? නැත්තං ජොලි ද? : සිනමාව සහ දේශපාලනය අතර


(අපිචත්පොන්ග් ව ලංකාවෙ ගොඩක් අය බලන්න ගත්තෙ කාන් චිත‍්‍රපට උළෙලෙදි ලත් ඇගයීමත් එක්ක. චිත‍්‍රපටි හදද්දි අපිචත්පොන්ග් එයාගෙ ඇත්ත ජීවිතය, රටේ සම්ප‍්‍රදායන් සහ ජන ජීවිතය ඇතුලෙන් ආපු තේමාවන් සහ ආකෘතීන් පාවිච්චි කළා. ඒ නිසාම එයාගෙ සිනමාව සුවිශේෂ වුණා. යුරෝපියානු සම්භාව්‍ය සිනමා විචාරකයින් අපිචත්පොන්ග් ‘දාර්ශනික’ නැත්නම් ‘අලූත් සිනමාවක්’ යෝජනා කරමින් සිටින බව කියන්නේ ඒ නිසයි. අපේ රටෙන් මුල්ම වතාවට කාන්ස් යන්නෙ විමුක්ති ජයසුන්දර. එයා අපිචත්පොන්ග් ගෙ යාලූයෙක් කියලා කරට අත දාගෙන ෆේස් බුක් එකේ පිංතූර දාල තිබුණ. ඒත් යාලූ වුණත් විමුක්ති සිනමාව කියල කරන දේයි අපිචත්පොන්ග් කරන දේයි කොයි තරං වෙනස්ද?*

අපිචත්පොන්ග් වීරසේතුකල්ගෙ ‘නාඳුනන බලවේග’ වීඩියෝ ස්ථාපන ප‍්‍රදර්ශනය (සබිඒකක්එසදබ ්රඑ* ඇමරිකාවෙ සිය පළමු ප‍්‍රදර්ශනය අරඹන්නට දින කීපයකට පෙර ඔහුගේ අලූත්ම දිත‍්‍රපට වුණු ‘සින්ඩ්‍රෝම්ස් ඇන්ඩ සෙන්චරී’ චිත‍්‍රපටය ඔහුගේ උපන් රට වන තායිලන්තයේදී තහනමට ලක් වෙනවා. ඒක තායිලන්තෙ වාරණ මණ්ඩලයට ස්ටුඩියෝ පසුබිමක් නැතිව ඉදරිපත් වුණු මුල්ම චිත‍්‍රපටිය. චිත‍්‍රපටය පෙන්නනවා නම් ෙඡ්දන හතරක් මණ්ඩලය විසින් නිර්දේශ කළා. අපිචත්පොන්ග් එම සංස්කරණය ප‍්‍රතික්‍ෂේප කරමින් තහනම බාර ගත්තා. ඒත් මණ්ඩලය ඒ චිත‍්‍රපට පිටපත නැවත බාර දුන්නේ නෑ. මේ බලපෑම ගැන පුදුමය වන්නේ එම කාව්‍යමය, භාවනානුයෝගී නිර්මාණය ඉලක්කයක් වුණේ කොහොමද කියන එකයි.

රෙඞ්කැට් එකෙන් කරපු අපිචත්පොන්ග් ගෙ ‘නාඳුනන බලවේග’ ප‍්‍රදර්ශනයේ කොටසක් විදිහට එයාගෙ චිත‍්‍රපට ගණනාවකට සම්බන්ධ වුණු රංග ශිලිපීන් දෙදෙනෙක් හයි වේ එකක පිකප් ට‍්‍රක් එකක නැගී ගමන් කරන්න ගත්තා. වීරසේතුකල් කියන විදහට ඒ 2006 පිබිදීම ඇති කළ ඔහුගේ රට සහ ඒ රටේ ජනතාව වෙනුවෙන් කරන ප‍්‍රණාමයක්.

ඒ වගේම ඒක තායිලන්තයේ උතුරු නැගෙනහිර ඔහුගේ පළාතේ අධික ලෙස වැඩ කරන සහ බොන කම්කරුවන් වෙනුවෙනුත් කරන ගෞරව කිරීමක්. තායිලන්තයේ ඉඩම් සංවර්ධනය වෙනුවෙන් කැප වෙන ඇත්ත ශ‍්‍රමය ඔවුන්ගේ. කොන්ත‍්‍රාත්කරුවන් විසින් මේ කම්කරුවන් පිකප් ට‍්‍රක් වල වල නංවාගෙන පළාතෙන් පළාතට නගරයෙන් නගරයට ගෙනියනවා. තායිලන්ත බිම සකස් වුණේ මේ තැනින් තැන යන ඩබල් කැබ් වල පැටවුණු ආත්ම වලින්. ගොඩක් නළු නිළියො වගේම මේ කමකරුවනුත් කාලයක් තිස්සෙ ඔවුන්ට හ`ඩක් අහිමි මේ පද්ධතිය තුල අපොලිටිකල් ආත්ම වෙලා.

‘ගොඩක් වෙලාවට මට දැනෙනවා මාත් මේ පිකප් ට‍්‍රක් සින්ඩ්‍රෝමයේ කොටසක් කියල. ඒ ට‍්‍රක් එක දුවන්නෙ දේශපාලන, ඒකාධිපති සහ ආගමික දේවල් කොක්ටේල් වුණු අමුතු ඉන්ධනයකින්’
අපිචත්පොන්ග් කියනවා.

ප‍්‍රශ්නය- සින්ඩ්‍රෝම්ස් ඇන්ඞ් සෙන්චරීස් චිත‍්‍රපටය දේශපාලන අර්බුද ගණනාවකට මුහුණ දෙමින් තිබෙනවා. ඒ වගේ චිත‍්‍රපටයකට මෙබඳු ප‍්‍රතිචාරයක් හිතා ගන්න ආමාරුයි. ඒ චිත‍්‍රපටය තහනම් කළා යැයි අහද්දි අපිට හිතා ගන්න බැරි වුනා මොකක්ද හේතුව කියල.

අපිචත්පොන්ග්-
ඇත්ත. ඒක හරියට පශ්චාද් උපාධි චිත‍්‍රපටියක් වගේ. මටත් තේරුම් ගන්න බැරි වුණා තහනමට හේතුව. ඒත් ආපස්සට හැරිලා බලද්දි හැම තායි චිත‍්‍රපටකරුවෙකුටම සලකලා තියෙන්නෙ මේ විදිහට තමයි. ස්ටුඩියෝ වලින් කරපු චිත‍්‍රපටි ඇරණම. ඒවා අපේ චිත‍්‍රපටි නෙමෙයි. ඒක නිසා මම පෙත්සමක් අත්සන් කරන්න ගත්තා. ආරම්භයේදි ඒහෙම බලාපොරාත්තුවක් නොතිබ්බත් පස්සෙ ඒක දේශපාලන ක‍්‍රියාවක් වෙනකල් ව්‍යාප්ත වුනා.

මේ කාලෙදිම, ඒත් වාරණයට කලින් අපි ‘නාඳුනන බලවේග’ නිර්මාණය කරමින් හිටියෙ. මම කොහොමත් නිදහස ගැන හු`ගක් හිතන කෙනෙක්. මට ඒ ගැන කතා කරන්න ගොඩක් උවමනාව තිබුණත් කරන්න පසුබිමක් තිබුණෙ නෑ. මේ වැඬේ ඒකට හොඳ ඉඩක්. මම තායිලන්තෙ ජීවත්වෙන්න කැමති කෙනෙක්. තායිලන්තෙ ජීවිතය මට හරිම ආස්වාදජනකයි. ඒ ජීවිතය හරිම විශේෂයි. ඒ ඇරණම මම තායිලන්තෙ ඉන්න කැමති මේ අරගලය නිසා. පාරෙ යන කොට අපි දකිනවා මේ වෙළෙන්දො, කිසි පිලිවෙලක් නැති දේවල්, මිනිස්සු තමන්ට ඕන විදිහට නීති වෙනස් කර ගන්නවා. කීප දෙනෙකුට ඕන විදිහට රට පාලනය වෙනවා. අපිත් ඒකෙ කොටස්. අපි සතුටින් මේ හැමදේම බාර අරගෙන ඉන්නවා. අපි මේ ගැන සතුටුද? ඒකයි මගේ ප‍්‍රශ්න කිරීම.

ඇයි අපි සතුටු? අපිට වෙරිද? නැත්තං අපි මොකුත් ප‍්‍රශ්න නොකරන හිරිවැටීමකට පුරුදු වෙමින් යනවද? ‘නාඳුනන බලවේග ’ කියන්නෙ මේ කතාව. සින්ඩ්‍රෝම්ස් ඇන්ඞ් සෙන්චරි වෙනුවෙන් පෙත්සමේදි අපි සඳහන් කළා ඔවුන් අපේ චිත‍්‍රපටය තහනම් කරපු හැටි. අපේ වෙබ් එකේ පවා සමහර අය උත්තර දීලා තිබුණ. ‘ඒක හොඳයි එහෙම වාරණයක් තියෙන එක. එතකොට ඒ අයට පුළුවන් ප‍්‍රංසෙ වගේ රටවල ඒ චිත‍්‍රපටි පෙන්නන්න. ප‍්‍රංසෙත් තහනම් කළොත් නම් අපායෙ තමයි’ කියල.

මේ වගේ උත්තර වලින් පේනවා මිනිස්සු හිතන විදිහ. ඒ අයට තේරෙන්නෙ නෑ. මං නිදහස කියන්නෙ ඇමරිකානු අර්ථයකින් නෙමෙයි. මම කියන්නෙ හරිම ප‍්‍රාථමික අදහසක්. අපිට කියන්න ඕන දේ කියන්න නිදහස වගේ සරල දෙයක්. අපිට එහෙම බෑ. ඒත් ඒක සමහරුන්ට තේරෙන්නෙ නෑ. අපි ගොඩක් කල් මේ පාලනය යටතෙ ඉඳලා පුරුදු වෙලා. ඒක අපේ මානසිකත්වයේ කොටසක් වෙලා. ඒක හින්ද මට අනුව නම් අපි වෙනසක් ඇති කරන්න වෙනවා. අපිට ඕන හැමදෙයක්ම කියන්න නොවුණත් මීට වඩා වැඩි දේවල් ටිකක් කියන්න ඉඩක් හදා ගන්න. අර වගේ කටු ඇතුලට වෙලා ඉන්න අයට ඒකෙන් බාධාවක් වෙන එකක් නෑ.

ප‍්‍රශ්නය-
මේ පෙත්සමේ අත්සන් ගොඩක් එකතු වෙලා තියෙනවා. ඒ ගොඩක් අය තායිලන්තෙම ඉන්න අය. අපි පුදුම වුණා මේ ගැන. මේ ප‍්‍රශ්නෙ මේ තරම් රට ඇතුලට දැනෙන එක ගැන.

අපිචත්පොන්ග්-
ඔව්. ඒ මේ හැමකෙනෙකුටම ගොඩක් කල් මේ විදිහට ඉන්න සිද්ද වුනු නිසා. මෙතන ඉන්නෙ ස්වාධීන චිත‍්‍රපටිකරුවන් විතරක් නෙමෙයි. කොහොමටත් අපිට ස්වාධීනත්වයක් නෑ. විශේෂයෙන්ම තමන්ගෙ ප‍්‍රකාශන එලිදක්වන්න බැරිව හිටපු වීඩියෝ චිත‍්‍රපටිකරුවන් අපි එක්ක එකතු වුණා. මේ කතිකාව පොදුවෙ හැමදෙනාම වෙනුවෙන්. පෙත්සමේ සමහර අය කියලා තිබුනා, ‘මං ඔයාගෙ චිත‍්‍රපටියට කොහොමත් කැමති නෑ. ඒත් මේ හේතුව වෙනුවෙන් සහයෝගය දෙනවා’ කියල. නියමයි. බොහොමත්ම ස්තුතියි.

ප‍්‍රශ්නය-
තායිලන්තෙ ස්ටුඩියෝ ක‍්‍රමයට පිටින් චිත‍්‍රපටිකරුවෙක් වීම කොයි වගේද? එහෙම විෂුවල් ආර්ටිස්ට් ලා හෝ ෆිල්ම්මේකර්ස් ලගේ සමාජයක් තියෙනවද?

අපිචත්පොන්ග්
ගොඩක් වීඩියෝ චිත‍්‍රපටිකරුවන් සහ චිත‍්‍රකරුවන්ගෙ එකතුවක් අපිට තියෙනවා. ඒත් ඒක හරි අමාරුයි. තායි කතා කරන වෙළඳපොල හරි කුඩයි. ඒක නිසා චිත‍්‍රපටියකට වියදම් කරන මුදල හැම තිස්සෙම ගැටළුවක්. චිත‍්‍රපටිය හු`ගක්ම පුද්ගලික අත්දැකීමක් නම් ඒක ඉතාම සුළු පිරිසක් අතරට විතරයි යන්නෙ. ඒ නිසා රටෙන් පිට වෙළඳපොලක් අවශ්‍ය වෙනවා.

ප‍්‍රශ්නය-
ඔබ කියන්නෙ, එක දවසක් උදේ ඔබ ඇහැරෙන කොට එක්වරම ඔබට වැටහෙන්න ගත්තා අවට ලෝකය පවතින්නෙ ඔබ හිතූ පරිද්දෙන් නෙමෙයි කියල. ‘නාඳුනන බලවේග’ ඔබේ මේ හැ`ගීමට දක්වපු ප‍්‍රතිචාරයක්ද?


අපිචත්පොන්ග්-
මං හිතන්නෙ මේක වුණේ 2006 අගමැතිවරයා බලයෙන් පහකිරීමට ඇතිවුණු දේශපාලන අවදි වීමත් එක්ක. මට තේරෙන්න ගත්තා මේ අපිට කරන්න නිදහස ඇති දෙයින් කොටසක් කියන එක. මේ විදිහෙ අනෙක් හැම පිබිදීමකදිම අපි අසාර්ථක වුණා. මේ පාරත් මම හිතුවා, මේක වෙන්නෙ නැති දෙයක්. අපි කවදාවත් ඉගෙන ගන්නෙ නෑ කියල. ඒත් ඒක සිද්ද වුණා. අගමැති බලයෙන් පහ කළා. මං හිතන්නෙ මේක තමයි විදිහ අපිව පීඩනයට පත් කරලා තියෙන අනෙක් දේවල් ගැනත් ප‍්‍රශ්න කරන්න. දේශපාලන, ඒකාධිපති, ආගම් හැමදෙයක්ම. මම සීරියස් විදිහට ඒ ගැන අධ්‍යනය කරන්නත් හිතන්නත් ගත්තා. මගේ තේමාවන්, මගේ වැඩ ඔක්කොම මගේ පුද්ගලික ජීවිතය ගැන දේවල්. මගේ සතුට, මගේ දුක බෙදා ගැනීම වෙනුවෙන් කරපු දේවල්. දැන් මේ දේශපාලන යාතාර්ථයත් ඒ දුකේ හෝ සතුටේ කොටසක් වෙලා.

-අපිචත්පොන්ග් වීරසේතුකල් සමග කළ සංවාදයක ලිහිල් පරිවර්තනයක්*
-ව්‍යාධදේව

No comments:

Post a Comment